|
|
|
Karagöz, “Karagiozis” olmayacak |
Yunanistan tarafından sahiplenmeye çalışılan gölge oyunu “Karagöz-Hacivat”ın, Türk kültürünün vazgeçilmez unsurları arasında yer aldığı ve tamamen Anadolu’ya özgü olduğu bildirildi.
Türkiye’nin tanınmış Karagöz oyunu (Hayali) ustalarından, Uluslararası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği (UNIMA) Bursa Şube Başkanı Şinasi Çelikkol, gölge oyunu tekniğinin Türk halk kültüründe “Karagöz” olarak ortaya çıkış tarihine dair değişik görüşler bulunduğunu, ancak genelde Karagöz ve Hacivat’ın Bursa’da yaşamış gerçek karakterler olduğu ve Orhan Camii inşaatında çalıştıkları görüşünün kabul gördüğünü söyledi.
“Karagöz ve Hacivat” oyununa, Anadolu’da ilk kez 14. yüzyılda Şeyh Küşteri tarafından hayat verildiğini belirten Çelikkol, bu oyunun zaman içinde Türk kültüründe klasikleşen bir gölge oyunu haline geldiğini vurguladı.
Çelikkol, Karagöz’ün Yunanistan halk kültüründe “Karagiozis” adıyla yer aldığını, oyunun en önemli karakterlerinden biri olan Hacivat’ın da “Hacivatis” olarak geçtiğini ifade ederek, şöyle konuştu:
“Karagöz ve Hacivat gölge oyunu, 14. yüzyıldan beri Türk halkı tarafından sahneleniyor. Yunanistan’da ise ‘Karagiozis’ adıyla yer alan Karagöz oyunu, sadece 175 yıldır sahneleniyor. İlk olarak İstanbul’dan Pire’ye giden bir Rum, işsiz kalınca Karagöz oynatmaya başlamış. Zamanla bazı karakterler ekleniyor ve bugünkü şeklini alıyor. Karagiozis, Karagöz’e benzememekle birlikte, Hacivatis ile Hacivat arasında büyük benzerlikler söz konusu. Özetle, Yunanlılar, Karagöz oyununu Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türk, Yunan, Rum, Ermeni birlikte yaşarken, Türk halkından öğrendiler.”
CAMİ İNŞAATINDA ÇALIŞMIŞLAR
Rivayete göre, Sultan Orhan döneminde, Bursa’daki bir cami inşaatında çalışan demirci ustası Kambur Bali Çelebi (Karagöz) ile duvarcı ustası Halil Hacı İvaz (Hacıvat) arasında geçen nükteli konuşmaları dinlemek isteyen işçiler, işi gücü bırakıp onların etrafında toplanır. İşçilerin bu davranışı yüzünden, inşaat yavaş ilerler. Bu durumu öğrenen padişah, her ikisini de idam ettirir (Bir başka rivayete göre ise Karagöz idam edilir, ancak Hacivat hacca giderken yolda ölür).
Daha sonra yaptığından pişman olan padişahı teselli etmek isteyen Şeyh Küşteri, başından beyaz sarığını çıkarıp gerer. Küşteri, örtüsünün arkasında bir ışık yakar ve ayağından çıkardığı çarıkları ile de Karagöz ve Hacıvat’ın tasvirlerini canlandırıp, nükteli konuşmalarını tekrar eder. O tarihten sonra da, Karagöz oyunları değişik mekânlarda oynanır hale gelir.
|
22.03.2007
|
|
|
Erdemli’de Senai Demirci ile ‘Hayata Dair’ |
Dr. Senai Demirci 19 Mart Pazartesi günü Eğitim-Bir Sendikasının davetlisi olarak Erdemli’de ‘Hayata Dair’ konulu konferans verdi. Kalabalık bir dinleyici kitlesi ile buluşan Demirci, duanın önemi üzerinde durarak her vesilenin insanın Rabbiyle buluşmasına vesile olması gerektiğini ifade etti.
Namazın önemine değinerek, çocuklarımıza namazı sevdirmenin yollarından bahseden Demirci, son günlerde, görüntülü medyada ‘sabah programları’ adı altında gereksiz ve ahlâkî değerden yoksun programlar icra edildiğini belirterek, bu tür programlara karşı en iyi tepkinin televizyonu kapatarak verileceğini dile getirdi. Bu ülkedeki herkesin sevgiyle birbirine bağlı olduğunu ve bölücülük yapmak isteyenlerin hedeflerine ulaşamayacaklarını kaydeden Demirci, konuşmasını hadislerle, fıkralarla ve Peygamber kıssalarıyla süsleyerek, Uhuvvet Risalesindeki ‘kabe ve çakıl taşı’ örneğini verdi ve inanan herkese sevgiyle dolu olmanın gerektiğini anlattı.
Dinleyicilerin yoğun sevgi gösterisine hedef oldu ve konuşma sonrası kitaplarını imzalayarak okuyucularıyla sohbet etti.
|
Hüseyin ÇATI - Ahmet DEKİŞ
22.03.2007
|
|
|
305 önemli tabiî alanımız var |
Doğa Derneğinin 3 yıllık çalışması sonucu hazırlanan ve Türkiye’nin en önemli tabiat alanlarının envanterini içeren 2 ciltlik ‘’Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları’’ adlı kitap piyasa çıktı.
Kitabın tanıtım toplantısında konuşan Doğa Derneği Genel Müdürü Güven Eken, 305 önemli tabii alanını 2 ciltte ve toplam 1112 sayfada inceleyen kitabın, küresel çevre sorunlarıyla mücadelede ve AB çevre mevzuatı ile uyum sürecinde Türkiye’nin yol haritası olacağını söyledi. Kitabın, Türkiye’nin tabii zenginliklerini 870 fotoğraf, 623 harita ve binlerce bilimsel veriyle gözler önüne serdiğini dile getiren Eken, bu kitabın aynı zamanda dünyadaki ilk önemli tabiat alanları kitabı olduğunu vurguladı. Eken, şunları kaydetti: ‘’Bu kitap, tabiat için neler yapılması gerektiğini gösteren bir envanter. Kitapta, ‘Türkiye’nin neresinde hangi canlı türleri var? Bunlardan hangileri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya? Onları bekleyen tehditler nelerdir?’ şeklindeki tüm soruların cevapları yer alıyor. Artık bundan sonra hiç kimse canlıların yok olmasına göz yumamayacak. ‘’
Türkiye’de 10 binden fazla bitki türünün bulunduğunu, bunların yüzde 34’ünün dünyada sadece bu ülkede yetiştiğini anlatan Eken, ancak nesli tükenmekte olan Türkiye’ye has birçok bitki türü olduğunu kaydetti.
Güven Eken, kitabın, Doğa Derneğinin koordinasyonunda Çevre ve Orman Bakanlığının iş birliği ile 148 yazar ve bilim adamı, 100 fotoğrafçı ve çok sayıda kurumun katkısı ile hazırlandığını ifade ederek, Türkiye’nin yüzde 26’sını kapsayan 305 önemli doğa alanının bu çalışmada ortaya konulduğunu bildirdi. İlk baskısı 1650 adet olan ‘’Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları’’ kitabının, 200 YTL’ye satışa sunulduğu bildirildi.
|
Ümit KIZILTEPE
22.03.2007
|
|
|
İpek Yolu san’atla canlanıyor |
üzyıllarca Çin’den Türkiye’ye gelen kervanların kullandığı İpek Yolu san’atla yeniden canlanıyor. Tayvanlı ve Türk kukla ustaları İpek Yolu’nun hikâyesini tüm dünyaya anlatmak için birlikte çalışıyorlar. İlk gösteri bugün Taipei’nin en büyük salonu National Concert Hall’da yapılacak.
Proje, İpek Yolu’nun etkilerinin ticaretle sınırlı olmadığını, bilim adamları ve san’atçıların birbirilerini tanıyarak kültürel etkileşimlerin de yaşandığını anlatma amacını taşıyor.
Tayvan Puppet Theatre Company tarafından organize edilen oyunda Türkiye’den gölge oyunu ustası Cengiz Özek ve müzisyenler Günay ve Binnaz Çelik katılıyor. Oyunun Çin kültürüyle ilgili bölümünde ise Tayvanlı kukla ustaları yer alıyor. İpek Yolu’nun başlangıcı Chang An ‘dan (Şimdiki ismiyle Xian) İstanbul’a uzanan bir yolculuğu konu alıyor. Oyunun kahramanı ise Karagöz. Oyunun başında Hacivat’tan iş bulması için Chang An’a gitme tavsiyesi alan Karagöz daha sonra İstanbul’a geri geliyor. Oyun sırasında Tayvanlı san’atçılar Karagöz’ün kuklasıyla da gösteri yapıyor.
|
/ TAİPEİ
22.03.2007
|
|
|
Devrek bastonu ders oluyor |
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi (ZKÜ) Devrek Meslek Yüksek Okulu bünyesinde Baston ve Ağaç İşleri Bölümü açılacağı bildirildi. Yaklaşık iki asırdır babadan ve ustadan görme tekniklerle üretilen dünyaca meşhur Devrek bastonu, artık üniversitede ders olarak okutulacak.
Devrek Kaymakamı Yakup Tat, yıllardır akademik yardım almadan ayakta duran Devrek bastonunun bilimsel yardımla daha da iyi tanınacağına inandığını ifade etti. Tat, “Üniversitede kurulacak bölümle bastonculuk artık bilimsel olarak yapılacaktır. Bu da baston kültürümüzün bölgemizde bir sonraki kuşaklara rahatça taşınabilmesine imkân oluşturacak” diye konuştu.
|
/ ZONGULDAK
22.03.2007
|
|
|
|