Hemen hemen herkesin bir sebeple bir yerlere borçlu bulunduğu Türkiye'de, borçlu sayısının 40 milyona yaklaştığı belirlendi. Ailelerin yarıya yakını, küçük-büyük şirketlerin neredeyse tamamının bankalara kredi borcu bulunuyor.
Ankara Ticaret Odasının (ATO) hazırladığı ''Kamçıya Doymayan Yiğitler'' raporu Türkiye'nin tüm kesimlerinde borçluluk düzeyinin giderek arttığını ortaya çıkardı. Devletin, toplam 336 milyar YTL borçla en borçlu konumunda bulunduğu Türkiye'de ailelerin yarıya yakını, küçük-büyük şirketlerin neredeyse tamamının bankalara kredi borcu bulunuyor.
Borçlanmayı öven ''Borç yiğidin kamçısıdır'' şeklindeki atasözüne karşılık, ''Borç en kötü yoksulluktur'', ''Borçla yaşayanın cenazesi borçla kalkar'', ''Borçlu ekini yeşilken biçer'' gibi borçlanmayı kötüleyen yüzlerce atasözü bulunan Türkiye'de Hazine'nin 216,9 milyar doları bulan iç borcu bulunuyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ''leblebi çekirdek parası'' olarak nitelendirdiği kamu ve özel sektörün dış borcu ise 237,3 milyar dolar düzeyinde seyrediyor. Dış borcun 147,6 milyar doları Türk özel sektörünün diğer yabancı ülkelere olan borçlarından kaynaklanıyor.
32 MİLYON KREDİ BORÇLUSU
Merkez Bankası ve BDDK'nın verilerinden yapılan belirlemelere göre, Türkiye'deki bankaların bireysel ve kurumsal olarak Eylül 2007 sonu itibariyle toplam 32 milyon 326 bin borçlusu bulunuyor. Bankaların bu müşterilerden toplam alacağı ise 261,4 milyar YTL düzeyinde.
Bankalara kredi borcu bulunanların 7 milyon 612 binini tüketici kredisi kullananlar oluşturuyor. Türkiye'de toplam 17 milyon aile bulunduğu dikkate alındığında, ailelerin yaklaşık yüzde 45'inin bankalara borçlu olduğu tahmin ediliyor.
KREDİ KARTLARI BORÇLANMA ARACI
Türkiye'deki borçlanma araçlarının en önemlisini ise kredi kartları oluşturuyor. Türkiye'de toplam 26 milyon 949 kişinin cebinde 56 milyon 284 bin adet kredi kartı bulunuyor. Diğer ülkelerde ödeme aracı olarak kullanılan kredi kartı Türkiye'de tam bir borçlanma aracına dönüşmüş durumda. Türkiye'deki kredi kartı müşterilerinin yaklaşık 12 milyonunun kredi kartı borcunu son ödeme tarihinde tümüyle ödemeyip borç bıraktıkları belirtiliyor. Vatandaşların, kredi kartı harcamaları sebebiyle yüklendiği borç miktarı ise 26,9 milyar YTL. Bunun 10,9 milyar YTL'sini taksitli alışverişlerden kaynaklanan borçlar meydana getiriyor.
ESNAF'IN YÜZDE 60'I,
ÇİFTÇİNİN YÜZDE 65'İ BORÇLU
Türkiye'deki borç dağlarının önemli bir bölümünü de esnaf ve sanatkârlarla çiftçilerin Bağ-Kur'a, işyerlerinin de SSK'ya olan sigorta pirim borçları oluşturuyor. Bağ-Kur borçlusu esnaf, sanâtkar ve çiftçi, borçlu olmanın kamçısını en çok borçları sebebiyle sağlık hizmetlerinden yararlanamayarak yiyorlar.
ELEKTRİK VE TELEFON
Bu arada Türkiye'deki aileler ve işletmelerin de elektrik, su, telefon gibi sebeplerle de bu hizmetleri sağlayan kuruluşlara önemli ölçüde borcu bulunduğu biliniyor. TEDAŞ'ın verilerine göre, mesken abonelerinin TEDAŞ'a toplam 1,2 milyar YTL, belediyelerin 2,8 milyar YTL, tarımsal sulama abonelerinin 1,4 milyar YTL, resmi kuruluşların 1,3 milyar YTL, ticarethanelerin 817 milyon YTL elektrik borcu gözüküyor. TEDAŞ'a elektrik borcu bulunanların arasında 49 milyon YTL ile hayır kurumları da bulunuyor.
''Tatlıya bağlayalım'' kampanyasıyla alacaklarının bir bölümünü tahsil etmeye çalışan Türk Telekom'un bu kampanya sırasında 2 milyon aboneden 2 milyar YTL alacağı bulunduğu açıklanmıştı. Türkiye'nin en büyük GSM operatörü olan Turkcell'in İMKB'ye gönderdiği bilânço dipnotlarında abonelerinden 512 milyon YTL alacağı olduğu belirtiliyor.
|