|
Karabük’ün Safranbolu ilçesindeki tarihî konakların kapılarında cinsiyete göre ses çıkaran tokmak geleneği halen devam ediyor. Böylece evdekiler gelen misafirin erkek mi, ya da kadın mı olduğunu anlayabiliyorlar.
Alınan bilgiye göre, Türk şehir kültürünün yaşanan en önemli yapı taşlarından Safranbolu’da, tarihî evlerinin genellikle bahçe kapılarına çakılan ve çıkardığı sese göre gelenlerin cinsiyetini belli eden kapı tokmakları, demir ustalarınca da yeniden yapılarak satılıyor.
İlçedeki, 17, 18 ve 19. yüzyıl Osmanlı mimarisinin özelliklerini taşıyan konakların kapı tokmakları, modern evlerin de vazgeçilmez aksesuarı olma yolunda ilerliyorlar.
Safranbolu Belediye Başkanı Nihat Cebeci, demirci ustalarının geçmişteki tokmakların benzerlerinin yanı sıra kapı kilitlerini hazırladıklarını, bunların da özelikle restore edilen evlerde kullanıldığını söyledi. Tokmakların estetik görünümünün yanı sıra ilginç özellikleriyle de ilgi çektiğini anlatan Cebeci, şöyle konuştu:
‘’Konakların dış kapılarına iki adet çakılan tokmaklardan kalın ses çıkartanı ve sağ tarafta bulunanı erkek, diğer taraftaki ince ses çıkartanını da kadınlar çalıyor. Böylece evdekiler gelen misafirin erkek mi, ya da kadın mı olduğunu anlayabiliyorlar. Günümüzde bu gelenek bazı evlerde halen sürdürülüyor. Ayrıca, tokmaklar süs aracı olarak da yerli ve yabancı turistlerin beğenisini kazanıyor. Tarihî evlerin parçaları kendine özgü olduğundan, restore çalışmalarında çiviye kadar her şey orijinaline uygun yapılıyor.’’
Karabük Valisi Cemalettin Sevim de Safranbolu konaklarının penceresinden kapısına kadar her bölümünün ayrı kültür birikimini yansıttığını, bunların korunmasına yönelik de gerekli duyarlılığın gösterildiğini kaydetti.
| 
