|
TBMM, 87 yıllık tarihinde 24. başkanını seçmeye hazırlanıyor. 23 Nisan 1920’de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ilk başkanı olan Mustafa Kemal Paşa, bu görevi 3 yıl 6 ay 5 gün sürdürdü. Atatürk’ün ardından Meclis Başkanlığına seçilen Fethi Okyar, 1 yıl 21 gün görev yaptı.
Meclis tarihinde en uzun süre başkanlık görev yapan isim, Abdülhalik Renda oldu. Renda 1 Mart 1935’te aldığı görevi 5 Ağustos 1946 yılına kadar sürdürdü ve 11 yıl 5 ay 4 gün ile en uzun süre Meclis başkanlığı yapan kişi unvanını aldı. Renda’yı, 10 yıl 4 ay 4 gün ile Kâzım Özalp, 10 yıl 5 gün ile Refik Koraltan izledi.
Meclis başkanlığı yapan isimler arasında milli mücadelenin önemli isimleri Kâzım Karabekir ve Fuat Cebesoy da bulunuyor. Karabekir 1 yıl 5 ay 21 gün, Cebesoy ise 10 ay 1 gün bu görevi yürüttü. Eski başbakanlardan Şükrü Saraçoğlu 1 yıl 6 ay 21 gün, Fuat Sürmen ise 3 yıl 11 ay 9 gün görev yaparken, 1960’lı yılların ikinci yarısında Meclis Başkanı olan Ferruh Bozbeyli, 5 yıl 1 ay 9 gün ile en uzun süreyle bu görevde bulunan 4. isim oldu.
Bozbeyli’den sonra Sabit Osman Avcı (2 yıl 11 ay 17 gün), Kemal Güven (3 yıl 6 ay 17 gün), Cahit Karakaş (2 yıl 10 ay 24 gün), Necmettin Karaduman (3 yıl 11 ay 25 gün), Yıldırım Akbulut (1 yıl 10 ay 15 gün), Kaya Erdem (1 yıl 10 ay 29 gün), Hüsamettin Cindoruk (3 yıl 10 ay 15 gün), bu görevi sürdürdü.
TBMM Başkanlığını 2 ay 7 gün yürüten İsmet Sezgin, 23 Meclis Başkanı arasında bu görevi en kısa süre yapan kişi oldu. Sezgin’in ardından bu göreve seçilen Mustafa Kalemli 1 yıl 8 ay 12 gün, Hikmet Çetin 1 yıl 7 ay 2 gün, Yıldırım Akbulut 1 yıl 4 ay 10 gün, Ömer İzgi ise 2 yıl 15 gün görev yaptı.
Son iki dönemden beri Meclis başkanlığı görevinde bulunan Bülent Arınç, 4 yıl 8.5 ay süreyle 1970 yılından beri bu görevi en uzun süre yapan isim oldu.
MECLİS , YOĞUN BİR DÖNEME GİRECEK
23. Dönem parlamentosunu oluşturan milletvekillerinin 4 Ağustos Cumartesi günü yemin etmesinin ardından Meclis yoğun bir döneme girecek. TBMM’nin yapacağı ilk iş Meclis Başkanını seçmek olacak. İçtüzüğe göre, Meclis başkanlığı için bir yasama döneminde iki kez seçim yapılıyor. İlk seçilenin görev süresi 2, ikinci devre için seçilenin görev süresi ise 3 yasama yılı oluyor.
Siyasî parti grupları, Meclis Başkanlığı için aday gösteremiyor. TBMM Başkan adayları, Meclis üyeleri içinden, Meclisin toplandığı günden itibaren 5 gün içinde Başkanlık Divanına bildiriliyor. Başkan seçimi gizli oyla yapılıyor.
İlk iki oylamada üye tamsayısının üçte ikisi, üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu aranıyor. Üçüncü oylamada da salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oyu alan iki aday için dördüncü oylama yapılıyor. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, Meclis Başkanı seçilmiş oluyor. Başkan seçimi aday gösterme süresinin bitiminden itibaren 5 gün içinde tamamlanıyor.
TBMM Başkanlığına adaylık başvurusu, 8 Ağustos Çarşamba günü saat 24.00’e kadar sürecek. 9 Ağustos Perşembe günü ise seçim turlarına başlanacak.
TBMM Başkanının seçiminden sonra Meclis Başkanlık Divanı oluşturulacak. Başkanlık Divanının seçiminin ardından, TBMM’de iki süreç başlayacak. Bunlardan biri 11. Cumhurbaşkanı seçimi, diğeri ise 60. Hükümetin programı ve güvenoylaması olacak.
| 
