İslam âlemi için çok önemli olan Mekke, Medine, Kâbe, Mescid-i Nebevî, Arafat Dağı, Uhud Dağı,
Müzdelife, Mina gibi mekânlar yine Arabistan topraklarında bulunmaktadır.
AsyA:
Dünyayı teşkil eden beş kıt’anın en büyüğü olan Asya kıt’ası, aynı zamanda insanlık tarihinin
de başladığı yerdir. Be eski kıt’ada medeniyetler kurulmuş, medeniyetler yıkılmıştır. En önemli yönü
ise bütün dinlerin bu kıt’ada ortaya çıkmasıdır. Mukaddes mekânların ve şehirlerin yer aldığı ülkelerin
hemen hemen hepsi Asya’da bulunmaktadır.
AyAsOFyA CAMii:
Mimarisi, ihtişamı, büyüklüğü ve işlevselliği yönünden ilk ve son ünik
uygulama olarak görülen Ayasofya; Osmanlı camilerine fikir bazında da olsa esin kaynağı olan,
doğu-batı sentezinin bir ürünüdür. Bu eser dünya mimarlık tarihinin günümüze kadar ayakta kalmış
en önemli anıtları arasında yer almaktadır. Bu nedenle, Ayasofya, tarihî geçmişinin yanı sıra, mimarisi,
mozaikleri ve Türk çağı yapıları ile yüzyıllar boyunca tüm insanlığın ilgisini çekmiştir. Ayasofya 916 yıl
kilise, 481 yıl cami olmuştur; 1935’den bu yana müze olarak tarihî işlevini sürdürmektedir.
- B -
BeDir:
Arabistan Yarımadasında Medine’nin 120 km. kadar güneybatısında ve Kızıl Deniz sahiline
20 km. uzaklıktadır. Bedir, Mekke’den gelip Medine’den geçerek Suriye’ye kadar uzanan yol üzerinde
olup, Mekke-Medine arasındaki konak yerlerinden biri idi. Bedir halkı kasabalarına ugrayan ticaret
kervanlarına verdikleri hizmetler karşılığında elde ettikleri kazançlarla geçinirlerdi. Ayrıca her yıl Zilkade
ayında burada kurulan bir panayır kasaba halkına önemli gelir sağlardı. Bedir kasabasının İslâm savaş
tarihinde önemli bir mevkii vardır. Hz. Peygamber (
ASM
) müsriklerle çarpışmak üzere buraya üç defa
gelmisti. Birincisine ilk Bedir Gazvesi adı verilir.
- C -
CeZireTÜ’L-ArAB:
Bakınız ARABİSTAN.
- Ç -
Çin:
Dünyanın en kalabalık nüfuslu ülkesi Çin’in yaklaşık dört bin yıl geriye uzanan bir kültürel
geçmişi var. Günümüz medeniyetinin temel taşlarını oluşturan kağıt, barut, pusula ve matbaacılık gibi
pek çok buluşun kökenleri Çin’e dayanıyor. Komünist yönetimin etkisiyle bir süre ekonomik açıdan
duraklama yaşayan ülke son yıllarda dünyanın en önemli ekonomik güçlerinden biri haline gelmeye
başladı. Çin’in nüfusu 1,5 milyarın üzerindeki nüfusu ve dünyanın en geniş topraklı ülkesi olan Çin Halk
Cumhuriyetinin bölgede nüfuzu da askerî alandan çok ekonomi üzerinde kendisini hissettiriyor. Binlerce
yıl süren hanedanlar ardından 20. yüzyılın başında cumhuriyet yönetimine geçen Çin’de 1949’da
Komünist Parti ve Mao Zedong öncülüğünde Çin Halk Cumhuriyeti ilân edildi. Uzun yıllar kapalı bir
ekonomi yapısı gösteren Çin, 1980’lerin başlarında, kollektif tarım uygulamasını durdurdu ve özel
teşebbüse yeniden izin verdi. Şu anda Çin dünyanın en büyük ihracatçılarından ve rekor düzeylerde
dış yatırım çekiyor.
- e -
enDÜLÜs:
711-1492 yılları arasında İspanya’da, İber Yarımadasında Müslümanların hakimiyeti altına
giren bölgelere verilen isimdir. Müslümanların İber Yarımadasındaki hakimiyetleri en son Morisko’ların
1609 yılında İspanya’dan çıkarılmalarıyla son bulmuştur. Başkenti Şam’da bulunan Emevi devleti daha
İslamiyetin ilk yüzyılı olan 7. yüzyılda Kuzey Afrika’nın tamamını hakimiyeti altına almıştı. 8. yüzyılın
başında Emevi devletinin Kuzey Afrika’daki valisi Musa Bin Nusayr, Emevi Halifesi Velid Bin
Abdülmelik’in desteğiyle ünlü komutan Tarık Bin Ziyad’ı İber Yarımadasına gönderdi. O zamanlar İber
Yarımadası Germen asıllı Vizigotların elindeydi ve başkentleri Toledo kentinde bulunuyordu. Tarık Bin
Ziyad Vizigot kralı Rodrigo’yu ağır bir yenilgiye uğrattı. Vizigot krallığı parçalandı ve bütün İber
Y
er
B
ilgileri
| 438 | Mesnevî-i nuriye
