Hasankeyf ilçesinde inşa edilen Ilısu Barajı'nın tamamlanmasıyla su altında kalacak yaklaşık 550 yıllık Zeynel Bey Türbesi'nin yeni yerine taşıma işleminde, 8 adet "Kendinden Tahrikli Modüler Taşıyıcı" (SPMT) kullanılıyor.

Türbenin yeni yerine yaklaşık 5 saatte taşınması hedefleniyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzecilik Genel Müdürü Yalçın Kurt, yaptığı açıklamada, Türkiye'nin kültür varlıkları açısından çok zengin bir ülke olduğunu dile getirerek, ülkede yaklaşık 17 bin sit alanı, 103 bin taşınmaz kültür varlığı, 120 bin civarında büyük bir zenginlik kaynağına sahip olduğunu aktardı.

Ilısu Barajı nedeniyle su altında kalacak Zeynel Bey Türbesi'nin taşınması için kurumun gece gündüz çalıştığını anlatan Kurt, bir çok ilgilinin yer aldığı bir teknik heyetin bu çalışmanın içinde yer aldığını söyledi.

Eserin mimari açıdan çok önemli olduğunu belirten Kurt, "Adeta bir pırlanta kıymetinde olan bu eserin bütüncül olarak taşınması bizim hedefimizdi. Biz Türk insanımıza, mimarımıza, arkeologlarımıza, sanat tarihçimize güveniyoruz. 'Bu yola da çıktık, dönüş yok' dedik. Başarıyla bu taşıma işlemi gerçekleşecektir. Türkiye'de bir ilktir. Dünyada da bu tür anıt eserler arasında çok önemli yeri olan bir taşıma olacaktır." dedi.

Kurt, tüm emeği geçenlere teşekkür etti.

Hasankeyf Arkeolojik Kazılar Başkanı Prof. Dr. Abdüsselam Uluçam da 2014 yılından beri Ilısu Barajı kapsamında Hasankeyf'teki arkeolojik kazıları ve restorasyon çalışmalarını yürüttüklerini anlattı.

Uluçam, "Bu proje Türkiye'nin farklı açıdan kültür varlıklarına yaklaştığını gösteren en önemli örneklerinden birisi. Bu proje kültür varlığının korunmasına verilen önemi ortaya konulması açısından çok önemli. Bu yapıyı sadece Zeynel Bey Türbesi olarak değil bir külliye olarak ele alıyoruz. Taşınacak olan türbe ve etrafındaki diğer binaları şu andaki mevcut durumuyla birlikte yeni yerine taşınacak." açıklamasını yaptı.

"Dünyada bu zamanda kadar böyle eski bir yapı taşınmamış"

Taşıma işlemini gerçekleştiren ER-BU İnşaat firmasının yetkilisi İnşaat Mühendisi Oğuz Çetin ise yaklaşık 16 ay proje aşaması sürdüğünü, alt yüklenici olarak Bresser firmasından teknik destek aldıklarını söyledi.

Çetin, dünyada iki çeşit yapı taşıma sistemi kullanıldığını, türbenin taşınmasında Kendinden Tahrikli Modüler Taşıyıcı (SPMT) tercih ettiklerini kaydetti.

Yaklaşık 6 aylık uygulama süresinin ardından iki kilometrelik taşıma yol yaptıklarını aktaran Çetin, "Türkiye'de ilk defa bu kadar yüklü tonajlı bir araç ilk defa karayolunun üzerinden geçecek. Yapının tarihi 555 yıl öncesine kadar dayanıyor. Dünyada bu zamanda kadar böyle eski bir yapı taşınmamış. Bizim de bu iş ilk tecrübemiz oldu. Bundan sonra yapının kaldırılmasında ve taşınması konusundaki tecrübemizi başka işlerde de hayata geçirmek istiyoruz." diye konuştu.

Tarihi Zeynel Bey Türbesi taşınıyor

Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürü Murat Acu, Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'na taşınan tarihi Zeynel Bey Türbesi'nin yeni yerine oturtulmasının yaklaşık 3 gün süreceğini belirtti.

Acu, yaptığı açıklamada, taşıma işleminin yaklaşık bir saat önce başladığını ve çalışmaların güzel ilerlediğini söyledi.

Türbenin taşınması sürecine ilişkin sıkıntı yaşanmaması için 28 Nisan'da deneme sürüşü gerçekleştirildiğini anlatan Acu, dün türbenin 1,5 metre yukarı kaldırılarak, 8 kendinden tahrikli modüler taşıyıcı (SPMT) üzerine yerleştirildiğini bildirdi. Acu, bugün itibarıyla taşımanın başladığını, yolun yaklaşık 200 metresinin tamamlandığını kaydetti.

Yaklaşık 5 saat içinde türbenin yeni yerine ulaştırılacağını ifade eden Acu, "3-3,5 gün içinde tamamen yerine yerleştirilmiş olacağız." dedi.

Acu, Ilısu Barajı'nda 2018'de su tutumunun yapılacağını, 11 milyar metreküplük su hacminin olacağını belirtti.

Proje kapsamında bazı tarihi eserleri yerinde koruyacaklarını, bazılarını ise taşıyacaklarını vurgulayan Acu, "Bütün bu tarihi eserlerin inşaat yapımından etkilenmemesi, tarihi, kültürel mirasın korunması için yoğun çaba harcıyoruz. Devam eden süreçte de taşıyacağımız eserler olacak. Türbeyi inşallah bir sıkıntı olmadan yeni yerine yerleştireceğiz." diye konuştu.

AA