Ekonomi

Piyasalarda operasyon endişesi

ABD’de faiz artırımı ihtimalinin güçlenmesi ve iç piyasada sınır ötesi operasyona yönelik kaygılar piyasaları etkiliyor. İstanbul Borsası dün birinci seansta yüzde 1.7 geriledi, dolar 1,36 YTL’ye çıktı. ABD’nin 10 yıllık hazine tahvilinin faizinin yüzde 5’in üzerine çıkması, faizlerin yüksek seyrini sürdüreceği beklentisi doğurdu

Bu beklenti bütün dünya piyasalarında satış getirdi. Bütün bu gelişmelere Türkiye’nin Kuzey Irak’a yönelik bir operasyon düzenleyebileceğine yönelik kaygıların eklenmesiyle birlikte borsa düştü, dolar ve faiz yükseldi.

ABD’de faiz artırım ihtimalinin ortaya çıkmasıyla iki gündür 1,32 YTL seviyesinde olan dolar dün yükseldi. Bankalararası piyasada dolar 1,3650’ye kadar çıkarak 1 Mayıs’tan beri en yüksek seviyeye ulaştı. Dolar gün içinde en düşük 1,3370 YTL’yi gördü.

BORSA YÜZDE 1.7 DÜŞTÜ

Küresel piyasalardaki satış borsada da düşüşe neden oldu. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Ulusal 100 Endeksi, ilk seansta 757 puanlık düşüşle 44 bin 86 puana indi. Hisse senetlerinin değer kaybı yüzde 1.7 olarak gerçekleşti.

FAİZ, YÜZDE 19’A DAYANDI

Tahvil ve bono piyasasında en çok işlem gören 4 Şubat 2009 vadeli tahvilin bileşik faizi de yüzde 18.70’e kadar yükseldi. Faizlerin yüksek seyredeceğine ilişkin beklentiyle Türk Eurobondlarına da satış geldi. 2030 vadeli Eurobondun faizi 14 baz puan artışla son 6 ayın zirvesine çıktı.

DIŞARIDA DA DOLARA ALIM GETİRİYOR

Öte yandan Euro/dolar paritesi dün son iki ayın en düşük düzeyi olan 1,3383’e geriledi. Faiz artışının riskli yatırımlardan çıkışı da gündeme getirmesiyle, fonlama için kullanılan Japon Yeni’nde pozisyonların tersine döndüğü görülüyor. Bunun sonucu olarak, Euro/yen paritesi son bir ayın en düşük düzeyi olan 161,77’ye geriledi.

/ İSTANBUL

09.06.2007

Telekom pazarı 14 milyar dolara çıkacak

Türkiye Yatırım Danışma Konseyi İlerleme Raporu’na göre telekomünikasyon pazarı 2007 yılında bir önceki yıla oranla yüzde 12 büyüyerek, 14 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşması bekleniyor.

Bilgi teknolojileri pazarının da yüzde 25 oranında büyüyerek 4.4 milyar dolara ulaşması hedefleniyor. Rapora göre, bu yılın sonunda mobil telefon abone sayısının 58 milyona, genişbant abone sayısının 3.5 milyona, internet kullanıcı sayısının da 17 milyona ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu arada Türkiye’de internet kullanıcı sayısı 16 milyona, internet bağlantılı bilgisayar sayısı da 800 bine ulaştı. Internete hızlı erişim imkânı sağlayan ADSL bağlantısı için 1.8 milyon adet port satın alındı. ADSL bağlantısına sahip okulların sayısı da 23 bine yaklaştı.

/ ANKARA

09.06.2007

Hububat fiyatı maliyeti bile karşılamaz

2007 yılı ürünü buğday alım fiyatının 42,5 YKr olarak açıklandığını, ve yapılan açıklamaya göre, buğdaya kg başına 4,5 YKr da prim verileceğini söyleyen TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, “Hububat fiyatları maliyeti bile karşılamıyor” dedi

TZOB olarak yaptıkları çalışma da, bu yıl buğday maliyetinin 48 YKr/kg olduğunu gösterdiğini bildiren Bayraktar, “Birliğimizin belirlediği maliyet dikkate alındığında, primle birlikte çiftçinin eline geçen miktar maliyetini bile karşılamamaktadır. Bu durumda, hiç olmazsa, açıklanan fiyatın çiftçinin eline geçebilmesi için TMO, her şeyden önce etkin bir müdahale alım politikası izlemelidir” diye konuştu. Bayraktar, gerekli düzenlemeler yapılmazsa piyasa fiyatları TMO’nun altında kalacağını kaydetti.

Maliyetlerdeki artışların yanında, bu yıl yaşanan kuraklığında göz önüne alınarak açıklanan prim miktarının arttırılması gerektiğini de belirten Bayraktar, kuraktan zarar gören çiftçilerin borçlarının ertelenmesi ve gelecek yıl için tohum yardımında bulunulması gerektiğini dile getirdi.

Recep GÖREN / ANKARA

09.06.2007

Hayalî ihracat yorumlarına tepki

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı, Gelirler Kontrolörleri’nin iade talebinde usulsüzlük açıklamalarına dayanılarak 2006’da rekor ihracatın yüzde 55’inin hayalî olduğu yönündeki yorumlara tepki gösterdi.

Satıcı, “Bunun ihracatın yüzde 55’inin hayalî olduğuna kanıt gösterilmesi mantığa ve matematiğe kesinlikle aykırıdır. 40 bin ihracatçımız haksız, akıl dışı ve insafsız bir şekilde zan altında bırakılıyor” dedi.

TİM Başkanı Oğuz Satıcı, yaptığı yazılı açıklamada, dünyanın her yerinde ihracat işlemlerinin Katma Değer Vergisi’nden arındırılmış olarak yapılmakta olduğunu kayderek, “KDV iadesi bu özelliği nedeniyle ihracatçıya verilmiş bir teşvik değil, rekabet eşitliği sağlamaya dönük uluslararası bir uygulamadır” dedi. Gelirler Kontrolörleri tarafından incelenen KDV iadelerinin, bütün iadelerin küçük bir bölümünü ifade ettiğini belirten Satıcı, “İhracatın yüzde 55’inin hayali olduğuna kanıt gösterilmesi mantığa ve matematiğe kesinlikle aykırıdır” yorumunu yaptı.

KDV iade mekanizmasını eleştiren Satıcı, iade taleplerinin gecikmesinin Türk ihracatçısını rakipleri karşısında zor durumda bıraktığını söyledi.

/ İSTANBUL

09.06.2007

THY işçileri greve hazırlanıyor

Hava-İş Sendikası Antalya Şube Başkanı Ahmet Taşdemir, THY iş yerlerinde 10 bin, Teknik AŞ iş yerlerinde de 2 bin 500 çalışan olmak üzere toplam 12 bin 500 işçiyi kapsayan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin uyuşmazlıkla sonuçlandığını söyledi.

1 Ocak 2007’den itibaren geçerli olacak toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde, Mart ayında başlayan görüşmelerde olumlu sonuç alınamadığını belirten Taşdemir, şunları kaydetti: ‘’THY ve Teknik AŞ iş yerlerinde yılbaşından geçerli olacak toplu iş sözleşme görüşmeleri uyuşmazlıkla sonuçlandığı için ara bulucu süreci başladı. THY ve Teknik AŞ’de 12 bin 500 çalışan ara bulucunun atanmasını bekliyor. Şu ana kadar ara bulucu atanmadı. Ara bulucudan da sonuç çıkmayacağını tahmin ediyoruz. THY çalışanları ara bulucudan da sonuç çıkmaması halinde yasal olarak grev kararı alacak. THY çalışanları greve hazırlanıyor.’’

/ ANTALYA

09.06.2007

Sanayi üretimi Nisan’da hız kesti

Sanayi üretimi Nisan ayında, yüzde 1.4 artış gösterdi. Dört aylık üretim artışı yüzde 6.2 oldu. Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olarak gösterilen sanayi üretimi Nisan ayında hız kesti.

Türkiye’nin sanayi üretimi, bu yılın Nisan ayında, 2006’nın aynı ayına göre yüzde 1.4 oranında arttı. 2006 yılının Nisan ayında sanayi üretimi yüzde 6.5 artmıştı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Nisan’da, madencilik sektöründe yüzde 17.4, elektrik, gaz ve su sektöründe de yüzde 10.5 üretim artışı yaşandı. İmalat sanayi sektörü üretiminde ise Nisanda yüzde 0.1 oranında gerileme görüldü. DÖRT AYLIK ÜRETİM ARTIŞI YÜZDE 6.2 Dört aylık ortalamalara göre toplam sanayideki üretim artışı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6.2 oldu. 4 aylık ortalamalara göre madencilikte yüzde 10.5 , imalat sanayinde yüzde 5.7 , elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 9.3’lük üretim artışı yaşandı. Sanayi üretimi 2007 yılının Ocak ayında yüzde 14.9 , Şubat’ta yüzde 7.3 ve Martta yüzde 2.6 oranlarında artış göstermişti.

/ ANKARA

09.06.2007

Esnaf yok oluyor

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkan Vekili ve Türkiye Bakkallar Bayiler Federasyonu (TBBF) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, ‘’Esnaf ve zanaatkârlar Türkiye’de yok olmakla yüz yüze’’ dedi.

Kırıkkale Bakkallar Bayiler ve Büfeciler Odası Başkanı Adem Yurttan’ı makamında ziyaret eden, TESK Genel Başkan Vekili Palandöken, seçimler sonrası iktidara gelecek siyasi yapının, mutlaka marketlerle ilgili yasayı ele almasını istedi. Esnafın zor günler geçirdiğini savunan Palandöken, ‘’Esnaf ve zanaatkârlar, Türkiye’de yok olmakla yüz yüze. Kırıkkaleli esnafımız gerçekten zor dönem yaşıyor. Esnaf kan ağlıyor. Bir şehrin cazibesi olacak diye, küçük esnafın yok edilmesi gereksiz bir kavramdır. Bu konuyu siyasilere defalarca iletmemize rağmen market yasası bir türlü çıkartamadık’’ diye konuştu.

/ KIRIKKALE

09.06.2007

9.1 milyar dolarlık yatırım geldi

Türkiye’ye yılın ilk çeyreğinde net doğrudan uluslararası yatırım girişi 9.1 milyar dolar oldu. Aynı dönemde sermaye girişi de toplam 8.1 dolara ulaştı.

Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü, Mayıs ayı uluslar arası doğrudan yatırım verilerini açıkladı. Buna göre yılın ilk çeyreğinde net doğrudan uluslar arası yatırım girişi 9 milyar 177 milyon dolar oldu. Aynı dönemde sermaye girişi de toplam 8 milyar 102 milyon dolara ulaştı. Bu tutarın 6 milyar 191 milyon doları mali aracı kuruluşlardan kaynaklandı. Nakit sermaye girişinin yüzde 47.1’i AB ülkeleri, yüzde 40.1’i de ABD kaynaklı oldu. Aynı dönemde 674 adet uluslar arası sermayeli şirket ve şube kurulurken, 152 adet yerli sermayeli şirkete de uluslar arası sermaye iştiraki gerçekleşti.

/ ANKARA

09.06.2007

“Bursa şeftalisini pahalıya yiyeceğiz”

Kokusu ve lezzetiyle ünlü Bursa şeftalisinde, bu yıl don ve dolu sebebiyle rekoltede büyük düşüş meydana geldiği bildirildi.

Bursa Ziraat Odası Başkanı Fuat Sarı, Nisan ayında yaşanan don yüzünden şeftali ağaçlarının önemli bir bölümünün meyve tutmadığını belirtti.

Sarı, tek bir don olayının etkisiyle rekoltede yüzde 40’lık kayıp meydana geldiğini dile getirerek, şöyle konuştu: ‘’20 Mayıs’taki dolu da şeftaliye büyük zarar verdi. 6 Haziran’da özellikle Çeltik, Yeniceabat, Armutköy ve Çukurca köylerinde etkili olan dolu da mevcut üründe yüzde 20’lik rekolte kaybına yol açtı. Bütün yaşananlardan sonra şeftalideki rekolte kaybının yüzde 50’yi geçeceğini tahmin ediyoruz. Yaşanan rekolte düşüklüğü sebebiyle, bu yaz daha az Bursa şeftalisini daha pahalıya yiyeceğiz.’’

/ BURSA

09.06.2007

600 milyon insan aşırı çalışıyor

Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) araştırması, dünya genelinde 600 milyondan fazla kişinin ‘’aşırı’’ çalıştığını ortaya koydu.

Çalışma eğilimlerini belirlemek için 50 ülkede yapılan araştırmaya göre, küresel işgücünün yaklaşık yüzde 22’si yani 614,2 milyon kişi aşırı çalışıyor. Araştırmaya göre, Perulular, aşırı çalışanlar listesinin en başında yer alıyor. Peruluların yüzde 50,9’u haftada 48 saatten fazla çalışırken, Güney Korelilerin yüzde 49,5’i, Taylandlıların yüzde 46,7’si ve Pakistanlıların yüzde 44,4’ü fazla çalışıyor. Çalışma saatlerinin genellikle daha kısa olduğu gelişmiş ülkeler arasında ise aşırı çalışanların en çok olduğu ülke: İngiltere. İngiliz işçilerin yüzde 25,7’si haftada 48 saatten fazla çalışırken, İsrailliler arasında fazla çalışanların oranı yüzde 25,5, Avustralyalılarda yüzde 20,4, İsviçrelilerde ise yüzde 19,2 ve ABD’li işçilerde ise yüzde 18,1.

/ CENEVRE

09.06.2007

İnternet reklâmlarına rekor harcama

ABD’de bu yılın ilk 3 aylık bölümünde internet reklâmlarına yaklaşık 5 milyar dolar harcandı.

İnternet reklâmlarıyla ilgili çalışmalarda bulunan Interactive Advertising Bureau (IAB) ve danışmanlık şirketi PricewaterhouseCoopers tarafından yapılan araştırmada, ABD’de internet reklâmlarına yılın ilk 3 ayında geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 26 daha fazla harcama yapıldığı belirtildi. Yılın ilk 3 ayında internet reklâmları için 4,9 milyar dolarlık harcama yapıldığı kaydedilen araştırmada, uzmanların bu harcamaların artacağı yönündeki görüşlerine yer verildi. IAB’a göre, ABD’de internet reklâmlarından geçen yıl 16,9 milyar dolar, 2005’te 12,5 milyar dolar ve 2004’te 9,6 milyar dolar gelir elde edildi. ABD’nin internetteki reklâm pazarının yaklaşık yüzde 50’sini temsil ettiği belirtiliyor.

/ NEW YORK

09.06.2007

Bütün haberler