Güncel

İŞTE O 3 MADDE

TARTIŞMAYA KİM NASIL KATILDI?

Anayasa’nın değiştirilmesi teklif dahi edilemeyen ilk 3 maddesi şöyle:

MADDE 1: Türkiye Devleti bir cumhuriyettir.

MADDE 2: Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.

MADDE 3: Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçe’dir.

Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı “İstiklal Marşı”dır. Başkenti Ankara’dır. Anayasa’nın ‘değiştirilmesinin teklif dahi edilemeyeceği’ hükmü ise 4. madde’de yer alıyor.

İktidar ve anamuhalefet

Kılıç’ın teklifine soğuk

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, “Anayasanın ilk 3 maddesine dokunulabilir” dedi ama ne iktidar ne de muhalefet bu görüşte. CNN Türk’e konuşan AKP Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, Bizim bu konudaki görüşümüz çok açık ve nettir. 2007 Temmuzundan sonrasında kamuoyu ile paylaştığımız o anayasa taslağında bu sorunun cevabını bulabilirsiniz. orada bu maddelerin değiştirilmeyeceği Değiştirilemeyecek bu maddelerin değiştirilmeyeceğini beyan ettik. Bu açıklamalarımızda vardır. Bunları tartışmaya gerek yok. 2. maddedeki devletin yapasını düzenleyen maddeyi ve 3 maddeyi tartışmak anlamsız” dedi. CHP Grup Başkanvekili Kemal Anadol’a göre ise, Haşim Kılıç’ın görüş beyan ederek ‘ihsası rey’de bulunduğunu söyledi. Kılıç’ın emekli olduktan sonra bunları söyleyebileceğini buna bir görüş olarak saygı duyacaklarını ifade eden Kemal Anadol, Kılıç’ın Anayasa Mahkemesi Başkanı sıfatıyla bunları söylemesinin ileri de bu konu ile ilgili önü gelecek davalarda ‘ihsası rey’ anlamına geleceğini söyledi.

Bekir Bozdağ: İlk

3 madde değişmez

nAKP Başkanvekili Bekir Bozdağ, geçmişte, yeni anayasa hazırlığı içerisinde yaptırdıkları çalışmada, Anayasa’nın ilk üç maddesinde herhangi bir değişiklik yapılmaması yönünde kanaatlerinin olduğunu belirterek, ‘’Şu anda da bu kanaatimizde bir değişiklik yok’’ dedi. Bozdağ, TBMM’de gazetecilerin soruları üzerine, Türkiye’nin, terörle mücadele konusunda bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da yapılması gerekenler neyse büyük bir kararlılıkla yapmaya devam edeceğini belirtti. Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’ın, dün gazetelere yansıyan ‘’Anayasanın ilk 3 maddesine pozitif olarak dokunulabileceğine’’ ilişkin açıklamalarına yönelik değerlendirmesinin istenmesi üzerine Bozdağ, bunu daha önce başkalarının da dile getirdiğini hatırlattı. Bozdağ, sözlerini şöyle sürdürdü: ‘’Örneğin; Erdoğan Teziç’in başkanlığında kurulan bir kurul, o kurulun içinde CHP’nin Parti Meclisi üyesi Süheyl Batum da var, onlar da yaptıkları çalışmanın ön sözünde benzer değerlendirmeleri yapıyorlar. Bu tartışılacak konulardır, tartışabilirler. 2007’de bizim kurduğumuz bilim komisyonunun çalışması vardı. O çalışmanın içinde, AKP olarak ilk 3 maddeye dokunmama ve bu maddelerde değişiklik yapmama kararımız vardı. Bu konuda anayasa hukukçuları farklı görüşleri benimsiyorlar. Onların bir kısmı, bu maddeleri güçlendiren, içini dolduran, zenginleştiren, pozitif anlamda değişikliklerin yapılabileceğini söylüyor. Bir kısmı da farklı kanaatleri paylaşıyorlar. Geçmişte yeni anayasa hazırlığı içerisinde yaptırdığımız çalışmada, bizim kanaatimiz, bu maddelerle ilgili o zaman herhangi bir değişiklik yapılmaması yönünde. Şu anda da bu kanaatimizde bir değişiklik yok.’’ Ankara / aa

Serap Yazıcı: Sadece

1. Madde değişmez

nBİLGİ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Serap Yazıcı: ”Sayın Haşim Kılıç’ın görüşlerine katılıyorum. Zaten ben de 2009 yılında Bilgi Üniversitesi yayınevinden yayınlanan, “Yeni Bir Anayasa Hazırlığı ve Türkiye, Seçkincilikten Toplum Sözleşmesine” başlıklı çalışmamda aynı yönde açıklamalarda bulunmuştum. Benzer şekilde 1992 yılında, TÜSİAD için anayasa taslağı hazırlayan, Erdoğan Teziç başkanlığındaki bir grup akademisyenle de, bu maddeler üzerinde değişiklik yapılabileceğini, yeni bir anayasada, sadece anayasanın birinci maddesinde yer alması gereken devlet şeklinin cumhuriyet olduğu hükmüne değişmezlik izafe edilebileceğini beyan etmişlerdir. Öte yandan, Profesör Bülent Tanör de, 1986’da yayınladığı “İki Anayasa” başlıklı çalışmasında, sadece anayasanın 1. maddesine değişmezlik izafe edilebileceğini, diğer maddelerin değiştirilebileceğini açıklamıştır. Ne var ki anayasanın 2. ve 3. maddelerinde yer alan hükümler, Türkiye açısından hassasiyet arz eden konuları içermektedir. Sayın Haşim Kılıç, anayasanın ilk 3 maddes, bağlamında ortaya çıkması muhtemel tartışmaların, daha gerçekçi, daha rasyonel ve daha bilimsel bir zeminde cereyan etmesini amaçlamış olabilir. Kendisinin görüşlerine katılıyorum.” İstanbul / Yeni Asya

Hikmet Sami Türk:

İçeriğe dokunamazsınız

nESKİ Adalet Bakanı Prof. Dr. Hikmet Sami Türk: “Burada 2. madddede ilkeler belli. O ilkeler değiştirilemez. Cümle yapısını değiştirebilirsiniz, sözcüklerin yerini değiştirebilirsiniz ama içeriğe dokunamazsınız. İçeriği ile oynarsanız 4. maddeye aykırı hareket etmiş olursunuz. Zaten ifadelerde de bence bir sorun yok. Gayet net cümle ve ifadeler. ‘Türkiye Cumhuriyeti milletiyle bölünmez bütündür’ cümlesini nasıl değiştirebilirsiniz ki? Her madde bitti sıra bunlara mı geldi? Ben bu tartışmaları yersiz ve tehlikeli buluyorum. Yeni bir anayasadan söz ediliyor. Seçim sürecinde en önemli konu bu olacak. Yeni anayasa hazırlansa dahi bu maddelerin aynen korunması gerekir.”

02.10.2010