|
Ağız, vücudumuza hastalıkların giriş yollarından bir tanesidir. Bu yüzden hastalıkları engellemede ve sağlıklı olmada ağız ve diş bakımının hayatî bir önemi vardır. Zira önemsenmeyen küçük çürüklerin, ileride diş sinirini etkileyen büyük çürüklere ve daha da ilerisinde abseye bağlı yüzün şişmesine dahi sebep olabilirler.
Ağız temizliği ihmal edildiği zaman en zayıf mikropların bile üreyeceği ortam hazırlanmış olur. Temizlenmeyen bir ağızda yiyecek artıkları dişlerde birikerek burada bakteri plakları oluşturur. Bakteriler bu plaklardaki şekeri kullanarak asit üretirler. Asit ise diş çürümelerine ve diş eti yaralarına sebep olur. Sonuç olarak hem estetik, hem çiğneme imkânları ve de buna bağlı olarak sindirim problemlerine kadar sorunlar çıkabilir...
Diş fırçalarken fırçaların yumuşak olması tercih edilmelidir. Özellikle florlu macunlar kullanılmalı, dişler her yönde fırçalanmalıdır. Halk arasında yapılan en büyük yanlış ise diş macununun fırçaya reklâmlarda gösterildiği gibi boylu boyunca sürülmesidir. Oysaki diş macunu fırçaya mercimek veya nohut büyüklüğü kadar sürülmelidir. Unutulmamalıdır ki diş macunları da aşındırıcı maddeler ihtiva eder ve gereğinden fazla diş macunu, daha fazla aşındırıcı dolayısıyla çabuk aşınan dişler demektir. Dairesel ve kısa ön-arka darbeler şeklinde, süpürme hareketleriyle fırçalamak en iyi yöntemdir. Fırçalamaya diş etinin çizgisinden başlayın. Fırçalamada diş ve diş etlerimizin yanında dilimizi de fırçaladığımız zaman plakların oluşmasını önleriz ve ağzımızda da ferahlık hissini uyandırırız. Diş ve diş eti hastalıklarından korunmak için hergün düzenli olarak en az iki defa yumuşak fırçayla diş, diş eti ve dilimizi fırçalamalıyız.
Bu işlemler bile yetersizdir aslında. İki dişin birbirine bakan yüzleri ile dişeti arasında kalan üçgenimsi alana diş fırçası ulaşamaz ve bu bölgenin temizliği yapılamaz. Bu bölge diş ipleriyle temizlenmelidir. Diş ipi ile temizlik, diş etine zarar vermeyecek şekilde olmalıdır. İp, dişi çevreleyecek şekilde tutularak yukarıdan-aşağıya, ileri-geri hareketler yapılmalıdır. Daha sonra ise; ipin temiz kısmı ile diğer diş temizlenmelidir. Diş etleriniz kanıyorsa ip ve kürdan kullanmayınız.
Gargara ile temizlik, diş fırçalama dışında, dişlerimizi temizlemede kullanılan başka bir metottur. Gargaralar antibakteriyel sıvılardır. Diş etlerinin sağlıklı kalmasına yardım eder. Gargara solüsyonunun uygunluğu önemlidir. Gargara, fırçanın ulaşamadığı yerlerdeki yiyecek artıklarını ve plakların temizlenmesini sağlar. Kullanılan gargara solüsyonu diş eti tahrişine sebep olmamalıdır. Hidrojenperoksitli (oksijenli su) gargaralar tahriş edici olabilir. Özellikle tümörlü ve bağışıklık sistemi yetersiz hastalarda çok önemlidir. Diş fırçalanmasından sonra ilk 30 dk. içinde gargara yapılmalıdır. Diş fırçalanmadan gargara uygulanırsa besinlerin etkisiyle dişlerde renklenme yapması kaçınılmazdır.
Sabit protezlerde fırçalama tabiî dişlerdeki gibi yapılmalıdır. Ağzında köprü protezi taşıyan hastalar ise şunu bilmelilerki; protezin gövde kısmı (destek dişlerin arasında kalan diş) ile diş eti arasında ciddî bir boşluk vardır ve bu boşluk özellikle hastanın daha rahat temizliğini yapabilmesi için tasarlanmıştır. Bu bölge iyi bir şekilde temizlenmelidir.
Hareketli protez taşıyan hastalar ise; bakteri plaklarının oluşmaması için protezlerin bakımını her gün normal dişler gibi yapmalıdırlar. Protezlerde bakteri plaklarını önlediğimiz zaman diş eti hastalıklarını da önlemiş oluruz. Temizlenmemiş protezler, ağız kokusu ve diş eti hastalıklarına sebep olacağından, yiyecek artıklarından arındırmak gereklidir. Takıp çıkarılan bu protezleri, günde iki defa fırçaladıktan ve uyurken ağızdan çıkarıp temizledikten sonra su içine koymak gerekir. Dezenfektanlar, beyaz parlatıcılar protezlerin temizliğinde kullanılmamalıdır. Bu maddeler protezin görüntülerini ve dayanıklılıklarını etkiler. Özellikle uyurken bir su kabı içine konulan protezlerde, kesinlikle çamaşır suyu v.b. ürünler bu suya katılmamalıdır. Aksi halde ağız kanserlerine varan hastalıklarla karşılaşabiliriz. Protezler normal içme suyuna konmalıdır. Protezlerinizi çıkardığınız zaman diş etlerinize yumuşak fırçalarla veya parmaklarınızla masaj yapmanız diş etlerinizin dinlenmesini sağlayacaktır.
Sağlıklı bir ağız, sıhhatli bir bedenin ilk adımıdır. Toplum içinde yaşamaya mecbur olan her insanın, ağız kokusuyla başkalarını rahatsız etmemesi ve sararmış dişleriyle çirkin görünmemesi için, Peygamber Efendimiz'in (a.s.m.) buyurduğu gibi, "Bana ne oluyor ki dişlerinizi sararmış ve kirlenmiş olarak görüyorum. Sizlere misvak kullanmanızı tavsiye ederim, zira misvak ne güzel şeydir. Balgamı keser, gözün görme duyusunu ve diş etlerini kuvvetlendirir, ağız kokusunu giderir, mideyi düzeltir. Eğer ümmetim için zor olmasaydı her namaz için abdest alırken misvak kullanmalarını emrederdim. Ümmetimden abdest alırken ve yemekten sonra ağızlarını ve dişlerini temizleyenler ne güzel iş yapmış olurlar" hadîs-i şerifine uyup, ağız ve diş bakımımızı lâyıkıyla yapalım...
| 
