|
Vergideki istisna, muafiyet ve indirimler sonucunda devlet 2007 yılında 11 milyar 952 milyon YTL daha az gelir elde etti. Maliye Bakanlığı Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü, “vergi harcaması” olarak nitelenen vergideki istisna, muafiyet ve indirimler sebebiyle 2007’de oluşan vergi kayıplarına yönelik kapsamlı bir çalışma yaptı.
630’u aşkın istisna düzenlemesi var
“Vergi Harcamaları Raporu”nda, ülkemizde vergi kanunlarında çok sayıda istisna, muafiyet ve indirim olduğu vurgulandı. Aynı şekilde vergi ile ilgisi bulunmadığı halde birçok kanunun, kendi amacına uygun olarak değişik vergi istisna, muafiyet ve indirimleri barındırdığı belirtildi.
Raporda, vergi istisnası, muafiyeti ve indirime yer veren kanun sayısı 151 olarak belirlendi. Bu kanunlarda da vergi harcaması olarak nitelenen 630’u aşkın düzenleme bulunduğu bildirildi. Harçlar Kanunu 54 değişik istisna, muafiyet ve indirim ile vergi harcamasının en yoğun olduğu kanun olurken, bunu 46 düzenleme ile Gelir Vergisi Kanunu, 45 düzenleme ile Petrol Kanunu, 41 düzenleme ile de Emlak Vergisi Kanunu izledi.
Bütçe açığını kapatacak bir kayıp var
Raporda, vergi harcaması olarak tanımlanan vergi istisnası, muafiyetleri ve indirimlerinin devlete faturasının 11 milyar 952 milyon YTL olduğu hesaplandı. Bunun 7 milyar 108 milyon YTL’lik bölümünün de Gelir Vergisi Kanunda yer alan istisna, muafiyet ve indirimlerden kaynaklandığı belirlendi. 2007 bütçe açığının 13.8 milyar YTL olduğu göz önünde bulundurulduğunda, vergi harcamalarının neredeyse bütçe açığına yakın bir rakam oluşturduğu dikkati çekti. Rapora göre, vergi harcamaları, toplam gelir vergisi içinde yüzde 21, kurumlar vergisi içinde yüzde 26, KDV içinde yüzde 0.8, ÖTV içinde de yüzde 0.5’lik bir pay oluşturdu.
İstisna, muafiyet ve indirimler sonucu oluşan kayıp, gelir vergisinde 7 milyar 707 milyon YTL’yi, kurumlar vergisinde 3 milyar 173 milyon YTL’yi, KDV’de 401.8 milyon YTL’yi, ÖTV’de 199.6 milyon YTL’yi, diğer kanunlarda da 1 milyar 70 milyon YTL’yi aştı.
Ücretlerdeki istisnanın faturası büyük
Gelir vergisinde ortaya çıkan kaybın, 5 milyar 291 milyon YTL’si ücretlerdeki istisnalar sonucu meydana geldi. Ticari ve zirai kazançlardaki yatırım istisnası 216 milyon YTL, gayrimenkullerdeki istisna 358 milyon YTL, hizmetçilerin, süt ninelerinin, dadıların, bahçıvanların ve kapıcıların elde ettikleri ücretlerdeki istisna da 660 milyon YTL tutarında vergi harcaması doğurdu.
Yatırım indirimi istisnası da, kurumlar vergisinde 1 milyar 192 milyon YTL, gelir vergisinde ise 69 milyon YTL’lik kayba yol açtı.
|
