Çalıştayda, ortak sonuçlar şu ana başlıklar altında özetlendi: *‘Tüm vatandaşlar kanun önünde eşittir’ hükmü anayasada muhafaza edilmelidir, hiçbir gerekçeyle ayrımcılık yapılmamalıdır. *Temel hak ve özgürlüklere ilişkin kısıtlamalar net tanımlamalarla yapılmalıdır. *Anayasada, ‘demokratik devlet’ ilkesinin tam anlamıyla uygulanmasını ve siyasî katılımın bireyler ve sivil toplum örgütleri düzeyinde teşvik edilip arttırılmasını sağlayacak hükümlere yer verilmelidir.
Yeni Anayasa hazırlığı içindeki hükümete beklentilerini iletmek için Anayasa Platformu Ulusal Çalıştayı’nda bir araya gelen sivil toplum örgütleri, sonuç bildirgesini açıkladılar.
Anayasa yapım sürecine katkıda bulunmak amacıyla 83 Sivil Toplum Kuruluşu ve 250 temsilcinin katılımıyla gerçekleştirilen Anayasa Platformu Ulusal Çalıştayının sonuçları Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı’nda (TEPAV) düzenlenen bir toplantıyla kamuoyuna açıklandı. Toplantıda ilk olarak söz alan TOBB Genel Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, yaptıkları çalışmaların yeni bir taslak metin yazma amacıyla olmadığını, anayasanın dayanacağı temel ilkeler konusunda toplumsal mutabakat zemini oluşturmaya çalıştıklarını belirtti. Hisarcıklıoğlu, şunları aktardı: “Amaç, anayasa gibi ortak iradeyi yansıtan temel yasanın, en temel ilkeleri konusunda vatandaşların doğrudan ve üye oldukları sivil toplum ve meslek kuruluşları aracılığıyla katılacakları ve kendi aralarında tartışacakları bir ortam oluşturmaktır. Bu çalışmaları başlatırken Anayasa tartışmalarının ülkenin gündemini tıkamasına, çatışma unsuru olmasına ve toplumsal enerjiyi tüketmesine engel olmayı hedefledik.”
Anayasa Platformu çalışmaları kapsamında iki temel alanı tartışmaya açmadıklarını belirten Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu: “Anayasa Platformu, iki temel alanda “geri adım” sayılabilecek tartışmaları, bu sürece olumlu katkı sağlayamayacağından gündemine dahi almamıştır. Bunlardan birincisi, yürürlülükteki Anayasamızın değiştirilemez hükümlerinde garanti alınan maddeler ve Avrupa Birliği uyum süreci çerçevesinde evrensel insan hakları standartlarının iç hukuka aktarılması amacıyla, anayasal sistemimizde yapılan değişiklik ve yenilikleri içeren unsurları tartışmaya açmadık.”
Çalıştay neticesinde önemli olanın ortak akılı yansıtmak olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, “Ortak akıl, herkesin uzlaştığı, fikir birliğine vardığı bir mutabakat anlamına gelmemektedir. Burada açıklanacak ana başlıklarda benim, arkadaşlarımın da mutabık olmadığı hususlar bulunmaktadır. Bu da gayet doğaldır. Burada önemli olan bu fikirlerin özgürce dile getirilmesi, tartışılması ve uzlaştığımız hususlar kadar uzlaşmadığımız, çatıştığımız alanların da ortaya çıkarılmasıdır. Bu aşamada önemli olan tartışma sürecinin kendisidir.” dedi.
Hisarcıklıoğlu’nun ardından söz alan TEPAV Direktörü Güven Sak, Çalıştayın sonuçlarını maddeler halinde açıkladı. 8 ana madde ve alt maddeler halinde toplanan çalıştay sonuçlarının bazı önemli maddeleri ise şu şekilde dile getirildi:
Anayasa bireyi esas alan bir anlayışla kaleme alınmalıdır.
* Temel hak ve özgürlüklere ilişkin kısıtlamalar net tanımlamalarla yapılmalıdır.
* Başta “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi” ve “Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi” olmak üzere, Türkiye’nin taraf olduğu temel hak ve özgürlüklere ilişkin sözleşmelerin hükümlerine aykırı kısıtlamalar yapılmaması.
*Düşünce, ifade ve basın özgürlükleri etkin biçimde teminat altına alınmalıdır.
* Anayasa’da; “Demokratik Devlet” ilkesinin tam anlamıyla uygulanmasını ve siyasi katılımın bireyler ve sivil toplum örgütleri düzeyinde teşvik edilip arttırılmasını sağlayacak hükümlere yer verilmelidir.
* Kürsü dokunulmazlığı hariç milletvekili dokunulmazlığı kaldırılmalıdır.
* Cumhurbaşkanı’nın yetkileri sınırlandırılmalıdır.
* Hukuk Devleti”nin güvencesi olan yargı bağımsızlığı tam olarak sağlanmalı, Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu’na siyasi müdahale olmamalı, kurul üyeleri hakim ve savcılar tarafından seçilmelidir.
*Meclise tasarı sunma ve kanunların Anayasaya aykırılığı iddiası ile Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkı, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve meslek örgütlerine de tanınmalıdır.
Toplantı sonunda Rıfat Hisarcıklıoğlu, çalıştay sonucunun bir son değil başlangıç olduğunu belirterek Şubat Ayı içerisinde İstanbul’da da arama konferansı yöntemiyle katılımlı bir çalıştay daha gerçekleştireceklerini belirtti.
Toplantıya katılan Sivil Toplum kuruluşları ise şunlar: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Barolar Birliği (TBB), Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON), Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği (KA-DER), Türkiye Kadın Girişimcileri Derneği (KAGİDER), Memur-Sen, Türkiye İşadamları ve Sanayicileri Konfederasyonu (TUSKON), Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD), Türkiye Genç İşadamları Konfederasyonu (TÜGİK) Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) ve Televizyon Yayıncıları Derneği (TVYD).
|