ABD’nin Ankara Büyükelçiliği Ekonomi Müşaviri Dale Eppler, “Türk şirketlerinin büyük miktarda döviz borçları var. Bunu döndürmek zor olacaktır ve büyük bölümünün ödenmesi gerekirse döviz kuruna baskı yapacaktır. Dolarla borçlanan işadamları ileride sıkıntı yaşar” dedi.
TÜRKİYE’NİN krizden az etkilendiğini öne süren ABD’nin Ankara Büyükelçiliği Ekonomi Müşaviri Dale Eppler, dövizle borçlanan bazı işadamlarının süreç sonunda çok sıkıntı yaşayabileceği uyarısında bulundu.
Eppler, MÜSİAD Konya Şubesi’nde düzenlenen konferansta yaptığı konuşmada, dünyanın içinde bulunduğu ekonomik durumun tam bir kargaşa ortamı oluşturduğunu belirtti. Krizin ABD’de mortgage kriziyle başladığını dünyayı saran bir krize dönüştüğünü anlatan Eppler, krizin baş sorumlusunun zayıf risk yönetimi uygulamaları ve aşırı derecede borçlanma olduğunu dile getirdi. Konut tahvillerinin getirisinin çok yüksek olması sebebiyle bu tahvillerin cazip bir şekilde talep gördüğünü anlatan Eppler, bir süre sonra bu tahvillerin bu kadar güvenilir olmadığının ortaya çıktığını ifade etti. 2005 ve 2006 yıllarında sistemin aksaklıklarının ortaya çıkmaya başladığını anlatan Eppler, şunları kaydetti: ‘’Ev fiyatları aşağı düşmeye başlayınca bankalar taksitleri ödenmeyen eve el koysalar bile zarar ettiler. Bankalar ellerindeki evleri satmaya başlayınca ev fiyatları daha çok düşmeye başladı. Böylece mortgage krizi olarak başlayan bu kriz banka krizine dönüştü. Sigorta şirketlerinin elindeki teminat olarak kalan şeyin de hiçbir şey ifade etmediği anlaşıldı. Daha sonra da kriz reel sektöre sıçradı, bundan reel sektör de etkilendi.’’
Türkiye’de dolarla borçlandığı için bazı iş adamlarının ileride sıkıntı yaşayabileceğini vurgulayan Eppler, şöyle devam etti: ‘’Türkiye yabancı sermaye ithal etmektedir ve bu sermayeyi yeterli ölçüde cezbetme yeteneği, yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yatırım yapmanın ne derece riskli olduğuna dair düşüncelerine bağlıdır. Türkiye’nin bankacılık sektörü kuvvetli ancak Türk şirketlerinin büyük miktarda döviz borçları var. Bunu döndürmek zor olacaktır ve büyük bölümünün ödenmesi gerekirse döviz kuruna baskı yapacaktır. Peki Türkiye bu krizden ne kadar etkilendi? G-20 ülkeleri içinde krizden en az etkilenen ülke Türkiye’dir. Bunda Merkez Bankası’nın başarılı yönetiminin payı çok büyük. Türkiye’nin bu krizden daha az etkilenmesinde, 2001 krizinden sonra bankacılık sektörünün yapılandırılması da önemli rol oynadı.’’
ABD’nin Ankara Büyükelçiliği Tarım Müşaviri Ralph Gifford ise ABD’nin dünyada soya, mısır ve tavukçuluk gibi alanlarda lider olduğunu, üretimin yüzde 20’sinin ihraç edildiğini belirtti. 140 bin çiftçiğin ABD’nin üretiminin yüzde 70’ini karşıladığını ifade eden Gifford, ‘’Daha geniş çiftlikleriniz varsa, daha verimli üretim yapıyorsunuz demektir. ABD tarımımın karakteri, sürekli artan üretkenliktir. Ürünlerin dağıtım ağıyla ilgili de sorunumuz bulunmuyor’’ dedi. Konferansı, çok sayıda Konyalı iş adamı ve MÜSİAD üyesi izledi.
Konya / aa
|