Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin'in verdiği bilgiye göre, daha önce 159. madde olarak kanunda yer alan ve 2005'te yürürlüğe giren yeni TCK'da 301. madde olarak düzenlenen maddeden, 2003'te 429, 2004'te 318, 2005'te 221, 2006'da 328 ve Ocak-Eylül 2007 döneminde 185 dâvâ açıldı.
TCK’nın, “Türklüğü, Cumhuriyeti, devletin kurum ve organlarını aşağılama” hükmünü içeren ve değiştirilmesi gündemde olan 301. maddesiyle ilgili, son 5 yılda bin 481 dava açıldı, 745 kişi mahkûm oldu.
Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, CHP Afyonkarahisar Milletvekili Halil Ünlütepe’nin soru önergesine verdiği yazılı cevapta, 2003-2007 yılları arasında TCK’nın 301. maddesinden açılan davalara ilişkin bilgi verdi. Daha önce 159. madde olarak TCK’da yer alan, 2005’de yürürlüğe giren yeni TCK’da ise 301. madde olarak düzenlenen bu maddeden, 2003 yılında 429 dava açıldı. Bakan Şahin’in verdiği bilgiye göre, 2004’de 301. maddeden açılan dava sayısı 318, 2005’de 221, 2006’da 328 ve Ocak-Eylül 2007 döneminde 185 oldu.
2003’de sonuçlanan 400 davada; 252 kişi mahkumiyet cezası alırken, 155 kişi beraat etti. 2004’de sonuçlanan 334 davada; 145 kişi mahkum oldu, 317 kişi beraat etti. 2005’de sonuçlanan 314 davada; 133 kişi hakkında mahkumiyet, 249 kişi hakkında beraat; 2006’da sonuçlanan 299 davada 131 kişi hakkında mahkumiyet, 255 kişi hakkında beraat; Ocak-Eylül 2007 döneminde sonuçlanan 217 davada 84 kişi hakkında mahkumiyet, 168 kişi hakkında beraat kararı çıktı.
2007’de, TCK’nın 301. maddesiyle ilgili bir önceki yıldan kalan 536, yıl içinde açılan 185 ve bozularak gelen 23 olmak üzere toplam 744 davanın, 217’si sonuçlandı, 527’si bu yıla devredildi. Son 5 yılda, TCK’nın 301. maddesiyle ilgili 6 bin 75 kişi sanık sandalyesine oturdu. 2003’de bin 313, 2004’de bin 385, 2005’de bin 305, 2006’da bin 533, 2007’de bin 189 kişi yargılandı.
Fikir özgürlüğünün önündeki duvar: 301
1 Haziran 2005 tarihinde yapılan yasal reformlar döneminde eski Türk Ceza Kanununun 159. Maddesinin yerine konan 301. Madde gündemden düşmüyor.
Fikir özgürlüğünün önünde duvar gibi duran 301. maddeyle ilgili değişiklik teklifi TBMM Adalet Komisyonu’nun önünü geldi. www.antenna-tr.org'daki bigilere göre, 159. maddeden 301'e değişiklik şöyle gelişti:
Eski TCK 159
1- Türklüğü, Türk Milletini, Türkiye Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Bakanlar Kurulunu, bakanlıkları, adliyeyi, Devletin askerî veya emniyet ve muhafaza kuvvetlerini veya bunları temsil eden bir kısmını alenen tahkir ve tezyif eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
2- Birinci fıkrada yazılı cürümlerin işlenmesinde, tahkir ve tezyif edilen açıkça belirtilmemiş olsa bile, ona yönelik bulunduğunda tereddüt edilmeyecek bir durum varsa, tahkir ve tezyif edilen açıklanmış gibi kabul edilir.
3- Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına veya TBMM kararlarına alenen sövenlere bir aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.
4- Türklüğü, Türk Milletini veya Türkiye Devletini tahkir ve tezyif, yabancı memlekette bir Türk vatandaşı tarafından işlenirse verilecek ceza üçte biri oranında artırılır.
Yürürlükteki TCK 301
1- Türklüğü, Cumhuriyet’i veya TBMM’yi alenen aşağılayan kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
2- Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini, Devletin yargı organlarını, asker veya emniyet teşkilâtını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
3- Türklüğü aşağılamanın yabancı bir ülkede bir Türk vatandaşı tarafından işlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranında artırılır.
4- Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.
Değişiklik teklifi TCK 301
1- Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini veya Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükumetini ve Devletin yargı organlarını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
2- Devletin askerî veya emniyet teşkilâtını alenen aşağılayan kişi, 1. fıkra hükmüne göre cezalandırılır.
3- Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.
4- Bu suçtan dolayı kovuşturma yapılması Cumhurbaşkanının iznine bağlıdır.
Peki ne değişecek?
Ceza sınırı iki yıla indirilecek.
“Türklük” ibaresi “Türk Milleti” olarak değiştirilecek.
“Cumhuriyet” ibaresi “Türkiye Cumhuriyeti” olarak değiştirilecek.
Kovuşturma yetkisi de Cumhurbaşkanının iznine bağlanacak.
Suçun yabancı ülkede işlenmesi cezayı ağırlaştırmayacak.
159/301. maddelerden yargılanan
bazı isimler şöyle:
Faruk Çakır (Gazeteci),
Mustafa Döküler (Gazeteci)
Abdurrahman Dilipak (Gazeteci),
Ahmet Önal (Yayıncı ),
Baskın Oran (Akademisyen),
Cüneyt Arcayürek (Gazeteci),
Elif Şafak (Yazar),
Emin Karaca (Yazar),
Eren Keskin (Avukat),
Erol Katırcıoğlu (Akademisyen),
Erol Özkoray (Gazeteci),
Fatih Taş (Yayıncı ),
Ferhat Tunç (Müzisyen),
Fikret Başkaya (Akademisyen),
Haluk Şahin (Akademisyen),
Hasan Cemal (Gazeteci),
Hrant Dink (Gazeteci),
İbrahim Kaboğlu (Akademisyen),
İsmail Beşikçi (Sosyolog),
İsmet Berkan (Gazeteci),
Mehmet Pamak (Yazar),
Murat Belge (Akademisyen),
Orhan Pamuk (Yazar),
Ragıp Zarakolu (Yayıncı),
Şanar Yurdatapan(Müzisyen),
|