Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Polonya'daki yargı reformunun hukukun üstünlüğü prensibine aykırı olduğu gerekçesiyle, daha önce hiçbir üyeye uygulamadığı cezalandırma olan AB'de oy hakkının elinden alınması sürecini başlattı.

AB Komisyonu üyelerinin haftalık toplantısı sonrasında açıklamalarda bulunan AB Komisyonu Birinci Başkan Yardımcısı Frans Timmermans, "AB Komisyonu olarak Polonya'da hukukun üstünlüğünün ciddi ihlal edildiği sonucuna vardık. AB Komisyonu olarak Polonya'ya yönelik 7. madde prosedürünü yürürlüğe koymaya karar verdik" dedi.

"Polonya bize başka bir seçenek bırakmadı"

Polonya hükümetinin iki yılda, adalet sisteminin yapısını etkileyen 13 yasa değişikliği yaptığını anımsatan Timmermans, söz konusu kararın "nükleer seçenek" olmadığını, bunun diyalog başlatma girişimi olduğunu söyledi. Timmermans, "7. maddeyi başlatmaya karar verdik çünkü Polonya bize başka bir seçenek bırakmadı. Polonya hükümetiyle diyaloğa 7 gün 24 saat açığız" diye konuştu.

Polonyalı yetkililerin 3 ayda gerekli adımları atmaları halinde AB Komisyonu'nun bu durumu yeniden değerlendireceğini söyleyen Timmermans, Polonya hakkında derin kaygı duyduğunu, geçen hafta Polonya parlamentosunda kabul edilen yasayla, yüksek mahkemelerdeki hakimlerin yüzde 40'ının emekliliğe zorlanacağını anlattı.

Timmermans, Polonya'daki adalet reformuyla hakimlerin iktidar partisi tarafından atanacağına dikkati çekerek, "Eğer kuvvetler ayrımına veya hukukun üstünlüğüne zarar verirsen AB'nin işleyişini bozarsın" diye konuştu.

Üye ülkelerde bağımsız hakimlerin görevde olmasının önemli bir konu olduğunu vurgulayan Timmermans, "Biz hükümetin yasal reformuna bir şey demiyoruz. Yasal reform yaparken anayasanıza ve AB mevzuatına uymalısınız. Bu anayasalar kuvvetler ayrımını içerir. AB Komisyonu Polonya'daki 13 yasal düzenlemenin kuvvetler ayrımına engel olduğunu düşünüyor. Bu nedenle 7. maddeyi işleme koyuyoruz" değerlendirmesinde bulundu.

Süreç nasıl işleyecek?

AB Komisyonu'nun AB Konseyi'ne tavsiye kararı niteliğinde olan 7. maddenin işletilmesini, Konsey üyelerinin 5'te 4 çoğunluğu ile alınacak izleme süreci takip edecek. Eğer ihlaller devam ederse, Konsey tarafından oy birliği ile alınacak karar ile yaptırım süreci başlayacak.

Ancak özellikle sığınmacı krizinde Polonya ile aynı görüşleri savunan Macaristan, bu yönde bir kararı veto edeceğini daha önce açıklamıştı. Macaristan'ın tutumu nedeni ile sürecin fiili bir yaptırıma kadar gitmesi beklenmiyor.

AA