Aksaray; Selçuklu Sultânı 2. Kılıçarslan’dan itibaren İslâmiyet’e beşiklik etmiş, seyyahlar tarafından yeşilliği ve ırmakları ile övülmüş bir Orta Anadolu şehridir.

Tapduk Emre, Yunus Emre, Somuncu Baba, Yusuf Hakiki Baba, Cemaleddin-i Aksarayî, Pir Sultan Aksarayî gibi ilim adamlarıyla ‘Evliyalar Şehri’ olarak anılan Aksaray’ın ziyaretçileri genellikle evliyaların mezarına uğruyor. 

Yedi binden fazla evliyanın yattığı bu şehir için Evliya Çelebi Seyahatname’sinde şöyle bahsetmiştir; “Dârü’l-Ervah denilen bu yere nice defalar nur inmiştir. Üzüntülü olan bir kimse burayı ziyaret etse üzüntüsü gider.”

Bahsi geçen Ervah Kabristanlığı’nda nice büyük evliyalar yatmaktadır. Mezarlıktaki en eski mezar ise milâdî 1250 tarihlidir. Bedir Muhtar Mezarlığı’nda ise Kadiri Tarikatı’nın şeyhleri yatmaktadır.

Yiğitsen şehirde evliya ol!

Hasan Dağı’na ismini komutan Hasan Baba’nın verdiği söylenir. Hasan Baba bu dağda yaşayan ve çevresinde saygı gören bir kişilikmiş. Anlatılanlara göre, Hasan Baba Danişmentlilerin bir komutanıymış ve Haçlı seferlerine karşı II. Kılıçarslan ile birlikte savaşlarda yer aldığı söylenmektedir. Bazı söylentilere göre komutan, bazı söylentilere göre de bir evliya olarak anlatılıyor. Evliya olan Hasan Baba ile ilgili ağızdan ağıza dolaşan bir de hikâye vardır:

Bir kış günü Aksaray’da hamam işleten Ali Baba, “Dağ başında soğuktan buz kesmiştir” diyerek hamamın külhanından aldığı korları bir mendile koyup Hasan Baba’ya götürür. Keramet bu ya, ateş mendili hiç yakmaz. Kış geçer, yaz gelir, sıcaklar bastırır. Bu sefer Hasan Baba “Bu sıcakta, hamam külhanında sıcaktan bunalmıştır” deyip dağdaki karlıklarda kalmış buzları bir mendile doldurup Aksaray’a iner. Hamama gelir. Kar ve buz dolu mendilini bir çiviye asar. Kar o sıcakta hiç erimez. Ali Baba ile hoşbeş ederlerken bir ara gözü, hamama gelen hanımlara ilişir. Bu sırada, buzlar eriyip şıp şıp damlamaya başlar. Bunu gören Ali Baba; “Dağ başında evliya olmaktan kolay ne var. Eğer yiğitsen gel de şehirde, hamamda evliya ol” der. 

BOZULAN MEZAR

Hasan Dağı’nın zirvesinde bulunan ve sonraları hazine avcıları tarafından bozulan mezarın Hasan Baba’ya ait olduğu düşünülmektedir. Aksaray halkından Hasan Dağı’na gidenler, hâlâ Hasan Baba’yı gördüklerini, parlak bir nur hâlinde onlara göründüğünü ifade ederler. Önemli gün ve gecelerde Hasan Baba’nın nurunu görmek için halkın gözü Hasan Dağı’nda olur.

İç Anadolu Bölgesi’nin Erciyes Dağı’ndan sonraki en yüksek dağı olan Hasan Dağı’nın evliyasının, Erciyes Dağı’nın evliyası ile irtibatta olduğu söylenmektedir. Ne de olsa Allah dostları, mekânla kayıtlı değiller. Risale-i Nur’daki ifadelerle diyecek olursak: “Bir şehir, bir vilayet, bir memleket, belki küre-i arz, belki dünya, belki âlem-i vücud iki hakikî dost için bir meclis hükmündedir. Böyle dostluk ve kardeşliğin firakı yok, hep visaldir.”

HABER: ŞEYDA SULTAN ZENGİN