Eskiyen bilgisayarlarını değiştirmek isteyenler, cihazlarındaki önemli dosyaları yedekledikten sonra tüm dosyaları silmenin yeterli olacağı yanılgısına düşüyor. Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal ise basit silme işlemlerinin dosyaları kalıcı olarak ortadan kaldıramayacağını belirterek uyarılarda bulunuyor. 

Yeni bir bilgisayar alındığında eski bilgisayardaki önemli verilerin tümü transfer edildikten sonra genellikle silinir. Ancak bilgisayardaki herhangi bir dosyayı çöp kutusuna sürükleyen kullanıcılar, aslında sadece dosya sistemini yani işletim sisteminin verilere ulaşmak için kullandığı yolu silmiş oluyor. Satmak, başkasına vermek, yok etmek ya da çöpe atmak gibi seçeneklerden hangisinin seçildiği fark etmeksizin bilgisayarlardaki hassas verilerin gerçekten silindiğinden emin olunması gerektiğini belirten Günal, hard disklerdeki silindiği sanılan önemli kişisel verilere kötü niyetli kişilerin kolayca erişebildiğini dile getirerek uyarıyor.

Üçte birinde kişisel veriler halâ duruyor

Güncel verilere göre kullanıcıların tamamen sildiğini düşündüğü hard disklerin yarısına yakını çeşitli dosya ve veriler, yaklaşık üçte biri de fotoğraf ve videolar, özel belgeler ve mailler gibi önemli dosyalar ile banka hesap bilgileri, kredi kartı numaraları, kullanıcı bilgileri gibi kritik veriler içeriyor. Sahiplerinin silindiğine inandığı çoğu dosyaya ulaşmayı başaran kötü niyetli kişiler, bu bilgileri kimlik hırsızlığı ve çevrimiçi dolandırıcılık gibi amaçlarla kullanarak ciddi zarar oluşturuyor. Basit silme işleminin ardından tüm verilerin tamamen yok olduğunu düşünen kullanıcıların veri güvenliği adına daha fazla adım atarak cihazlarını tamamen temizletmeleri gerekiyor. Kullanıcıların göremedikleri için tamamen ortadan kaldırdıklarını düşündüğü dosyalar hard diskte kalmaya devam ettiği için finansal bilgilerden kişisel verilere kadar her şeye kötü niyetli kişiler kolayca ulaşabiliyor. Günal, tamamen silinecek verilerle ilgili “Buna bir daha ihtiyacım olma ihtimali nedir?”, “Biri bu veriyi benim aleyhime kullanabilir mi?” ve “Başka biri bu verileri keşfederse rahatsız olur muyum?” sorularıyla sağlıklı bir değerlendirmenin yapılabileceğini dile getiriyor. Eğer bu üç soruya da verilen cevap “Hayır” ise yani ilgili dosyalar kişisel ya da hassas bilgiler içermiyor, kullanıcı bir daha ihtiyaç duymayacağını düşünüyor ya da yedekleme yapıyorsa basitçe silinmeleri yeterli oluyor.

Tamamen silmek için

Kişisel veriler, kurumsal kayıtlar, finansal raporlar gibi hassas verilerin güvenliği için ise silme işleminden daha fazlasına ihtiyaç duyuluyor. Aynı soruların burada da yinelenebileceğini belirten Serap Günal, hepsine “Evet” cevabı veren kullanıcıların hard disklerini tamamen temizletmeye ihtiyacı olduğunun altını çiziyor. Verileri kalıcı olarak silmek isteyen kullanıcıların öncelikle format atmak ile onu temizlemenin aynı şey olmadığını fark etmesi gerekiyor. Dosyalarını kalıcı olarak silmeyi amaçlayan kişilerin sildikleri verilerin üzerine farklı veriler yazmasının şart olduğunu vurgulayan Serap Günal, disklerin tamamen temizlenmeden önce önemli verilerin mutlaka yedeklenmesini öneriyor. 

Low Level Format da Aynı Vazifeyi Görecektir 

Biraz daha profesyonel bir metod sorgulandığında medyaya bir kere low level format atmak, kullanıcı verilerinin bir daha geri döndürülemeyecek şekilde silme işlemini gerçekleştirecektir.