Teknolojiye bu ilgimiz niye?

Neden teknolojiyle bu denli ilgileniyoruz diyerek aklıma geldi de. Hız çağındayız kolay değil. Hızlı tüketim, hızlı hayat. Sürekli dert dinliyoruz suratı asık insanlardan. Ha, anlattıklarıyla kalıyorlar, ayrı mesele. Şu çıkmış, en iyisiymiş alamadık v.s. dırdırından illallah geldi. Bakın bir önermede bulunalım: Kalburüstü insanların daha çok derdi var. Tesbit nasıl ama? Şöyle pîr-i fânî vaziyetleri takınan, yüzlerinden nur damlayan insanlarsa baş ağrıtmazlar. Hızla, cazla, tecnoyla ilgilenmezler. Tercih… Çabaları, öbür dünyadır. Sırf bazen miskin kişileri, evsizleri ziyaret edeyim (kız başıma olmaz da) derim, hani birlikte Allah ne verdiyse yiyelim diye. Çok iyi niyet sezinlenmesin, bu bir rahatlatmadır ruhu. Modern insanın aklına zaman zaman gelip giden düşüncedir. Misal, bir dilenciye maddî yardım yapılır göstere göstere, aylarca idare eder sizi. Etmez mi? Valla görmedim öylelerini. Bir bir tükeniyorlar herhalde…

Bana öyle geliyor ki, Amerikan toplumu tüplü TV’yle idare ediyor. Örnek alınası Amerikalılar kocaman evlerine almazken, şöyle baktım iki metrelik evlere plazma alan gariban görgü yoksunlarına. Değiştirmek zorunda kalsınlar LCD’lerini. Nedir meselemiz:

HDTV

HDTV’ler hayatımıza girmeye başlar sakin sakin.1979 yılından beri böyle bir çalışma yürütülüyor. Şimdi HD-DVD de yeni pazara girmişken sözünü edelim. Toshiba Japon’u, çıkarmış RD-A1 isminde disk kaydedicisini. 14 Temmuz doğum günü olarak kutlanır. Ne işe yarıyor? 1 terabyte’lık sabit diske sahip, HD DVD kaydediciye sahip ve 130 saate kadar yüksek çözünürlüklü TV yayınlarını kaydedebiliyor. Tek taraflı bir HD-DVD, 15 GB veri saklıyor. Bu diskler, istenirse çift taraflı olabiliyor. Kaydetme çağı diye boşuna dememiş atalarımız. İmkânsız, öyle bir şeye kayıtsız kalamıyorsunuz. Yeni nesil DVD standardı HD-DVD’nin dizüstünü de yine aynı firma çıkardıydı. Evet, DVD artık bitmiştir. Ben bol bol 5N-1K’ları kaydederim, izleyemediklerimi. Evde izleyemediklerim:) Alana kadar o programların esamesi kalırsa. Sony çıkaramadığına ağlasın. Mübarek rekabetin gücünü anlayan varsa beri gele.

EV SİNEMASI

Bir diğer konumuz evde belgesel çekimiyle ilgili. PC Magazine’nin Haziran sayısında Sedat Çöloğlu yazısına göz gezdirebilirseniz, ailenizin yönetmeni olmak hiç zor değil. Ülkem sineması köylerini çeke dursun hâlâ, bir adet el kamerasıyla uluslar arası arenalarda ödül almışız, Ican’de yüksek başarılı yeni nesil gençlerimiz çıkmış peh. Sahiden kızıyorum niye “Beş Vakit” gibi bir film ödül alır, enteresan. Yok, buradan bakınca teknolojinin faydalarını göremiyorum ben. Hikâyeler eski, organizatörler parasız. Sinema eleştirmenleri, dön baba aynı şeyler…

Yazımız da bu hafta bitmiştir. Haftaya Radikal gazetesi yazarı, örnek alınası bilişimci, Serdar Kuzuloğlu sorularımızı cevaplayacak. Kaçırmazsınız değil mi?

Belma UĞUR

09.07.2006

“eu” uzantılı web adreslerine büyük ilgi

Merkezi Brüksel’de bulunan, AB alan adının yönetimiyle yetkilendirilen ve kâr amacı gütmeyen EURid’den yapılan açıklamada, “.eu” alan adının tüm vatandaşların kullanımına açıldığı Nisan ayından bu yana yoğun ilgiyle karşılaştığı kaydedilerek, sadece Almanya’dan 631 bin 12, İngiltere’den 373 bin 798 ve Hollanda’dan 237 bin 259 kayıt yapıldığı bildirildi.

Bu durumda “.eu” uzantılı kayıtlı internet adresleri, Hollanda’yı temsil eden alan adı “.nl”yi geride bırakarak Almanya’yı temsil eden “.de” ve İngiltere’yi temsil eden “.uk”nin ardından Avrupa’da üçüncü sıraya yerleşti. EURid’den verilen bilgiye göre “.eu” alan adları dünya genelinde ise yaygın şekilde kullanılan “.info”, “.org”, “.net” ve “.com”un ardından 7. sırada bulunuyor.

Bu arada “.eu” uzantılı alan adının AB’de ikameti bulunan herkese açılmasıyla birlikte bazıları, siyasetçiler ve sanatçılar başta olmak üzere Türkiye’deki ünlü kişilerin isimlerini kapma yarışına girdi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın ismini ihtiva eden “www.receptayyiperdogan.eu” internet adresi, ikameti Almanya’da gözüken bir kişi tarafından 7 Nisan’da kaydedilirken, “www.tayyiperdogan.eu” ve “www.erdogan.eu” gibi diğer muhtemel adresler, yine aynı tarihte Almanya ve İngiltere’den farklı kişilerce ele geçirildi. Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül (www.abdullah gul.eu), CHP Genel Başkanı Deniz Baykal (www.denizbaykal.eu) ve 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel (www.suleymandemirel.eu), bu çevrelerin kaydettikleri diğer ünlü siyasetçiler oldu. Hülya Avşar, İbrahim Tatlıses, Sibel Can, Sezen Aksu ve Tarkan’ın da internet adresleri kapatıldı.

Neslihan ÖZGÜL

09.07.2006

Phishing

Eskiden bir banka işlemi için bazen saatlerce kuyrukta beklemeniz gerekirken, günümüzde internet bankacılığı sayesinde herhangi bir işlemi saniyelerle ifade edilen bir zaman diliminde, oturduğunuz yerden, bir yandan kahvenizi yudumlarken ve o kahveden aldığınız haz ile etrafınıza gülücükler saçarken, rahatlıkla halledebiliyorsunuz. İnternet’in birçok faydasından biri de bu olsa gerek. Tabiî eğer internet ortamında güvenliğinizi sağladıysanız… Bu hafta internet üzerinden yapılan birçok dolandırıcılık türünden sadece birisi olan “phishing” olayını ele alacağız ve ne gibi tedbirler alınması gerektiğini inceleyeceğiz.

Phishing; e-postanıza gönderilen bir mail ve bu mailde verilen bir link ile sizden kişisel bilgileriniz, kredi kartı bilgileriniz ve şifreniz gibi bilgilerin istenmesi olayıdır. Kelime mânâsı olarak, fishing, yani “balık tutma” kelimesinden yola çıkarak ufak bir değişiklikle türetilmiştir. Oltayı attığınızda en azından bir balık yakalayabileceğiniz felsefesinden esinlenerek uygulanan bir dolandırıcılık çeşididir. Phishing olayını bir örnekle açıklamanın daha öğretici olacağını düşünüyorum:

XYZ Bankası adıyla sizden bilgilerinizi güncellemeniz istendi, muhtevasında “Devam etmek için aşağıdaki linke tıklayınız” şeklinde ibare geçen bir mail aldınız ve bu link üzerinde www.xyzbankasi.com gibi bankayı çağrıştıran bir web adresi yazılı. Buraya kadar her şey normal gibi gözükmesine rağmen, bu linke tıkladığınızda karşınıza aynen XYZ Bankası’nın web sitesi gibi dizayn edilmiş bir sayfa açılır. Ancak aslında karşınızdaki site tamamen fake, yani sahtedir. Siz bu siteye bilgilerinizi girdiğinizde, bilgileriniz tabiî olarak bankaya değil dolandırıcıların eline geçer.

Genellikle bankalar ya da büyük firmalar bu tarz e-postalar göndermezler. Ancak böyle bir e-posta ile karşı karşıya kalırsanız ve sahte mi, gerçek mi olduğundan emin değilseniz, izlemeniz gereken bazı prosedürler vardır. Öncelikle böyle bir durumda hiçbir kişisel bilginizi vermeyiniz. Zaten eğer çok acil bir durumsa, banka görevlileri ya da firma yetkilileri size bir şekilde ulaşacaklardır. Meselâ telefon ederek sizinle rahatlıkla irtibata geçebilirler. Kaldı ki, hiçbir yetkili, sizden tüm bilgilerinizi isteyemez. Birisi kredi kartı numaranızı telefon vasıtasıyla isterse, o zaman o kişiden de şüphelenmelisiniz.

Diyelim ki, gelen e-postaya güveniyorsunuz. Hatta böyle bir e-posta bekliyordunuz. Bu durumda yine de e-postanızda size gönderilen linke tıklamamanız tavsiye ediliyor. Firmanın ya da bankanın web adresine girip, bilgilerinizi oradan güncelleyiniz. Zira eğer size gönderilen link sahte değil ise, zaten sizi o siteye yönlendirecektir.

Sitede önemli bilgilerinizi (kredi kartı numarası gibi) gireceğiniz sayfa açıldığında ise, dikkat etmeniz gereken birkaç nokta var. Öncelikle sitenin web adresinin ilk kısmı http ile değil, https ile başlamalıdır ve browser’ınızın sağ alt köşesinde kapalı bir kilit işareti bulunmalıdır. Ayrıca böyle bir sitede genellikle 128 bit’lik SSL kullanıldığına dair bir logo bulunur. 128 bit veri şifreleme yönteminde, girmiş olduğunuz bilgilerdeki her 1 bit, 128 bit haline getirilerek encrypt edilir, yani şifrelenir. Meselâ “Ahmet” kelimesindeki her bir harfin 1 bit olduğunu varsayarsak; “A” harfi 128 tane karmaşık karakterler kümesi haline gelecek, aynı şekilde “h”, “m”, “e” ve “t” harfleri de 128’er tane karmaşık karakterler kümesine dönüştürülecek ve bankaya ya da ilgili yere bu şekilde gönderilmiş olacaktır. Bu şifreyi kırmanın ne kadar zor olacağını, basit ihtimal hesaplarıyla yapabilirsiniz.

Phishing olayında size herhangi bir antivirüs yazılımının faydası olmayacaktır. Çünkü ortada ne bir trojan, ne de virüs vardır. Dolayısıyla her şey sizin isteminizle gerçekleşir. Sizden bazı bilgileri girmeniz istenir ve siz de bu bilgileri girersiniz. Eğer başınıza böyle bir durumun gelmiş olabileceğini hissediyorsanız, hemen şifrelerinizi değiştiriniz ve ilgili, yetkili kişilerle irtibata geçiniz. Çünkü böyle bir durumda, yazımızın başında da belirttiğimiz gibi, “saniyelerle ifade edilen bir zaman diliminde” çok büyük miktarlarda para transferleri gerçekleşebilmektedir. Phishing hakkında daha ayrıntılı bilgi için http://www.microsoft.com/athome/security/email/phishing/video1.mspx web adresini ziyaret edebilir ve bu adresten Phishing ile ilgili videoyu download edebilirsiniz.

Ahmet Sait DURAN

09.07.2006

Discovery başarıyla kenetlendi

Nasa’dan yapılan açıklamada, “Temas onaylandı” denildi. Discovery’nin yörüngede 48 saatlik yolculuğunun ardından UUİ’ye öngörülen saatte kenetlendiği belirtildi.

UUİ’de 8 gün kalacak olan Discovery’nin görevi, yakıt tankını test etmek ve uzay istasyonuna malzeme götürmek. Uzay mekiği Dünyaya dönüşünde, UUİ’de bir yıldan bu yana biriktirilen iki ton çöpü getirecek. Discovery’nin fırlatılışı, hava şartları ve dış yakıt tankının ısı tecrit kalkanında belirlenen çatlak yüzünden 2 kez ertelenmişti.

09.07.2006

Terminatör gerçek oldu!

Bilim adamları, Terminatör ve benzeri bilimkurgu filmlerde olduğu gibi, metal üzerinde canlı deri dokusu büyütmeyi gerçekleştirdiler. Yeni teknoloji, ilerde, herhangi bir sebeple kemikleri zarar görmüş insanlara takılan protezlerin daha güçlü ve tabiî olmasını sağlayacak.

İngiliz bilim adamları, geyik boynuzunun deri içinden çıkmasından ilham alarak devrim niteliğinde bir buluş gerçekleştirdiler. Bilim adamlarının metal üzerinde canlı deri dokusu geliştirmeleri sayesinde, ilerde, kemiğe bağlanacak yapay kollar daha güçlü ve faydalı olacak. Aynı teknolojinin gelecekte “biyonik insan”ın temelini oluşturabileceğine de dikkat çekildi.

Yeni teknolojinin ilk denemeleri, 7 Temmuz 2005’te Londra’daki bombalı terör saldırılarında kollarını kaybeden iki hasta üzerinde yapılıyor.

Yeni teknoloji sayesinde derinin içinden geçen titanyum çubuklar kullanılarak doğrudan doğruya insan iskeletine protez kollar, bacaklar ve parmaklar takabilmek mümkün olacak. Büyüyen deri dokusu, metal bağlantı etrafında kaynayacağı için, enfeksiyon problemi de ortadan kalkacak.

Londra College Üniversitesi Biyomedikal Mühendislik Bölümü araştırmacılarının bir tıbbî cihaz firması ve Stanmore Enstitüsü ile işbirliği içinde yürüttüğü çalışmalar sonucunda, deri dokusunun metale kaynamasını sağlayan teknolojiye “ITAP” adı verildi. Protez kolu kemiğe bağlarken, metalle kaynaşan deri bağlantı, hastalara daha iyi bir hissetme duygusu veriyor. Denemelere katılan parmaklarını kaybetmiş bir hasta 10 yıldır ilk kez kalem kullanabildi.

09.07.2006

Google sözlüğe girdi

ABD internet şirketinin arama motoru “google” artık ABD’nin Merriam-Webster Sözlüğü’nde fiil olarak yer alıyor.

İnternet yoluyla biri ya da bir konu hakkında bilgi aramak anlamına gelen “google” geçişli fiili, yeni kelimelerle birlikte, sonbaharda 2006 baskısı piyasaya çıkacak olan Merriam-Webster Sözlüğü’nde bulunuyor.

Webster’da editör olarak görev yapan Peter Kokolowski, google fiilinin sözlüğe girişini “bir karar değil, bu markanın bir terim olarak kullanılmasının kabul edilmesi” olarak açıklıyor.

Merriam-Webster, 2006 baskısında “google” fiilinin yanı sıra “spyware” (casus bilgisayar programı), “avian influenza” (kuş gribi) ya da bilgisayar önünde çok zaman geçirenler için kullanılan “mouse potatoe” gibi terimleri de koyuyor.

09.07.2006