Uzmanlar, ilkbahar-yaz aylarında aktif hale gelen ve ölümlere yol açabilen Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına sebep olan kenelerden basit ancak etkili yöntemlerle korunmanın mümkün olduğunu belirtti.

Özellikle, tarla, bağ, bahçe, orman ve piknik alanları gibi kene yönünden riskli alanlara giderken vücudu örten giysiler giyilmesini tavsiye eden uzmanlar, pantolon paçalarının çorapların içerisine sokulmasını, kenelerin elbise üzerinde rahat görülebilmesi için açık renkli kıyafetler tercih edilmesini öneriyor. Uzmanlar, kene tutunan kişiler ile yüksek ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, bulantı, kusma veya ishal gibi şikâyetleri olanların, vakit kaybetmeksizin en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmesini tavsiye ediyor.

Hastalığın tedavisinde önde gelen hastaneler arasında yer alan Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Uygulama Araştırma Hastanesinde görevli Prof. Dr. Aynur Engin, KKKA bulaştıran virüsü taşıyan kenelerden korunma yolları ve hastalık bulaştıktan sonra uygulanması gereken tedavi yöntemlerini anlattı.

Erken teşhis çok önemli

CÜ Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Engin, KKKA hastalığı bulaşan kişilerde hastalığın ilk 7-8 günlük evresinde uygulanacak tedavinin ve erken tanının çok önemli olduğunu vurguladı. KKKA hastalığıyla ilgili Türkiye’de ilk tanının 2003 yılında konulduğunu belirten Engin, hastalığa Kelkit Vadisi’ndeki yerleşim yerleri başta olmak üzere Sivas, Erzurum, Tokat, Giresun, Yozgat, Çankırı, Kastamonu ve Erzincan gibi illerde daha çok rastlandığını ifade etti. Kenenin çok fazla çeşidi bulunduğunu kaydeden Engin, KKKA hastalığını yapan virüsü taşıyan kenelerin daha az sayıda olduğunu belirtti.

KKKA hastalığıyla ilişkili 30’dan fazla kene türünün varlığına işaret eden Engin, özellikle hyalomma cinsi kenelerin Türkiye’de KKKA virüsünü bulaştıran en önemli etken olduğunu vurguladı.

Kenelerin türüne göre farklı iklim koşullarını sevdiğini dile getiren Engin, “Keneler sıcak havalarda daha aktif hale geliyor. Ortam ısının 5 derecenin üzerine çıktığı durumlarda keneler aktif hale geliyor. Kuraklık, hyalomma cinsi kenelerin sevdiği bir ortam” dedi.

Keneyi kusturmayın

KKKA’dan korunmanın en etkili yolunun kene ile temastan kaçınmak olduğunu anlatan Prof. Engin, alınması gereken tedbirler hususunda ise şunları kaydetti:

“Kene uçmaz, kene yürür ve çıplak bir et bulursa oradan kan emmeye çalışır. Dolayısıyla yaz döneminde hastalığın görüldüğü bölgelerde çayıra çimene uzanmak çok tehlikeli, bunu yapmamak lazım. İş için gidenlerin, çiftçilerin veya pikniğe gidenlerin ise eve gittiğinde mutlaka üzerinde kene kontrolü yapması lazım. Kişinin kendisine bakması önemlidir ama yeterli değildir. O yüzden kene kontrolünü mümkünse evdeki başka bir kişi yapsın. Kene görüldüğünde kesinlikle kusturulmamalı. Keneye yapıştığı yeri bırakması için sigara değdirenler ya da bazı maddeler koklatanlar oluyor, bunları yapmasınlar. Bunlar çok tehlikeli şeyler çünkü eğer o kene virüsü taşıyorsa ve kişiye virüsü henüz vermediyse siz kusturarak bunu vermiş oluyorsunuz. Keneyi çıplak elle çıkartmayın. Çünkü çıplak elle çıkartmaya çalışırken kene ezilebiliyor ve eldeki yaradan kenenin vücut sıvısındaki virüs gelebiliyor. Mümkünse bir sağlık kuruluşuna giderek çıkarttırılmalı. Bu mümkün değilse ucu kıvrık bir pensetle cilde tutunduğu yerden keneyi kaldırırsanız ayaklarından havaya kalkar. Cildi sıkmadan kenenin vücuda tutunan başını çivi çıkartır gibi hızla yukarı çekerek çıkartmak lazım.”

AA