İman ve Küfür Muvazeneleri - page 319

– N –
NEMRUT: Hz. İbrahim’in peygamber olarak gönderildiği bölgede saltanat sürdüğ ü rivayet edilen
Babil’in kurucusu ve hükümdarı; Cenab-ı Hakka karşı kibir taslayarak isyan eden ve Hz. İbrahim’i ateşe
attıran kâfir hükümdar.
– Ö –
ÖMER HAYYAM: İsminin tamamı Gıyaseddin Ebu’l-Feth b. Ibrahim el-Hayyam’dır. İranlı olan Ömer
Hayyam 1048 yılında Horasan’da doğ du 1122 yılında öldü. Selçuklu hükümdarı Melikşah zamanında
yaşadı. Daha çok şair olarak bilinen Ömer Hayyam aynı zamanda büyük bir filozof, matamatikçi ve
astronomi bilginiydi. Yaşadığ ı dönemde ve ülkesinde yaptığ ı bilimsel çalışmalarla ün yapmışsa da daha
çok rubaileriyle meşhur olmu ştur. Şiirlerini farsça yazmıştır. Ş iirlerinde genellikle insanın tabiat
karşısındaki acizliğ i, hayatın ve ölümün manası gibi felsefi konuları i şleyen Ömer Hayyam aşk, şarap
ve kadın tasvirlerine de sıkça yer vermiştir. Dünyanın fani güzelliklerinin keyfinin çıkarılmasını ve
nefsani arzuların tatminini öneren Hayyam Hedonizm olarak bilinen ‘haz felsefesi’ ne sahipti.
– R –
RUFAÎ (Ö. 578/M. 1182): Rıfaiyye tarikatının kurucusudur. H. 512’de doğan Ahmet er-Rıfai,
atalarından Rıfaa el-Hasanü’l-Mekkî’den dolayı Rıfai nisbesini aldı. Rufaî’nin babası ölünce, devrin büyük
Şafiî âlimlerinden olan dayısı Mansur Bataihi onu himayesine aldı ve e ğitimiyle ilgilendi. Rufaî, devrin
önemli alimlerinden ve mutasavvıflarından Vasıti ve diğ er bazı alimlerden İslâmî ilimleri öğ rendi ve
yine Vasıtî tarafından icazet aldı. Âlim, muhaddis, Şafiî fakihi ve müfessir bir sûfî olarak Ahmet Rufai’nin
menkıbe ve eserlerinde görülen tasavvuf ve tarikat anlayışı kitap ve sünnete tamamen uygundur. Dört
büyük kutuptan biri olarak kabul edilen Ahmet Rufai’nin kutbiyet makamına Abdülkadir-ı Geylânî’den
sonra yükseldiğ ini kaynaklar yazar. Eserleri: Hikemü’l-Rifaiyye; Bürhanü’l-Müeyyed; Mecalisü’s-Seniyye
Erbaune Hadisen; Haletü’l-Ehli’l-Hakika Maallah; Nizamü’l-has li Ehli’l İhtisas; Eş’ar; Ahzab ve’l-Evrad.
– Ş –
ŞAZELÎ (1196-1258): On üçüncü asırda yaşamış büyük İslâm alimlerindendir. Önce fen bilimlerine
merak salmış ve bu alanda önemli bir birikime sahip olmuş, daha sonra tasavvufa yönelmiştir. Kuzey
Afrika’da yaşamıştır, müntesipleri çok geniş bir alana yayılmıştır. Şazili tarikatının kurucusu olarak kabul
edilmektedir. Soyu, Peygamber Efendimizin (a.s.m.) torunu Hazreti Hasan’a (r.a.) dayandırılmaktadır.
Asıl adı Ali’dir. Kendisine Nureddin lakabı da verilmiştir. Künyesi Ebü’l-Hasan Ali bin Abdullah bin
Abdülcebbar Şazilî şeklindedir. Risale-i Nur’un muhtelif yerlerinde ismi, imamlar ve aktablar arasında
zikredilmekte, insanlık âlemini nurlandıran mümtaz şahsiyetlerden biri olarak telâkki edilmektedir. Ali,
1196 yılında Tunus’un Şazile kasabasında doğ du. Doğduğu şehre nisbeten Şazilî ünvanıyla meşhur oldu.
Eğ itimine küçük yaştan itibaren memleketinde başladı. Fen ilimlerine ilgi duyarak bu alanda eğ itim
gördü. Özellikle kimya ile ilgili bilgiler üzerinde yoğunla ştı ve bu alanda önemli bir birikime sahip oldu.
İlmi tahsil noktasında önemli bir gayret gösterdiği gibi, daha fazla bilgi sahibi olmak için Cenab-ı Hakka
dua ve niyazda bulundu. Müspet ilimlere ilgi duyan ve bu alanda yetişen Ali, bir süre sonra tasavvufa
merak salmaya başladı. Dinî ilimlerden tefsir, fıkıh, hadis, usul, nahiv, sarf ve lügat ilimlerini tahsil etti.
Gittiğ i yerlerde bulunan âlimlerden dersler aldı. Ebü’l-Hasan Ali, memleketine döndükten sonra
öğ rendiklerini insanlara anlatmaya ve onları doğru yola davet etmeye çalıştı. Kısa zamanda şöhretinin
yayılması ve çevresinde büyük toplulukların oluşmaya başlamasına paralel olarak büyük baskılara
maruz kalmaya ba şladı. Büyük sıkıntılar çekti. Bir süre sonra da memleketini terk etmek zorunda kaldı
ve Mısır’ın İskenderiye şehrine hicret etti. Halk arasındaki itibarı giderek arttı. Birçok tanınmış âlim
kendi ilminden istifade etmek ve kendisiyle görüşmek için yanına geldi. Ebü’l-Hasan Ali defalarca Hacca
gitti. Yine bu gaye ile çıktığ ı 1258 yılındaki yolculuğ u sırasında Mısır’da bulunan Hamisre’de (Homaysira)
vefat etti.
ŞAH-I GEYLÂNÎ: Bakınız ABDÜLKADIR GEYLÂNÎ.
ŞEDDAT: Yemen’deki Âd Kavminin hükümdarlarındandır. Nemrut ve Firavun gibi ilâhlık davasında
bulunan zalim bir hükümdardır. Cennete benzetmek amacıyla “ İrem Bağları” denilen bir bağ yaptırmış
HİDAYET VE DALÂLET MUKAYESELERİ | 319 | ŞAHIS BİLGİLERİ