Malatya'nın Arapgir ilçesinde 1398-1515 yılları arasında yapıldığı tahmin edilen, bugün harabe halinde olan ata yadigarı caminin restore edilerek ibadete açılması için çalışma yürütülüyor.
Malatya Vakıflar Bölge Müdürlüğü, ilçe merkezine yaklaşık 7 kilometre uzaklıktaki Osmanpaşa Mahallesi'nde bulunan ve "Yeni Cami" diye bilinen tarihi caminin ayağa kaldırılması için çalışma başlattı.
Külliye tarzında inşa edildiği tahmin edilen, kubbesi ve üç duvarı yıkılmış vaziyette günümüze ulaşan ecdat yadigarı tarihi camide ekipler öncelikle temizlik çalışması yaptı.
Bunun yanı sıra alanda kazı çalışmaları da yürüten ekipler, caminin güney kısmında sıralı halde tuvaletler buldu. Tuvaletin duvarlarında pişirilmiş topraktan yapılan su borularına rastlandı.
Batı duvarının içinde de yine pişirilmiş topraktan yapılan bir oluk yer alan caminin kubbe kısmında da yağışlardan dolayı birikebilecek suyun tahliye edilmesi için yerleştirildiği düşünülen oluk bulundu.
Ecdat yadigarı tarihi camiyi ayağa kaldırmak için çalışmalarını sürdüren Malatya Vakıflar Bölge Müdürlüğü, restorasyonun tamamlanmasının ardından tarihi camiyi yeniden cemaatle buluşturacak.
"Külliye tarzından inşa edilmiş"
Malatya Vakıflar Bölge Müdürü Kenan Doğan, yaptığı açıklamada, caminin tam olarak ne zaman inşa edildiğini bilmediklerini söyledi.
Tarihi yapının bulunduğu Kozluk Vadisi'nin geçmişte ilçe merkezi olduğunu bu nedenle tarihi bir zenginliğe ev sahipliği yaptığını anlatan Doğan, şu bilgileri verdi:
"Bu cami de eski Arapgir'in merkezi camilerinden biri. Plan ve mimari özeliklerine bakıldığında yapının Akkoyunlulara ait olduğu düşünülüyor. İki katlı ve alt katında dükkanların bulunduğu caminin giriş kapısı kuzeye bakıyor. Yapının orta kısmında bir kubbe ile 3 tarafı da beşik ve aynalı tonozlarla örtülü bir sisteme sahip. Yapıda ilçenin mimarisi için farklı bir özellik var. Kubbe yarım bir tonozla genişletilmiş. Bu da ilçe mimarisi için bir yenilik. Yapıda kesme, moloz taş ve tuğla kullanıldığını görüyoruz. Burası külliye tarzında inşa edilmiş, cami, dükkanlar ve medreseden oluşuyor. Yapılan kazı çalışmalarında yapıya ait lavabolara da rastlandı. Lavaboları da gün yüzüne çıkaracağız."
"İnşallah eseri ayağa kaldıracağız"
Camiyi ayağa kaldırmak için bu yıl ihale yapıldığını söyleyen Doğan, ecdat yadigarını eski görkemli günlerine döndüreceklerini ifade etti.
Proje hakkında bilgi veren Doğan, şunları kaydetti:
"7 milyon 375 bin lira proje bedeli var. İnşallah eseri ayağa kaldıracağız. İlk etapta zeminin kaymasını önlemek için fore kazık uygulaması yapılacak. Maalesef eski Arapgir bölgesindeki tüm eski eserlerde zemin kayması problemi yaşıyoruz. Biz burada ilk etapta zemin kaymasını önleyeceğiz. Daha sonra eserin onarımına başlayacağız. Yapının taşlarında numaralandırma yapıldı. Mümkün olduğunca orijinal taşları kullanarak, beden duvarları yükseltilecek. Cami ibadete açılacak şekilde elden geçirilecek."
Restorasyon ve onarım çalışmalarının titizlikle yapıldığını anlatan Doğan, 2020'de caminin onarımını tamamlamayı planladıklarını söyledi.
Doğan, restorasyon ve çevre düzenleme çalışmalarının tamamlanmasıyla caminin tekrar eski görkemli günlerine döneceğini vurguladı.
AA