Ekonomi

Ceyhan’da tarihî açılış

Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattının son durağı olan Ceyhan’a petrolün ulaşması nedeniyle, tarihi açılış töreni bugün yapılıyor. “Asrın Projesi’’ veya ‘’21. Yüzyılın İpekyolu’’ olarak adlandırılan hattın açılış töreni, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde, Gürcistan Cumhurbaşkanı Mikheil Saakashvili, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, KKTC Başbakanı Ferdi Sabit Soyer, İngiltere Başbakan Yardımcısı John Prescott ve Türkiye dahil 32 ülkeden bakan veya bakan yardımcılarının katılımıyla gerçekleştirilecek.

Törende Sırbistan, Arnavutluk, Suudi Arabistan, Yunanistan, Yemen,İsrail, Estonya, Ürdün, Fas, Suriye, İtalya, Nijerya, Polonya, Gürcistan, Litvanya, Oman, Kırgız Cumhuriyeti, Sudan, Moldova, Avusturya, Azerbaycan, Çek Cumhuriyeti, Fransa, Kazakistan, Norveç, Bulgaristan, Hırvatistan, Pakistan ve ABD, bakan veya bakan yardımcısıdüzeyinde temsil edilecek.

BP Başkanı Lord Browne, BTC CEO’su Michael Townshend, İslam Konferansı Örgütü Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu, OECD Enerji Ajansı Genel Direktörü Luis Echavarri, Uluslararası Enerji Forumu Genel Sekreteri Arne Walther, AB Komisyonu Enerjiden Sorumlu Komiseri Andris Piebalgs’ın ile BP üst düzey yetkililerinin de katılacağı tören için, misafirler dün İstanbul’a geldi. Misafirler için Çırağan, Çonrad, Ceylan ve Hilton otelleri kapatıldı. BP, kendi misafirleri için İstanbul’da 4 oteli kapattı. Adana’da da 3 otel ayrıca kapatıldı.

LİDERLER İNCİRLİK’E İNECEK

Öte yandan bugün Ceyhan’da yapılacak tören için devlet başkanları,özel uçaklarıyla Adana İncirlik Hava Üssü’ne inecekler. Buradan da zırhlı araçlarla tören alanına geçecekler. Diğer konuklar Adana Şakirpaşa Havaalanı’na inecek ve buradan Ceyhan’a taşınacaklar. Araçların geçişleri sırasında Adana-Ceyhan karayolu trafiğe kapatılacak. Ceyhan’daki tören 12.30-14.30 saatleri arasında, tören için kurulan güneş geçirmez ve klimali özel bir çadırda yapılacak. Türkiye tarihindeki en büyük organizasyonlar biri olması açısından ayrı bir önem taşıyan ve uluslararası organizasyonlara imza atmış 3 firmanın konsorsiyumunda hazırlıkları sürdürülen tören için 3-3,5 milyon dolar harcanacağı tahmin ediliyor.

BİR HAYAL GERÇEK OLDU

Azeri petrolünün Türkiye’ye boru hattıyla nakli fikri, SSCB’nin dağıldığı 1991 öncesine kadar uzanıyor. 15 yıl bu proje üzerinde çok tartışmalar yapıldı, açık ve gizli büyük güçler arasında büyük mücadeleler yaşandı. Azerbaycan petrolleri için hazırlanan BTC projesinin resmen ortaya atıldığı 1992 yılında İran’ı geçiş rotası içine almış ve dünyaya Azerbaycan-İran, Nahçıvan-Türkiye olarak ilan edilmişti. Ancak bu rota İran rejimine karşı tavrı belli olan ve ekonomik ve ticari ambargoyu sürdüren ABD’den tasvip görmedi. Daha sonra Gürcistan üzerinden Türkiye alternatifini geliştirildi. Buna karşılık, Rusya’nın da destek verdiği, Türkiye’nin boğazlar endişesini göz ardı eden Karadeniz’e uzanan hatlar ile boğazları by-pass edecek ekonomik değeri zayıf alternatif hatlar ortaya atıldı.

Anlaşmazlıklara ABD’nin de katkısıyla 1999 İstanbul’da yapılan AGİT Zirvesi sırasında bir orta yol bulundu ve taraf ülkelerin liderleri İstanbul’da bir araya geldi.Dönemin ABD Başkanı Bill Clinton’ın şahitliğinde, 9. CumhurbaşkanıSüleyman Demirel, dönemin Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Eduard Şevardnadze, Azeri petrolünün Ceyhan’a akıtılmasını öngören paket anlaşmalara imza attılar. Söz konusu anlaşmalara Clinton da gözlemci sıfatıyla imza koydu. Aynı törende Kazakistan, yeterli petrol olması halinde Bakü-Ceyhan’ı kullanma taahhüdünde bulundu. 1999’da atılan imzalar gereğince 2000 sonunda temel mühendislik çalışmaları başlatıldı. 2003 yılında da ilk kazma vuruldu.

İLK AÇILIŞ BAKÜ’DE YAPILMIŞTI

25 Mayıs 2005 tarihinde Bakü yakınlarındaki Sengeçal terminali anapompa istasyonunda düzenlenen törenle, ilk petrolün hatta pompalanmasına başlandı. Törene Türkiye’den Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ve Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili katıldı.

HATTIN TEKNİK ÖZELLİKLERİ

Alınan bilgiler ışığında hattın teknik özellikleri şöyle:

Kapasite: 50 milyon ton/yıl

Günlük: 1 milyon varil

Toplam uzunluk: 1.774 km

Azerbaycan kesimi: 440 km

Gürcistan kesimi: 260 km

Türkiye kesimi: 1.074 km

Toplam pompa istasyonu: 10 adet

Türkiye kesimi: 4 adet

Hatta biçilen ömür: 40 yıl

Maliyeti: yaklaşık 4 milyar dolar

PROJE TÜRKİYE’Yİ NASIL ETKİLEYCEK?

BTC Ham Petrol Boru Hattı Türkiye için ekonomik açıdan olduğu kadar siyasi açıdan da büyük önem taşıyor. Karayolu ve demiryolu bağlantılarına ilişkin çalışmalar da sürdürülürken, BTC bu çerçevede bir son değil, benzer boyutta başka projelerin öncüsü olarak kabul ediliyor. Bu nedenle proje, haklı biçimde ‘’21. yüzyılın İpek Yolu’’ olarak da adlandırılıyor.

Boru hattı yanına başka boruların da uygulanmasına olanak veriyor.

Hattın paraleline döşenecek boru hattı Azeri ve Türkmen doğalgazının Türkiye ve Avrupa’ya nakline imkan verecek.BTC’nin Türkiye’ye sağlayacağı diğer avantajlar da şöyle:-BTC ile jeopolitik önemi artacak olan Türkiye, Avrasya enerji koridorunun da kilit ülkesi haline gelecek.

Tanker trafiğinin azalması ile İstanbul ve Çanakkale boğazlarının yükü hafifleyecek.

Ceyhan bir petrol limanı haline gelecek.

Hattın tam kapasite çalışmasıyla Türkiye’nin petrolün nakli ve yüklenmesinden elde edeceği gelir 250 milyon doları bulacak.

Hat sayesinde Hazar ham petrolü, Avrupa’ya Ortadoğu bölgesinden bağımsız alternatif bir kaynak sağlayarak, AB üyesi devletlerin kaynakve güzergah çeşitlendirme hedefini gerçekleştirmelerine yardımcı olacak.

Hat, Güney Kafkasya’yı ve Orta Asya’yı Türkiye’ye ve buradan Batıpazarlarına bağlayacak ‘’Doğu-Batı Enerji Koridoru’’nun başarıyla tamamlanmasında önemli mihenk taşı olacak.

CEYHAN’A PETROL 28 MAYIS’TA ULAŞTI

Ceyhan’a ilk petrol 28 Mayıs 2006 tarihinde ulaşırken, Haziran başında da tankerlere ilk yükleme yapıldı. Tam kapasite ile çalıştığında yılda 50 milyon ton petrol taşıyacak olan 1.774 km uzunluğundaki hat, yaklaşık 4 milyar dolara maloldu. BTC maliyetlerinin yaklaşık yüzde 30’u öz kaynaklarla finanse edilirken, toplam tutarın geri kalan yüzde 70’i üçüncü tarafların sağladığı finansman ile karşılandı. Çelik borular, bütün güzergah boyunca toprağın altına gömülü olarak döşendi. Arazi sahipleri ve kullanıcılarına, inşaat aşamasındaki aksaklıklar nedeniyle tazminat ödendi. Boruların döşenmesinin ardından araziler eski haline getirildi. Arazi sahipleri,güvenlik sebebiyle konulan bazı kısıtlamalara tabi olarak arazilerini yeniden kullanabilecek. Enerji Bakanı Hilmi Güler’in açıklamasına göre, hat tam kapasiteyle çalışmaya başladığında Türkiye, yılda 250-300 milyon dolar civarında gelir elde edecek. Gürcistan’ın elde edeceği gelirin de 50 milyon dolar seviyesinde olacağı belirtiliyor.Projenin Türkiye kesiminin yapımı, 1,3 milyar dolara BOTAŞ’a ihaleedilmişti. Maliyet 100 milyon dolar tutarındaki kamulaştırma bedeliylebirlikte 1,4 milyar dolara ulaştı, ancak kapsam değişiklikleri sebebiyle tam maliyetin bir süre sonra kesinleşeceği belirtiliyor.Azeri petrolü dünyada yüksek kaliteli bir petrol olarak biliniyor.Azeri-Çıralı-Güneşli yataklarından çıkartışacak ve Ceyhan piyasasında dünyaya pazarlanacak olan petrolün adı önce ‘’BTC Blend’’ olarak düşünülmüştü, ancak daha sonra ‘’Azeri Light’’ olarak değiştirildi.

/ ANKARA

13.07.2006

Gelir vergisi kanunu kaçağı teşvik ediyor

Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası Başkanı Şükrü Koçoğlu, Gelir Vergisi Kanunu’nun, kaçağı hızlandıran ve teşvik eden bir yasa haline geldiğini ileri sürdü.

Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası Başkanı Şükrü Koçoğlu, yaptığı basın toplantısı ile inşaat sektöründe yaşanan sıkıntılarla ilgili bir açıklama yaptı. Koçoğlu, Gelir Vergisi Kanunu’nun düzenlenen haliyle yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerine ait hakediş bedelleri ve avanslarında, yüzde 5 oranında stopaj suretiyle yapılan vergi kesintisinin inşaat sektörünü olumsuz yönde etkilediğini savundu.

Stopajın yüksek oranlı peşin vergi olduğunu söyleyen Koçoğlu, son yıllarda sektördeki karlılığın giderek azaldığını, buna rağmen yüzde 5 oranındaki stopajin kesilmeye devam ettiğini ifade etti. Örtülü kazanç konusuna da değinen Koçoğlu, inşaat sektöründe işlerin tamamlanmaması halinde bir ücretin alınmadığını ve bu durumun uzun sürmesi ile sıkıntıların doğduğunu kaydetti.

/ ANKARA

13.07.2006

Hızlı tren, ticaret hacmini arttıracak

Konya Sanayi Odası Başkanı Tahir Büyükhelvacıgil, Türkiye’nin ticaret merkezi olan İstanbul’la ulaşımı Konya’dan 3.5 saate düşürecek olan hızlı trenin, sadece Konya’daki değil Anadolu’daki ticaret hacmini de artıracağını söyledi.

Büyükhelvacıgil, yaptığı açıklamada, geçen hafta temeli atılan Ankara-Konya Hızlı Tren Projesinin, ulaşımı, Konya’dan Ankara’ya 1 saat 15 dakikaya, İstanbul’a ise 3.5 saate düşüreceğini belirtti.

İstanbul’a ulaşımın kolayca sağlanmasının, Konya’nın ‘’EndüstriyelÜretim Merkezi’’ olmasına büyük katkı sağlayacağını anlatan Büyükhelvacıgil, ‘’Hızlı tren Konya için çok büyük bir gelişmedir. Konya, bu yatırımla, yıllardır kullanılmayı bekleyen potansiyelini değerlendirebilecektir’’ dedi.

/ KONYA

13.07.2006

Kapıkule'de TIR kuyruğu

Edirne Valisi Nusret Miroğlu, Kapıkule Sınır Kapısındaki TIR kuyruklarının olmaması için Hamzabeyli Sınır Kapısına akaryakıt istasyonu ve free spoh mağazası açılarak, araçların burayı tercih etmelerinin sağlanması gerektiğini bildirdi.

Miroğlu, yaptığı açıklamada, geçen hafta Bulgaristan’ın Kapitan Andreowe Sınır Kapısında Avrupa Birliği denetimcilerinin olması dolayısıyla, TIR geçiş sayısında azalma olduğunu belirterek, şöyle konuştu:’’Bulgaristan, TIR araçlarını AB denetimcilerinin olması dolayısıyla biraz az alınca Kapıkule’de kuyruk 13 kilometreye ulaştı. Bizim gümrüğümüzde işlemleri tamamlanan araçlar, Bulgaristan tarafına geçemeyince kuyruklar oluyor. Kapıkule’de TIR kuyruklarının olmaması için TIR’ların Hamzabeyli’ye yönelmeleri gerekiyor. TIR’cıların Hamzabeyli’yi tercih etmeleri içinde gümrüksüz satış yapan akaryakıt istasyonu ile free shop mağazasının açılması gerekiyor.’’

/ EDİRNE

13.07.2006

GAP’lı köylüler Fransa’ya üzüm ihraç edecek

Adıyaman’ın Besni ilçesine bağlı 3 bin nüfuslu Suvarlı köyü, GAP İdaresi ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı kapsamında Fransa’ya kuru üzüm ihraç edecek

Proje kapsamında Fransız şirket Alter Eco, çiftçi eşlerinin kurduğu kooperatif aracılığı ile kilo başına 6 YTL’ye 3 sene boyunca kuru üzüm satın alarak, büyük marketlere satacak. Kooperatifin elde ettiği gelirin yüzde 20’si, bölgedeki fakir insanlara yardım olarak hibe edilecek.

BM Kalkınma Programı GAP Bölgesi Proje Sorumlusu Gözde Avcı, yaptığı açıklamada, proje ile Suvarlı köyünün üzümlerinin, büyük marketlerde, Türkiye tanıtımlı paketlerinde dünyanın başka ülkelerinden gelen ürünlerin yanında satılacağını belirtti.

GAP İdaresi ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı işbirliği ile yürütülen “Bölgesel Kalkınmanın Güçlendirilmesi ve Bölgedeki Sosyo-Ekonomik Farklılıkların Azaltılması Programı - Aşama II” kapsamında Adıyaman’ın Besni ilçesine bağlı 3 bin nüfuslu Suvarlı köyünde “adil ticaret”e başlandı.

/ ANKARA

13.07.2006

Motorinde 3 kuruş indirim

Motorinin rafineri çıkışında dünden geçerli yapılan ayarlama, pompa satış fiyatlarına litrede 1-3 YKr olarak yansıdı.

Bazı akaryakıt bayileri fiyatlarında herhangi bir değişikliğe gitmezken, bazı akaryakıt bayileri de litrede 1 ile 3 Ykr arası indirim yaptı. Ayarlama sonrası motorinin litre fiyatı Ankara’da Opet, Shell ve BP bayilerinde 2,39 YTL, POAŞ bayilerinde de 2,40 YTL oldu.

/ ANKARA

13.07.2006

Fırat'ın suyu sanayiye akacak

Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi (OSB), sanayicisinin girdi maliyetini düşürmek için, 50 kilometre isale hattı döşeyerek, Fırat Nehri’nden su getirmeye hazırlanıyor.

Peşpeşe gerçekleştirdiği projelerle sanayiciye destek veren Gaziantep OSB, geçen yıl getirdiği doğalgaz ve bu yıl TEDAŞ’tan elektrik işletmesini devralarak elektrik fiyatlarını düşürmesinin ardından, şimdi de suyu ucuza verecek. 24 milyon metrekarelik alanda 4 tane organize sanayi bölgesinde 700’e yakın firmanın bulunduğu Gaziantep OSB’ye, 35 milyon YTL yatırımla, Şanlıurfa’nın Birecek ilçesinden geçen Fırat Nehri’nden 50 kilometre isale hattı döşenerek su getirilmesi planlanıyor.

Gaziantep OSB Yönetim Kurulu Başkanı Cahit Nakıboğlu, yaptığı açıklamada, Teşvik Yasasından yararlanamayan Gaziantep’te sanayicinin kendi teşviğini kendisinin oluşturmaya çalıştığını vurguladı.

/ GAZİANTEP

13.07.2006

Nüfusun yüzde 7'si sosyal güvenlikten mahrum

Türkiye nüfusunun yüzde 7’sinin sosyal güvenlik kurumlarının dışında bulunduğu bildirildi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, 72 milyon 974 bin olan genel nüfusun 9 milyon 382 bin 970’i Emekli Sandığı, 42 milyon 86 bin 853’ü SSK, 16 milyon 118 bin 766’sı ise Bağ-Kur çatısı altında bulunuyor.

Banka, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları ve borsaların veya bunların teşkil ettikleri birliklerinin personeline sosyal güvenlik hizmeti sağlamak üzere oluşturulan sandıklar da 310 bin 33 kişiyi kapsıyor.

Sosyal güvenlik kurumları ve sandıklar genel nüfusun yüzde 93’üne karşılık gelen 67 milyon 898 bin 622 kişiyi çatısı altında bulunduruyor.

Türkiye’nin 72 milyon 974 bin olan nüfusu içinde sosyal güvenlik kurumları ve sandıkların kapsamı içinde bulunanların 13 milyon 634 bin977’sini aktif sigortalılar, 7 milyon 663 bin 842’sini aylık alanlar, 46 milyon 599 bin 803’ünü ise sigortalıların bakmakla yükümlü olduğu kişiler oluşturuyor.

/ ANKARA

13.07.2006

Bosch’tan yeni yatırım

Bosch Rexroth, Bursa Organize Sanayi Bölgesinde kurulan yeni fabrikasını düzenlenen resmi bir törenle açtı.

Hidrolik akışkan gücü sektöründe uluslar arası sermaye ile gerçekleştirilen ilk yatırım olan bu tesis, firmanın Türkiye’deki ilk seri üretim tesisi olma özelliğini taşıyor. Açılış törenine Sanayi ve Ticaret Bakanı Ali Coşkun’un yanı sıra yerel yönetim temsilcileri, Bosch Rexroth ve Bosch Grubu üst düzey yöneticileri katıldı.

Ümit KIZILTEPE / BURSA

13.07.2006

Bütün haberler