Topkapı Sarayı Müzesi Başkanı Prof. Dr. İlber Ortaylı, Mevlânâ Kültür Merkezi’nde düzenlenen Yerel Yönetim Şûrası’nın ‘’Şehirciliğimize Bir Esin Kaynağı Olarak Tarihimiz’’ konulu oturumunda, insanoğlunun ilk yaşadığı önemli devrimin ziraî faaliyetlere geçilmesi olduğunu belirtti. Ortaylı, “Şehirlerimizdeki tarihî eserler adeta hiçe sayılarak, şehirlere estetikten uzak binalar dikildi. İstanbul başta olmak üzere ülkemizde pek çok büyük şehir, özgün tarihî kimliklerini yitirdi. Bu arada çok önemli bazı tarihî eserler ise büyük zarar gördü. Oysa Türkiye’nin en önemli zenginliklerinin başında, İyonyalılardan beri gelen eşsiz tarihî zenginliği bulunuyor" dedi.
Ortaylı, ziraî faaliyetleri yapmaya, dünyanın çeşitli bölgelerinde neredeyse 3-4 bin yılda yavaş geçen insanlığın, ikinci en büyük devrim olan sanayi devrimiyle çok farklı ve çok hızlı işleyen bir sistemin içine düştüğünü vurguladı.
Sanayi devrimiyle insanların şehirlere akın ettiğini ve tüm hayatlarının bütünüyle, çok kısa süre içinde değiştiğini söyleyen Ortaylı, şunları kaydetti: ‘’Kentlerimizdeki tarihî eserler adeta hiçe sayılarak, şehirlere estetikten uzak binalar dikildi. İstanbul başta olmak üzere ülkemizde pek çok büyük şehir, özgün tarihî kimliklerini yitirdi. Bu arada çok önemli bazı tarihî eserler ise büyük zarar gördü. Oysa Türkiye’nin en önemli zenginliklerinin başında, İyonyalılardan beri gelen eşsiz tarihî zenginliği bulunuyor. Türkiye, eski eserlerin çeşitlilik zenginliği konusunda, Mısır ve İtalya ile ilk 3 ülke içinde yer alır.’’
Kıyı şeritlerinin de adeta yağmalandığını, beton yığınlarıyla doldurulduğunu savunan Ortaylı, ‘’Bu nedenle bazı dış kaynaklar, Türkiye’de doğal güzelliklerin düzensiz yapılaşma nedeniyle tahribata uğraması yüzünden, gelecek turist sayısının her yıl giderek azalacağını öngörüyor’’ dedi.
Şehirlerde eski eserlerin korunmasına büyük önem verilmesi gerektiğinin altını çizen Ortaylı, ‘’Biz Türkler iyi asker, iyi mühendis olabiliriz. Ancak en büyük eksikliğimiz estetik ve san’at açısından zayıf olmamız. San’at yönümüzü zenginleştirmeliyiz’’ diye konuştu.
İNSANLARIN İLGİSİ AZALDI
İstanbul Üniversitesi (İÜ) İletişim Fakültesi öğretim üyesi ve Anadolu Ajansı (AA) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Edibe Sözen ise, ülkemizdeki şehirlerde yaşayan insanların artık, şehirlerindeki eski mimarilere ya da hayat tarzlarına ilgi duymadığını söyledi. Sözen, Yerel Yönetim Şûrası’nın ‘’Küreselleşme Kent ve Kimlik’’ konulu oturumunda, eskiden her şehrin kendine özgü bir mimarisi ve kimliği olduğunu, bu kimliğin şehirlerdeki insanlarda da gözlemlenebildiğini belirtti. Sanayi devrimi ve modernleşmeyle birlikte insanların hayat şekillerinin de değiştiğini ifade eden Sözen, artık insanların ihtiyaçlarını en kısa yoldan giderebilecekleri, modern tarzdaki hayat şekillerine yöneldiğini ifade etti.
|