|
KOCAELİ'NDEN yazan okuyucumuz F. Cengiz: Yakın zamanda bir fabrikada çalışmaya başladığını işe alınırken kendisine tarihsiz, ‘tüm haklarımı aldığımı belirten bir ibraname ile tarihsiz bir istifa dilekçesi’ istendiğini, bunları imzalamadığı takdirde işe alınmayacağı söylendiğinden belgeleri imzalamak zorunda kaldığını ifadeyle imzaladığı bu belgelerin geçerli olup olmadığını soruyor.
Değerli okuyucumuz İş Kanunu işe girerken işçiden; imzalı boş istifa dilekçesi/ibraname alınacağı yönünde bir düzenleme öngörmemiştir. İşçiden işe girerken senet alınmasındaki genel amaç icra tehdidi ile işçinin İş Kanunundan doğan (ihbar-kıdem tazminatı, fazla çalışma, genel tatil ve yıllık izin ücreti gibi) yasal haklarından feragat edilmesini sağlamaktır. Boş istifa dilekçesi ve ibraname almaktaki amaç da budur. Uygulamada Yargıtay istifa belgesinin ve ibranamenin serbest irade ile imzalanıp imzalanmadığı olgusunun tespitini aramaktadır. Baskı ve tehdit altında imzalatılan ibranameler ve istifa dilekçesi geçerli olmayacaktır. Özellikle işçinin istifa etmesini gerektirir makul sebeplerin olmaması halinde, istifa ile kıdemine bağlı kanuni haklarından işçinin istifa ederek vazgeçmesi makul ve hayatın olağan akışına uygun düşmediğinden normal karşılanmamaktadır. İşçinin ibraname ve istifa dilekçesini baskı altında imzaladığını ifade etmesi halinde mahkemelerce bu hususu bütün yönleriyle araştırılmaktadır.
İşçilerden işe girerken imzalı istifa dilekçesi, ibraname alınması Türk Ceza Kanunu yönünden suç teşkil edebilecektir. Türk Ceza Kanunu’nun “İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali” başlıklı 117/4.maddesinde “Cebir veya tehdit kullanarak, işçiyi veya işverenlerini ücretleri azaltıp çoğaltmaya veya evvelce kabul edilenlerden başka koşullar altında anlaşmalar kabulüne zorlayan ya da bir işin durmasına, sona ermesine veya durmanın devamına neden olan kişiye altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir” şeklinde düzenleme öngörmüştür.
Bu durumda işverene göndereceğiniz bir ihtarname ile işe girerken imzalatılan ibraname ve tarihsiz istifa dilekçesinin baskı altında sizden alındığını, gerçek iradenizi yansıtmadığını, bu sebeple ibraname ve istifa dilekçenizin gereçsiz olduğunu bildirmenizi öneririm.
| 
