Kamu vicdanı bazan verilen kararlarla tatmin olmazken, bazı dâvâların “zamanaşımı’’ ile ortadan kalkması tepkiyle karşılanıyor. Bu tartışmaları değerlendiren Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Polat Soyer, çözüm olarak yargının özgür olmasını, bağımsız ve hızlı çalışmasını sağlayacak esaslı bir yargı reformuna ihtiyaç olduğunu söyledi. Van Baro Başkanı Ayhan Çabuk da, “Yasalar toplumun ihtiyacına göre yapılanmadığı sürece kamu vicdanını rahatsız eden kararlarla karşılaşmamız kaçınılmaz olacaktır” şeklinde konuştu.
İzmir Barosu Başkanı Nevzat Erdemir, yaptığı açıklamada, vatandaşın adalet duygusunun çok ciddî biçimde rencide edildiğini ifade etti. Türkiye’de 2005 yılında ceza konusunda yapılan yasal düzenleme sonucu ceza ve taksir kavramlarının karıştırıldığını söyeyen Erdemir, şu görüşleri dile getirdi: ‘’Yargıdaki gecikmenin, ceza adaletindeki aksamanın temelinde de yasal düzenlemeler yapılırken özensiz davranılmış olması yatıyor. Yeterli özen gösterilmediği için bugün mahkemeler tıkandı, kamuoyu çok rahatsız. Yargılamalar uzun sürüyor, verilen cezalar vatandaşın vicdanını rahatlatmıyor.’’
Erdemir, hukuktaki sorunların hakim ve savcılardan kaynaklanmadığını, siyasetçilerin yargının aksamasına sebep olduğunu öne sürdü.
“ESASLI REFORM GEREKLİ’’
Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Polat Soyer, esaslı bir yargı reformunun gerekli olduğunu belirtti. Yargının bağımsız çalışmasını sağlamanın ön şart olduğunu ifade eden Soyer, yargıyı hızlandıracak tedbirlerin alınması gerektiğini kaydetti.
Türkiye Barolar Birliği (TBB) Disiplin Kurulu Üyesi ve eski Manisa Baro Başkanı Hüseyin Erkenci, tutuklama ve serbest bırakma konularının verilecek cezayla karşılaştırılmaması gerektiğini belirtti. Erkenci, savcıların bizzat olay yerinde bulunmaları, hakimlerin ise hukuk çerçevesinde vicdanlarını rahatlatıcı karar vermeleri gerektiğini ifade etti.
‘’Suçlulara yönelik verilecek cezaların gecikmesinin suçların artmasına neden olduğunu belirten Erkenci, ‘’Yargının seri, bir o kadar istikrarlı çalışması gerekir. Ancak TCK uyum süreci yaşadığı için tüm sıkıntılar bundan kaynaklanıyor. Mağdur vatandaşların yargılama sürecini sabırla beklemesi gerekir’’ dedi.
CEZA DÂVÂLARINDA ZAMAN AŞIMI SORUNU
Diyarbakır Barosu Başkanı Sezgin Tanrıkulu, Memurun Muhakematı Kanunu kapsamında şüpheli ve sanıkların ciddî korumadan yararlandığını ifade ederek, yargının ağır işlemesi ve zaman aşımı durumlarıyla yargıya güvenin azaldığını söyledi. Özellikle kamu personelinin içinde olduğu ve devletin sorumluluğunu gerektiren davalarda yargının daha ağır işlediğini söyleyen Tanrıkulu, ‘’Adalete güven zaten az. Bu işleyişle gittikçe daha da azalıyor. Yargıya güven olmayınca da hukuk devletinden uzaklaşılıyor ve herkes kendi hakkını başka türlü arama yoluna başvuruyor. Çetelerin belli ölçüde toplumsal meşruluk kazanmasının nedeni de budur’’ dedi. Tanrıkulu, Türkiye’de yargının henüz hukuk devleti olma konusunda zihniyet dönüşümü sağlayamadığını da kaydetti.
TÜRKİYE DOKUNULMAZLAR CENNETİ
Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Yrd. Doç. Mustafa Canoruç ise emniyet ve sağlık birimlerinin 24 saat çalışması gibi yargının da 24 saat çalışması gerektiğini belirterek, bu sebeple gece mahkemeleri kurulması gerektiğini söyledi. Dokunulmazlıkların yargıya büyük engel teşkil ettiğini ifade eden Canoruç, şunları kaydetti:
‘’Birçok kuruluş yasasında personelin yargılanmasıyla ilgili izin sistemi öngörülmüş. Ancak Türkiye dokunulmaz alanlar cenneti. Suç işlenmişse görevden dolayı yargılanmanın engellenmemesi lâzım. Bu kadar sıkıntılar içinde hakim ve savcılar kendi kabuklarına çekilmek zorunda kalıyorlar. Hukukî güvenceleri olmamasından dolayı sağlıklı adalet gerçekleşmiyor.’’
“KAMU VİCDANINI RAHATSIZ EDEN
UYGULAMALAR OLMAMALI’’
Anadolu Üniversitesi (AÜ) Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nüvit Gerek, “Hukukta kamu vicdanını rahatsız eden uygulamaların olmaması lazım” dedi.
Hukuk sisteminin, adalet tecelli etsin, insanlar hukuka güvensinler diye kurulduğunu hatırlatan Gerek, ‘’Er geç suçlu olanın, bunun müeyyidesiyle karşılaşacağının hakim kılınması lâzım ‘’ diye konuştu.
“HAKİMLERE ÇOK FAZLA
YETKİ TANINMASI’’
Ağrı Baro Başkanı Timur Demir de, ülkede ‘’hakim hukuku’’nun egemen olduğunu, hakimlere çok fazla yetki tanınmasının dâvâ sonucunu olumsuz etkilediğini efade ederek, ‘’Türkiye’de kamu vicdanını rahatsız eden dâvâların büyük bölümü, yargının ağır işlemesinden, eksik düzenlemelerden ve hakimlere çok sayıda yetki verilmesinden kaynaklanmaktadır’’ diye konuştu.
“CİDDî YARGI REFORMUNA İHTİYAÇ VAR”
Van Baro Başkanı Ayhan Çabuk ise gelişen ve değişen dünyada yasaların toplumun ihtiyaçları doğrultusunda düzenlenmesi gerektiğini belirterek, ‘’Yasalar, toplumun ihtiyacına göre yapılanmadığı sürece kamu vicdanını rahatsız eden davalarla karşılaşmamız kaçınılmaz olacaktır. Son dönemde AB süreciyle birlikte yapılan reform ve değişiklikler de yeterli değil. Bu sebeple ciddî yargı reformuna ihtiyaç var’’ diye konuştu.
“DÂVÂ BİR POSTA PULU İÇİN 3-4 AY
UZAYABİLİYOR’’
Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Zehra Gönül Balkır, sağlıklı yargılama için iyi yapılmış kanunların yanında, yeterli sayıda hakime, Cumhuriyet savcısına ve adli personele ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Altyapı sorunları, hakim başına düşen dâvâ sayısının fazlalığı, adli personelin yetersizliği ve bürokrasinin uzamasının hukuk sisteminin yavaş işlemesine sebep olduğunu belirten Balkır ‘’Dâvâ bir posta pulu için 3-4 ay uzayabiliyor’’ dedi.
“BAZEN YASALARI ANLAMAKTA
GÜÇLÜK ÇEKİYORUZ’’
Konya Baro Başkanı Hasan Özen de, son birkaç yılda kanunlarda köklü değişiklikler olduğunu, ceza ve ceza muhakeme kanunlarında kolay kolay değişiklik yapılmaması gerektiğini kaydetti. Meselâ 301. maddenin yeni konulduğunu ancak tekrar tartışılmaya başlandığını dile getiren Özen, şunları söyledi:
“Kanunların uzun ömürlü ve toplumun yapısına uygun olması gerekiyor. Biz de çok sık değişiklik yapılıyor. Çok fazla araştırma yapılmıyor. Fakültelerden ve barolardan görüş alınmadan yasalar çıkarıldı. Çelişkili hususlar olabiliyor. Biz ve hakimler bile bazen yasaları anlamakta güçlük çekiyoruz. Birçok kavram yer değiştirildi ya da kaldırıldı. Yeni kavramlar geliyor. Bunların uygulanması zaman alabiliyor.’’
“HÂLÂ DEĞİŞİKLİKLERE İNTİBAK EDEMİYORUZ’’
Trabzon Baro Başkanı Veysel Malkoç da toplumun, adaletin uygulanmasını ve cezanın karşılığını görmeyi beklediğini, ancak bir cezanın onaylanmasının iki seneyi geçtiğini belirterek, ‘’Bu, kanun değişikliklerinin getirdiği tıkanıklıktan kaynaklanıyor’’ dedi.
Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) son 2 yılda 5 değişiklik yapıldığını belirten Malkoç, ‘’Böyle temel kanunlar oturulup, yıllarca tartışılmalı ve sosyolojik olarak toplumun yapısına uygunluğu incelenmeli. Hâlâ hakimler ve bizler değişikliklere intibak edemiyoruz. Çünkü sürekli değişiyor, sürekli bakmak lâzım. Birçoğumuz aralık ayında yapılan değişiklikleri bilmiyoruz’’ diye konuştu.
“ASIL SORUN, UYGULAMADADIR”
Mersin Barosu Başkanı İsa Gök, TCK’de ateşli silâhlarla yaralamalara verilmesi öngörülen cezaların, Avrupa ile kıyaslandığında az olmadığını ancak uygulamaların yetersiz olduğunu savundu.
Adana Barosu Başkanı İbrahim Gazioğlu ise yeni TCK’deki ceza miktarlarının yeterli olmadığını savundu.
| 
