Dünya

Irak savaşı sorgulanıyor

Birleşik Krallık’ta, Irak’ın işgali ile savaş sonrası uygulanan politikaların masaya yatırıldığı “Irak soruşturmasında” bir ay geride kaldı. 24 Kasım’da başlayan soruşturma çerçevesinde şimdiye kadar, savaş kararının alınmasında etkili olan isimlerden Birleşik Krallık’ın o dönemdeki ABD Büyükelçisi Meyer, MI6’in Başkanı Sawers, Dışişleri Bakanlığının eski Savunma ve İstihbarat Genel Müdürü Ehrman ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileri soruşturmada yer aldı. Dönemin Başbakanı Blair de komisyona ifade verecek.

İngiltere savaşı sorguluyor

24 KasImda başlayan ve halka açık olan soruşturma çerçevesinde şimdiye kadar, savaşa gitme kararının alınmasında etkili olan isimlerden birkaçı dinlendi. Birleşik Krallık’ın Irak savaşı dönemindeki ABD Büyükelçisi Sir Christopher Meyer, eski BM Büyükelçisi Sir Jeremy Greenstock, dış istihbarat servisi MI6’in Başkanı Sir John Sawers, Dışişleri Bakanlığının eski Savunma ve İstihbarat Genel Müdürü Sir William Ehrman, çeşitli üst düzey istihbarat ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileri soruşturmada yer aldı. Sir John Chilcot’un başkanlık ettiği komisyonun soruşturmayı yürütme şekli kimi zaman eleştirilere sebep oldu. Özellikle ülkedeki liberal demokratlar, komisyonu, soruşturmada yer alan kişileri “yeteri kadar sorgulamadığı” gerekçesiyle eleştirdi. Noel ve yeni yıl tatili sebebiyle 4 Ocak 2010’a kadar ara verilen soruşturmada, yeni yılda dinlenecek ilk isimler arasında ülkenin eski Başbakanı Tony Blair bulunuyor. Irak savaşının kilit isimlerinden biri olan Blair’in, “ülkesini savaşa sokma gerekçesi ve bu konudaki savunması” merakla bekleniyor.

Irak savaşı kararının alınmasında etkili isimlerden olan, Birleşik Krallık’ın eski ABD Büyükelçisi Sir Christopher Meyer’in, “Irak’taki rejim değişikliğinin, eski ABD Başkanı George W. Bush’a selefi Bill Clinton’dan miras kalan resmi bir Amerikan politikası olduğunu” söylemesi, şimdiye kadar soruşturma çerçevesinde dikkat çeken ifadelerin başında yer aldı. Dönemin Başbakanı Tony Blair ile ABD Başkanı George Bush arasındaki toplantıları hazırlayan kişi olarak bilinen Meyer’in, “dönemin ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın, 11 Eylül saldırılarının hemen ardından Irak’ın işgali konusunu gündeme getirdiği” yolundaki sözleri de soruşturmada ilgi çekti.

Ayrıca Birleşik Krallık’ın dış istihbarat servisi MI6’in Başkanı Sir John Sawers’ın, 2001 yılında Irak’ta rejim değişikliği planlarının yapılmaya başlandığını, ancak “askeri müdahalenin düşünülmediğini” belirtmesi de dikkat çeken ifadeler arasındaydı. Irak savaşından önce dönemin Başbakanı Blair’e dış politika danışmanlığı yapan Sawers, ülkesinin ve ABD’nin 2001’de Irak’ta rejim değişikliği, yani Saddam Hüseyin’i devirme planları yapmaya başladığını, ancak o zaman askeri müdahalenin gündemde olmadığını söyledi.

SORUŞTURMA AYLARCA SÜREBİLİR

İngİlİz Dışişleri Bakanlığının 2002-2004 yılları arasındaki Savunma ve İstihbarat Genel Müdürü Sir William Ehrman da soruşturmada yer alarak, “Irak’ta kitle imha silâhlarının hiçbir zaman bulunamamış olmasının kendileri için sürpriz olduğunu” ifade etti. Aylarca sürmesi beklenen soruşturma çerçevesinde dinlenecek kişilerle ilgili herhangi bir cezai işlem yapılmayacak, ancak komisyon, soruşturmanın sonunda bir rapor hazırlayacak. Raporun ise gelecek yıl ülkede yapılacak genel seçimlerden önce açıklanması öngörülmüyor.

IRAK’IN BÜTÜNLÜĞÜ BÖLGENİN YARARINA

İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Irak’ın birlik ve bütünlüğünün hem bu ülke hem de komşuları için önemli olduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, Irak’ın kuzeyindeki bölgesel yönetimin yetkilisi Berham Salih’i kabulünde yaptığı konuşmada, Irak’ta istikrar ve güvenliğin sağlanması ile bölge ülkeleri arasındaki işbirliğinin önemine değindi. ‘’Güvenliği, birlik ve bütünlüğü sağlanmış bir Irak, bütün bölgenin yararınadır’’ diyen Ahmedinejad, Irak devleti ve halkının yanında yer almaya devam edeceklerini söyledi. Ahmedinejad, bölge ülkelerinin, işbirliği, gönül birliği ve uzlaşmalarının, kalıcı güvenliğin sağlanması ve kalkınmada gerekli olduğunu bildirdi. Irak’ta her türlü istikrarsızlık ve emniyetsizliğin sadece bu ülke halkının değil, bölgedeki tüm ülkelerin zararına olduğunu kaydeden Ahmedinejad, ‘’Düşmanlar bölgede güvenliği ortadan kaldırmak için sürekli plan yapıyor. Bölge halkları birlik ve kardeşlikle düşmanların planlarını boşa çıkarabilir’’ dedi.

22.12.2009