ATO: Vatandaşın bankalara borcu arttı

Aİlelerİn finans kesimine ve TOKİ’ye olan borçları harcanabilir gelirlerinin yüzde 38’ini bulurken kişi başına tüketici kredisi borcu ise 2 bin liraya yaklaştı.

Ankara Ticaret Odası (ATO) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)’nun verilerinden yaptığı değerlendirmeye göre hazırladığı ‘Tüketicinin Borç Ligi’ni açıkladı. Çalışmaya göre Mart 2010 sonu itibariyle tüketicilerin bankalara olan toplam borcu 139,2 milyar lira olarak gerçekleşti. Bu tutarın 99,4 milyar liralık kısmı tüketici kredileri, 2,7 milyar liralık kısmı kredili mevduat hesabı borcu, 37 milyar liralık kısmı ise kredi kartı borçlarından oluşuyor. Türkiye’deki kişi başına düşen tüketici kredisi, kredi kartı ve kredili mevduat hesabı borcu 1.947 lirayı buluyor. Birçok ailenin TOKİ’ye olan taksitli konut borçları da dâhil edildiğinde kişi başına ortalama borç 2 bin lirayı aşıyor. Kişi başına borç miktarında son altı yılda 10 kattan fazla artış yaşandığı dikkat çekiyor. 2003 yılı sonunda kişi başına düşen tüketici kredisi ve kredi kartı borcu 190 lira civarında kalıyordu. Merkez Bankası’nın hesaplamalarına göre Türkiye’deki ailelerin bankalar, finans kuruluşları ve TOKİ’ye olan borçlarının harcanabilir gelirlerine oranı 2009 itibariyle yüzde 37,7 oldu. Söz konusu oran, 2003 yılı için yüzde 7,5 olarak hesaplanmıştı. 2006 yılında yüzde 27,5’e kadar çıkan borcun harcanabilir gelire oranı 2007 yılında yüzde 31,1 ve 2008 yılında da yüzde 34 olarak tahmin ediliyor. Borç miktarındaki artış ailelerin söz konusu borçları için bankalar ve diğer finans kuruluşlarına yaptığı faiz ödemelerin de hem miktarını hem de gelirlerine oranını arttırıyor. 2003 yılında 4 milyar lira olarak hesaplanan ailelerin borçları için ödediği faiz miktarı, faiz oranlarında yaşanan düşüşe rağmen son altı yılda beş kattan fazla artarak 21,1 milyar liraya ulaştı. Faiz ödemelerinde 2009 yılında bir önceki yıla göre ise yüzde 7,4 oranında artış yaşandı. İstanbul, Ankara, Muğla, İzmir, Antalya, Tekirdağ, Kocaeli ve Eskişehir’deki kişi başına tüketici kredisi ve kredi kartı borcu Türkiye ortalamasının üzerine çıkarken geri kalan 73 ildeki kişi başına borç miktarı ise ortalamanın altında kalıyor. Kişi başına borç miktarı açısından ilk sırayı alan İstanbul, borcun tasarruf mevduatına oranı açısından ise Türkiye’nin en iyi durumdaki dört ilinden biri oldu. Kişi başına ortalama 10 bin 932 lira tasarruf mevduatı toplanan İstanbul’da, vatandaşların borcunun tasarruf mevduatına oranı yüzde 33,8 olarak hesaplandı. ATO Başkanı Sinan Aygün, tüketim harcamaları azalırken tüketici borçlarının artmasının ‘’borcun yeni borçlanmalarla kapatıldığına’’ işaret olduğunu belirtti.

20.06.2010