|
Washington’daki muhafazakar düşünce kuruluşu Hudson İnstitute’nun uzmanlarından Zeyno Baran, Türkiye’nin Orta Asya’da rolünü arttırma girişiminde olduğunu belirtirken, Rusya ve İran ile yakınlaşmasının sıkıntı meydana getirebileceğini söyledi.
Washington’da Johns Hopkins Üniversitesi Orta Asya-Kafkaslar Enstitüsü İpek Yolu Çalışmaları Programı çerçevesinde ‘’Türkiye’nin Orta Asya ve Kafkaslar’da geleceği var mı?’’ başlıklı bir toplantı düzenlendi.
Toplantının iki konuşmacısından biri olan Baran, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Azerbaycan’a düzenlediği ziyaretin çok başarılı geçtiğine işaret etti ve bu ziyareti “Türkiye’nin bölgede yeniden etkisini artırma niyetinin bir işareti” olarak yorumladı. Türkiye’nin, Orta Asya’da yeniden aktif olma girişiminin, ‘’kendi başına mı hareket ediyor, ABD ile mi hareket ediyor, yoksa Rusya ile mi?’’ sorularını akla getirdiğini söyleyen Baran, Orta Asya ülkelerinin Türkiye’nin hangi yöne doğru ilerlediğini bilmek istediğini kaydetti.
Zeyno Baran, Türkiye’nin bölgesinde kendi başına bağımsız bir aktör olarak hareket etmek istediğini ancak bunu hem Orta Doğu’da hem de Orta Asya’da aynı zamanda yapmasının zor olduğunu söyledi. Baran, ‘’bunu belki Orta Doğu’da yapabilir ama Orta Asya’da Çin, Rusya, İran gibi güçlü aktörler var’’ dedi. Baran, Cumhurbaşkanı Gül’ün kısa süre içinde diğer Orta Asya ülkelerine de ziyaret planladığına işaret etti.
Bölgeye enerji kaynakları açısından bakınca, Türkiye’nin bir geçiş yolu olmak istediğini belirten Baran, ‘’ancak aynı şeyi artık Romanya, Yunanistan, Bulgaristan, Ukrayna gibi ülkeler de öneriyor’’ dedi ve bu çerçevede Türkiye’nin bölgede yapacağı seçimlerin önemli olacağına işaret etti.
Türkiye’nin Türkmenistan, Kazakistan ve Azerbaycan ile enerji işbirliğine girmesini tavsiye eden Baran, İran meselesinin ‘’giderek daha karmaşık hale geldiğini’’ ve bu ülkeye yönelik yaptırımlar sıkılaştırılınca Türkiye’nin kendisini İran ile ‘’garip bir ilişki içinde bulabileceğini’’ söyledi. Baran, bölgede ABD ile birlikte hareket etmeyen bir Türkiye’nin, Orta Asya ülkeleri için ‘’daha az ilginç’’ olacağını da savundu.
Baran, Türkiye’nin, İran ve Rusya ile yakınlaşmayı mı tercih edeceği yoksa AB çizgisini mi koruyacağı sorusunun cevabının Orta Asya ülkeleri için önemli olduğunu kaydetti. Orta Asya-Kafkas Enstitüsü’nün araştırma direktörü Svante Cornell de toplantıdaki konuşmasında, Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşması durumunda ‘’dışlanmışlar eksenine’’ katılacağını savundu.
Cornell, Rusya’nın, Türkiye ile eşit bir ortaklık arayışında olmadığını ileri sürerek ‘’Türkiye ile Rusya arasındaki sıcak ilişkiler zirve noktasına ulaştı. Bundan sonra ancak aşağı iner’’ dedi.
| 
