Dünya genelinde yaşanan küresel malî kriz, Türkiye ile Suriye arasındaki sınır ticaretini etkilemedi. İki ülke yöneticilerinin girişimiyle başlatılan sınır ötesi bayramlaşmayla ekonomik ilişkiler de canlanmaya başladı. Akçakale Sınır Kapısının geçen yıl gümrük kapısı statüsüne alınmasıyla Suriye’den çay, şeker ve bazı gıda ürünleri getiren esnaf, ucuz olduğu için bu ürünleri pazarlayarak, daha çok kâr elde ediyor.
Sınır ticareti krize rağmen arttı
GÜNEYDOĞU Anadolu Bölgesinin önemli ticaret ve sanayi merkezi iller, Orta Doğu ülkeleri başta olmak üzere Kuzey Afrika ve Asya ile yıllardır geliştirdikleri iyi ekonomik ilişkiler sayesinde krizi daha az hasarla atlatıyor.
Gaziantep, Kahramanmaraş, Adıyaman ve Kilis’teki iş adamları, komşu ve çevre ülkelerle kurdukları ticaret, yatırım ve ortaklık, turizm ilişkilerinin meyvelerini bugün topluyor. Güneydoğulu iş adamları, ihracat artışını sürdürüyor. Türkiye’nin 2008 yılı ekim ayı ihracatında yüzde 1,87 ve Kasım ayı ihracatında yüzde 22,03 düşüşe karşın, Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birliklerinin (GAİB) ihracatı Ekim ayında yüzde 30,17 ve Kasım ayında yüzde 17,17 arttı. Türkiye’nin Ocak-Kasım 2008 döneminde ise ihracatı yüzde 24,85 artarken, GAİB’in ihracatı yüzde 39,42 arttı. Komşu ve çevre ülkeler, dünyanın kriz yaşadığı bu fırtınalı dönemde en sağlam limanlardan birisi oldu. GAİB verilerine göre, bu yıl 11 ayında Suriye’ye ihracat yüzde 114 artışla 141 milyon dolara, İran’a ihracat yüzde 86 artışla 40 milyon dolara, Irak’a ihracat yüzde 83 artışla 1 milyar 52 milyon dolara, Gürcistan’a ihracat yüzde 67 artışla 10,5 milyon dolara yükseldi. Çevre ülkelerden Pakistan’a yüzde 238, Mogolistan’a yüzde 210, Somali’ye yüzde 204, Tunus’a yüzde 178, Mısır’a yüzde 137, Türkmenistan’a yüzde 100, Umman’a yüzde 98, Cibuti’ye yüzde 80, Cezayir’e yüzde 73, Ukrayna’ya yüzde 59, Beyaz Rusya’ya yüzde 47 ihracat artışı dikkati çekiyor.
‘’KÖRFEZ VE AFRİKA’DAN SERMAYE AKIYOR’’
Kapalı ekonomilerinden dolayı krizden etkilenmeyen Orta Doğu pazarında önemli bir sermaye birikimi var. Kilisli, Gaziantepli ve Adıyamanlı iş adamlarının özellikle Suriye ve Irak’ta güneş enerjisi, inşaat, döşemelik kumaş ve mobilya, gıda sektörlerinde yatırımlarının yanı sıra müteahhitlik işleri bulunuyor. Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, Türkiye’de Ocak-Eylül 2008 döneminde kurulan 2,731 adet uluslar arası şirketin 437’sini yakın ve Orta Doğu ülkeleri oluşturuyor. Körfez, yakın ve Orta Doğu ülkeleri ile Afrika’dan doğrudan yatırım girişlerinin arttığı da dikkati çekiyor. Türkiye’ye uluslar arası doğrudan yatırım girişlerine bakıldığında, Afrika’dan Ocak-Eylül 2007’de 5 milyon dolar olan yatırım girişi Ocak-Eylül 2008’de 82 milyon dolara, aynı dönemde Körfez’den girişler 278 milyon dolardan 1 milyar 668 milyon dolara, yakın ve Orta Doğu ülkelerinden girişler 207 milyon dolardan 215 milyon dolara yükseldi.
|