|
Rusya’nın Gürcistan’a saldırısından pek çok ülke etkilendi. Bunlardan birisi de İsrail elbette...
İsrail, Gürcistan ile çeşitli alanlarda yakın ve iyi ilişkilere sahip; özellikle de savunma ve güvenlik alanlarında. Esasen bu alanlardaki ilişkiler 2000 yılından bu yana mesafe kaydediyordu; ancak bu ilişkilerin dönüm noktası da Gürcü lider Saakaşvili’nin 2004 yılı Temmuz’un son günlerinde İsrail’e yaptığı 3 günlük resmi ziyaretti ve biz buna, o zaman yazdığımız iki yazıyla işaret etmiştik.
İşte bu ziyaretten sonra söz konusu alanlardaki ilişkiler ivme ve kapsam kazanmış, bu çerçevede İsrail, Gürcistan’a çeşitli askerî donanım ve silah satmaya başlamış, son olaylara kadar da bu durum çok iyi bir şekilde devam etmişti.
Ancak, Rusya’nın saldırısından sonra durum değişmiş bulunuyor; zira İsrail, Rusya’yı daha fazla kızdırmamak için Gürcistan’a yaptığı askerî donanım ve silah satışlarını askıya almış bulunuyor. Bunu haber veren İsrail gazetesi Haaretz, bu konuda adını vermediği bir yetkilinin “İsrail bugünlerde çok dikkatli ve hassas olmalıdır. Ruslar, İran ve Suriye’ye çok silah satıyorlar. Bu yüzden Ruslara bu ülkelere daha gelişmiş silahlar satmalarına yol açacak mazereti sunmamak lazım.” şeklindeki sözlerine de yer vermişti.
İsrail’in Gürcistan’a sattığı silah ve donanımın cinsi, miktarı ve tutarı devlet sırrı olmakla birlikte bazı kaynaklar İsrail’in bu satışlardan yılda 200 milyon dolar kazandığını, satılan donanım ve silahlar arasında roketlerin, gece görüş sistemlerinin, hassas elektronik sistemlerin ve DRONE denen insansız uçakların bulunduğunu söylüyorlar. Esasen İsrail’in Gürcistan’a DRONE sattığı çoktandır söyleniyordu ve bu iki ay kadar önce Abhaz güçlerin Elbit şirketinin imalatı olan gelişmiş bir DRONE’u düşürmeleriyle gerçeklik de kazandı.
İsrail, bu ve başka donanım ve silahlara ilaveten bir süredir Gürcü özel kuvvetlerine de eğitim veriyordu. Ancak eğitim, özel İsrail güvenlik şirketlerince veriliyordu. Bunlar da emekli General Yisrael Ziv’in Global CST ve yine emekli General Gal Hirsch’in Defense Shield adlı şirketleriydi. Ziv, İsrail ordusu Operasyonlar Dairesi başkanı; Gal de iki yıl önceki Lübnan Savaşı sırasında görev yapan Galilee Tugayı komutanıydı.
İsrail medyası, bu iki generalin şirketlerinde danışman olarak çalışan emekli İsrailli subayların Gürcü özel kuvvetlerine tabur seviyesinde piyade ve keşif eğitimleri verdiklerini yazıyor. Haberlere göre bu eğitmenler, olayların patlak vermesi ihtimalinin güçlenmesi üzerine eğitimlere son verip ülkelerine dönmüşler.
Yine bazı haberlere göre, bazı Gürcü Yahudiler Gürcistan’ı terk edip İsrail’e gelmişler. Saakaşvili bu yöndeki sorulara da hezimeti ortaya çıkmadan önce şöyle cevap vermişti: “...Hükümette iki İsrailli bakanımız var; birisi savaşla (Savunma Bakanı David Kezeraşvili), diğeri müzakerelerle (toprak bütünlüğünü sağlamakla görevli Devlet Bakanı Temur Yakobaşvili) uğraşıyor. İsrail’in buradaki rolü işte bu. Hem savaş ve hem de barış İsrailli Yahudilerin elinde.”
Gürcü liderin bu sözleriyle adını verdiği Yakobaşvili, gerçekte İsrail vatandaşı değil; ancak akıcı İbranice biliyor ve İsrail’in silah ve donanım satışlarını askıya almasına büyük tepki göstermiş bulunuyor ve şöyle diyor: “...İsrail bunu Rusya’nın isteği üzerine yaptı. Bu utanç vericidir. Karşılığında ne aldı, bilmiyorum. Ancak Hizbullah’ın daha çok Rus silahı almasına şahit olacaktır. İsrail buradaki çıkarlarını korumalıdır. Birçok İsrailli işadamı Gürcistan’a yatırım yaptı. İsrail, vatandaşlarının yatırımlarını korumalıdır.”
Kafkaslar’a çok uzak İsrail, Rusya’nın saldırısından anlattığım şekilde etkilenmiş bulunuyor. Bu da beklenmeyen gelişmelerden birisiydi elbette. Gürcistan-İsrail ilişkileri bundan sonra nasıl seyreder, söylemesi zor; ancak İsrail’in Gürcistan’a silah satmadan önce iki defa düşüneceği şimdiden belli. Bu da şüphesiz Rusya’nın gücünden dolayı...
Zaman, 19.8.2008
| 
