Her hareketin belirli bir tekrarından sonra ustalık dönemi başlar. Ustalık da derece derecedir. El san'atları, güzel san'atlar, sıradan insanların yapamadığı sadece san'at ehlinin yapabildiği işlerin san'at değeri zaman, mekân, dönem, ilgili şahıs, kurumun konumları gibi bir çok etkenler vardır.
San'at erbabının eserine değer katan unsurlar; aklı, zekâsı, bilgisi, becerisi, zorluk derecesi gibi faktörlerdir.
Eser verebilen, san'at erbabı, sanatçı seviyesinde bilgi ve beceriye sahip olmak herkesin arzu ettiği bir husustur.
İstidat, kabiliyet, yetenek gibi hasletlerin farkı ve seviyesi san'atkârın da derecesini gösterir.
Bir san'atta ustalık seviyesine gelmek, zirvelere ulaşmak için zorlu bir yolculuk, ciddî bir efor, işini sevmek, işinde fanî olmayı gerektirir. Böyle bir zorlu süreci herkes göze alamaz. Hele sıradan insanlar hiç de cesaret edemezler.
Bir san'atta usta olmak, hedeflerinin belirli olması, büyük düşünmeyi, sabır, sebat, metanet, ferâgat, fedakârlık gibi bir çok şeyler gerektirmektedir.
Bir yabancı düşünürün, "Bir şeyi elde etmek isteyen insan istediği şeyin bedeli için pazarlık yapmaz" diye bir cümle adını hatırlayamadığım bir kitabın satırları arasında çok dikkatimi çekmişti. Herkesin bilgi beceri ve zekâsını geliştirebilecek basit teknikler vardır ki dikkatimizden kaçmaktadır.
Günlük hayatta rutin beceriler alışkanlık ve refleks hale geldiği için hayatın devamı kolaylaşmaktadır. Yeni bir beceri alışkanlık ve refleks hale gelinceye kadar bir süre zorluk yaşanır. İnsanlar ilk anda karşılaşılan zorlukları göze alamadığı zaman alışkanlıklarını değiştirmek istemezler. Çünkü nefis hazır zamanı yaşar. Hazır zaman içinde acı verenden kaçar, zevkli hâle gelmiş eski alışkanlığa sıkı sıkıya sarılır. Bu da tekâmül sırrına aykırıdır. Belirli bir süre eski refleks halindeki alışkanlıklar yeni teknolojik gelişmeler ve hayatın gereklerini karşılamaz hâle gelir ki hayat o zaman da zorlaşır. Hayatı kolaylaştıran vesile ve vasıtalardan faydalanamayanlar için de hayatın basit işleri de zorlaşır.
Yenikliklere kolay uyum sağlayabilecek yetenekleri geliştirebilmek için günlük hayatta bazı küçük şeyleri farklı yaparak yetenekleri geliştirmek mümkündür.
Aynı işi yaparken bile küçük farklılıklar yapmak beyin kapasitesini muazzam derecede arttırmaktadır. Çünkü yeni bir davranış, yeni bir niyet, kasıt ve karar demektir. Farklı bir niyet ve karar beyinde milyarlarca nöron arasında yeni bağlantılar oluşturmaktadır. Her yeni bağlantı beyin kapasitesini arttırmaktadır. Beyin kapasitesinin artması, daha çabuk kavrama, intikal, algılama ve hızlı öğrenme demektir.
Hızlı intikal, algılama ve hızlı öğrenme demek zekâ gelişimi demektir. Beyni geliştirmek, düşünme sürekli aktif hâlde tutmak beden ve beyin sağlığı bakımından da çok önemlidir. Düşünme tefekkür demektir. Bir saat tefekkür ne kadar nafile ibadetten hayırlı olduğunu bilmem hatırlatmaya gerek var mı?
Her gün farklı bir davranış kurgulamak, farklı bir şey öğrenmek için okumak, pozitif anlamda katma değer üreterek yapılan her davranış tekâmül vesilesidir. Refleks halindeki davranışlarda beyin karar vermediği ve işi otomatik pilota devrettiği için beyin gelişmez.
Rutin dışına çıkamayan, beceri ve yetenekleri sınırlı insanların tefekkürün önemi ve anlamını anlaması da mümkün değildir.
Küçük de olsa her an her zaman farklı bir şeyler yapmak, farklı düşünmeye zorlanmak tekâmül sırrının gereğidir.
|