|
Ekonomist Mustafa Sönmez, dış borç stokunun AKP döneminde azalmadığına dikkat çekerek, 2002’den 2006’ya yüzde 59’luk artış görüldüğünü ifade etti. Borcun 2006’da da azaltılamadığına, hatta yüzde 52 oranında büyültülüp çok önemli bir kırılganlığa katlanıldığına dikkat çeken Sönmez, “Şimdi hükümet bu borç yükünün baskısı altında” dedi.
2002’de 130 milyar dolar olan dış borç stokunun 2006’nın sonunda 206,5 milyar dolara ulaştığını ve hükümetin bu borç yükünün baskısı altında olduğunu belirten ekonomist Mustafa Sönmez, “Bu kırılganlığın altında düşük kur politikasından vazgeçilemiyor, sıcak paraya fahiş faizler ödenmeye devam ediliyor, ucuz döviz ülke ekonomisini içten çökertiyor, hızla uydulaştırıyor, küçük ve orta işletmeler çöküyor, tarım iyice çözülüyor, kentlerde 5 milyon işsize her gün yeni işsizler ekleniyor” dedi.
Bianet’teki yazısında Hazine Müsteşarlığı'nca yayınlanan dış borç verilerini değerlendiren Sönmez, Türkiye’nin kamu-özel dış borç yükünün azalmadığını, özellikle özel sektör ayağında ürkütücü bir artışın olduğunu söyledi. Dış borç stokunun 2005 sonunda 170,5 milyar dolarken, 2006 sonunda 206,5 milyar dolara çıktığını ve yüzde 21 artışın astronomik bir artış olduğunu ifade eden Sönmez, artışta özel sektörün yüzde 40’a varan dış borçlanmasının etkili olduğunu kaydetti. Özel sektörün 206,5 milyar dolarlık dış borç toplamındaki payının da yüzde 57,5’e ulaştığına işaret eden Sönmez açıklamasına şöyle devam etti, “Dış borç stokunun AKP döneminde azalmadığı, 2002’de 130 milyar dolarken 2006’nın sonunda 206,5 milyar dolara çıktığı görülüyor. Bu, dış borç stokunun yüzde 59 artması demektir. Kamunun ise dış borç stoku azalmamış, büyümesi yavaşlamıştır. 2006’da kamu dış borcu 64 milyar dolardan 69,6 milyar dolara çıkmıştır. Bu, azalma değil artışta yavaşlamadır ve doğaldır, çünkü bu dönemde kamu dış borç almayı gerektirecek icraatta olmamıştır, Bir kere büyümeye katkısı olmamıştır. Borcu borçla kapatmayı hedef almış, bütçede faiz dışı harcama hedeflerini gerçekleştirmek için sürekli kamuya kemer sıktırmış, borç ödemiştir.”
REEL KESİMİN KIRILGANLIĞI ARTTI
Kırılganlığını bu kez en fazla arttıranın, reel kesim olduğuna ve Türkiye’nin 2001 yılı sonunda 43,1 milyar dolar olan özel sektörün (bankalar+şirketler) toplam dış borç stokunun 2006 sonunda 121,2 milyar dolara çıktığına dikkat çeken Sönmez, “Özel sektör dış borcunun 73 milyar dolarlık kısmı şirketler kesimine, 48 milyar doları ise bankalara ait bulunuyor. Özel sektörün dış borçlanmasındaki artış yüzünden Türkiye’nin dış borçlarının GSMH’ye oranı yeniden kritik sınır olan yüzde 50’nin üzerine çıktı” dedi.
Dolayısıyla büyümenin sıcak para girişinin yanı sıra, dışarıdan sağlanan kısa ve orta-uzun vadeli kredilerle gerçekleştirildiğini belirten Sönmez, şirketlerin önemli kur risklerine rağmen borçlanmalarında “ucuz kur, yüksek faiz” politikası önemli bir rol oynadığını da dile getirdi.
Ucuz dövizle borçlanmanın şirketlerin faiz giderini de azaltması sebebiyle özel banka ve şirketlerin dış borçlanmada paylarının kısa sürede yüzde 58’e yaklaşmasının , bu kesimin “ucuz kur” lobiciliği yapmasını da beraberinde getirdiğine işaret eden Sönmez şunları kaydetti: “Özetle, 2006’da da dış borç stoku azaltılamamış, hatta yüzde 52 oranında büyültülmüş ve çok önemli bir kırılganlığa katlanılmıştır. Şimdi bu borç yükünün baskısı altındadır hükümet. Bu kırılganlığın altında düşük kur politikasından vazgeçilemiyor, sıcak paraya fahiş faizler ödenmeye devam ediliyor, ucuz döviz ülke ekonomisini içten çökertiyor, hızla uydulaştırıyor, küçük ve orta işletmeler çöküyor, tarım iyice çözülüyor, kentlerde 5 milyon işsize her gün yeni işsizler ekleniyor. Bu durumun hesabı verilmeli.”
|
