|
Zaman zaman arkadaşlardan seminer teklifi geliyor. Bu hafta sonu da Ankara’dan bir teklif geldi ve bendeniz de memnuniyetle kabul ettim. Ancak gerek yurtdışında ve gerekse yurtiçinde çeşitli konularda seminerler, konferanslar verdiğim halde, bu gibi teklifler karşısında içimi tatlı bir heyecan sarar. Elbette bu bir korku değildir. Zaten korku olsa kabul etmem. Bu duygu, tanımlanması oldukça güç; ancak yaşandığında hissedilen bir halet-i ruhiyedir. Sıkça sahnelerde konuşan insanlar bu duygunun ne demek olduğunu daha iyi anlarlar.
Makul bir düzeyde olan heyecan çok faydalıdır. Bu tür heyecan biçiminden asla ürkmemek gerekir. Zira bu heyecan türü, insanı ihtiyata ve dikkate davet eder. Lakaytlık sendromunu bertaraf eder. Asıl endişe verici olan heyecan türü ise, “panik atak” denilen ifrat düzeyindeki heyecan halidir. Makul düzeyde olmayan aşırı heyecan olgusunu üreten sebeplerin başında ise “endişe ve ümitsizlik” hastalıkları gelmektedir. Bir insan başarıyı elde etmek için öncelikle endişe ve ümitsizlikten sıyrılarak “ümitli” olma yeteneğini kazanmalıdır. Bu yetenek yaratılıştan herkese verilmiştir. İnsanların yapması gereken şey ise, bu potansiyel gücü kinetiğe çevirmek veya kanalize etmektir. Öncelikle bir işe başlayan kişinin “Ben bu işi Allah’ın izniyle yaparım ve başarırım” ümidini beslemesi, aksi halde daha başından başarısızlığı kabullenmesinin önemli bir düstur olduğu bilinmelidir. İşte sahnede konuşma yapacak kişinin de bu düşünceyle sahneye çıkması ve sunumunu bu duygu ile yapması gerekir.
Yukarıda belirtilen bu semptomun dışında aşırı heyecanı doğuran olgulardan biri de “mükemmel olma” duygusudur. Kendisini mükemmel gören narsis ruhlu insanlar, “Ben en iyi olmalıyım; herkes benim için ne mükemmel insan; sunumunu ne kadar da güzel yaptı” diye düşünürler ve hata yapmama endişesi taşırlar. Oysa hiçbir insan yanlıştan ve hatadan uzak değildir. Yani bendeniz kendimi mükemmel görmüyorum. Yanlış yapabilirim. Ama elimden geleni de ardıma koymam. Gerisi dinleyicilerin takdirine kalmış. İster beğenirler; ister beğenmezler. İşte bu duygu insanı rahatlatır. Varsın hata da yapalım; onu da esprili bir hale dönüştürmek çok da zor olmaz.
Birkaç yıl önce Ankara’da “Toplam Kalite Yönetimi” ile ilgili bir seminer veriyordum. Konu bayanların başarısına gelmişti. Bir bayanın Avrupa’da elde ettiği bir başarı örneğini anlatıyordum. Örneği verdikten sonra, “Bir bayan ‘bile!’ böyle bir başarıyı elde ediyorsa…” diye bir söz söyledim. O anda iri-yarı bir hanımefendi müdahale etti: “Ne demek ‘bile’? Yani bayanlar bile böyle bir başarıyı yurt dışında elde edebiliyorsa, erkekler daha kolay elde edebilirler mi demek istiyorsun?” demesin mi? Bakışları dehşet saçıyordu. Bir feminist edasıyla konuşuyor, sözünün kesilmesini istemiyordu. Eyvah, baltayı taşa vurmuştum. Bu hanımefendinin öfkesini nasıl geçiştirebilirdim? Hemen “Pardon, efendim: ben ‘bile’ mi dedim? Tabiî ne demek canım bile? Bu işi bayanlar daha iyi yapabilir. Sürç-ü lisan ettim efendim affola! Artık bu ‘bile’ kelimesini ağzıma bile almam. Görüyorsunuz ya, erkekliğin onda dokuzu kaçak güreşmektir.” Tabiî, bu espriye gülmeyen kalmadı.
İşte, efendim, biz çıkarız konuşmamızı yaparız. Sahne korkusu sendromunu, tatlı bir heyecana çeviririz. Yanlış da yaparız; hata da. Ama yaptığımız yanlışları ve hataları stratejik bir yönetim marifetiyle dezavantajdan, avantaja döndürmeye çalışırız. Narsis ve baston yutmuş bir kobra edasıyla çalım satmak için sahneye çıkmamaya gayret ederiz. Gerisini Allah’ın takdirine ve yardımına havale ederiz. Seyircilerden aldığımız tenkitleri de dinleyerek hatalarımızı asgariye indirmeye çalışırız. Sahne korkusu da böyle bir süreçte kendiliğinden kaybolur gider.
| 
