Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Orman Entomolojisi ve Koruma Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertuğrul Bilgili, Türkiye’de ormanlarda çıkan yangınların yüzde 95-97’lik kısmının insan kaynaklı olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Bilgili, yaptığı açıklamada, orman yangınlarının her yıl binlerce hektar verimli orman alanının tahrip olmasına yol açan, ormanları sürekli tehdit eden ve büyük maddî kayıplara yol açan ve hatta can kayıplarına sebep olan bir faktör olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Bilgili, 21.2 milyon hektar olan ülke orman alanının yarıya yakın bir kısmının orman yangınlarına hassas alanlarda bulunduğunu ifade ederek, ‘’Orman yangınlarıyla ilgili ülkemizde resmî kayıtlar tutulmaya başlandığından itibaren toplam 83 bin yangında bin 584 milyon hektar ormanlık alan, orman yangınlarından etkilenmiştir’’ dedi.
Türkiye’de orman yangınlarının yüzde 3-5’lik kısmının yıldırım gibi tabiî sebepler, geriye kalan yüzde 95-97’lik kısmının ise insan kaynaklı olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Bilgili, şunları söyledi: ‘’İnsan kaynaklı yangınların yüzde 12-15’lik kısmını, kasıtlı çıkarılmış yangınlar oluştururken, tüm yangınların yarıya yakını ihmal ve dikkatsizlik sonucu çıkmaktadır. Yangınlar incelendiğinde, ülkemizde yangın olaylarının temelinde sosyal, ekonomik ve kültürel nedenlerin olduğunu görmekteyiz. Bu durum, yangınların önlenmesiyle ilgili olarak yapılacak planlamalar açısından oldukça önemlidir. Bu bağlamda yangın öncesi alınan koruyucu ve önleyici tedbirlerin planlanması, sadece yangına hassas bölgelerdeki ormanların yapısı değil, yangına hassas alanların içinde bulunduğu bölgelerde yaşayan hedef kitlelerin sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaç ve beklentilerini de içine alan bir düşünce ve görüş paralelinde yapılmalıdır.’’
Prof. Dr. Bilgili, Türkiye’de özellikle son yıllarda yangınla mücadelede elde edilen başarının, yangın işçisinden, yangın amirine kadar bütün yangın çalışanlarının gayretli çalışmaları ve halkın orman yangınlarına karşı hassasiyetinin ve orman sevgisinin bir sonucu olduğunu söyledi.
Yangınların oluşması ve gelişmesinde en önemi faktör olarak hava hallerinin kabul edildiğini belirten Prof. Dr. Bilgili, şöyle konuştu: ‘’İklimlerdeki değişimin bir sonucu olarak, ortalama sıcaklıklarda bir artış ve yağışlarda düzensizlikler (özellikle uzun süreli kuraklıklar) yangına çok hassas olmayan alanlarda bile yangın tehlikesinin artmasına ve büyük alan kayıplarına sebep olabilir. Bu bağlamda, Orta ve Batı Karadeniz’de çok tahripkar ve büyük yangınların görülmesi beklenmedik bir durum değildir. Nitekim, Nisan-Mayıs aylarında Doğu Karadeniz yöresinde vatandaşlarımızın fındık bahçelerinde temizlik amaçlı yaptıkları yangınlar sonucunda farklı yerlerde toplam 500 hektarın üzerinde alan yangından etkilenmiştir. Bu durum hava hallerinde olabilecek farklılıkların ne kadar önemli sonuçlar doğurabileceğini göstermesi bakımından önemlidir.’’
Prof. Dr. Bilgili, yangınlarla mücadelede teknik donanım ve sayı olarak ekipler konusunda fazla bir sıkıntı yaşanmamasına ve çoğu yangınlarda tam bir başarı sağlanmasına rağmen, özellikle büyük yangınlarda kaynakların etkin kullanılmaması, ekip-merkez ve ekipler arası koordinasyonun etkin bir şekilde sağlanamaması ve yardımcı karar destek sistemlerinden yeterince yararlanılamamasından kaynaklanan önemli problemler olduğunu anlattı. Bilgili, orman yangınları çok boyutlu bir olay olduğundan konuyla ilgili çalışmaların sosyal, ekonomik ve ekolojik açıdan ele alınarak incelenmesi gerektiğini, bunun için de çok disiplinli bilimsel çalışmalara ihtiyaç olduğunu söyledi.
|