Deniz Yücel’in tahliyesinin öncesinde, Alman hükümetinin Türkiye’ye yönelik silâh ihracatına ilişkin 31 anlaşmaya onay verdiği ortaya çıktı. Bu durum ‘Ticaret mi insan hakları mı?’ tartışmalarını da gündeme getirdi.
Alman hükümetinin Deniz Yücel’in serbest bırakılmasından bir süre önce Türkiye’ye silâh satışına ilişkin bir dizi anlaşmayı onayladığı ortaya çıktı. Reuters’ın haberine göre Alman hükümeti 18 Aralık 2017 ile 24 Ocak 2018 tarihleri arasında Türkiye’ye yönelik silâh ihracatına ilişkin 31 anlaşmaya onay verdi. Haber, Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen’in meclise sunduğu soru önergesine verilen cevaba dayandırıldı. Alman Ticaret ve Enerji Bakanlığı tarafından verilen cevapta silâhların tür ve modellerine ilişkin ayrıntılı bilgi verilmezken sadece silahlara ilişkin kodlar kullanıldı. Söz konusu onayın Türkiye’nin talep ettiği ancak Alman hükümeti tarafından askıya alınan Leopard tanklarının modernizasyonunu kapsayıp kapsamadığı konusunda bir açıklama yapılmadı. Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel Ocak ayında, mevcut hükümetin Türkiye’ye satılan tankların modernizasyonu konusunda kararı yeni hükümet kurulana kadar beklemeye aldığını açıklamıştı.
Gabriel “kirli anlaşma yok” demişti
Haber ajansının aktardığına göre önergede hükümete NATO üyesi Türkiye’ye yönelik görünüşteki sıkı denetimin terk edilmesinde, Deniz Yücel’in serbest bırakılmasının ne derece rol oynadığı soruldu. Hükümet kanadı, “Türkiye’de politik nedenlerle tutukluluğu devam eden Alman vatandaşlarının serbest bırakılması için hükümetin her kanaldan çalıştığı” cevabını verdi. Die Welt gazetesi muhabiri Deniz Yücel bir yılı aşkın bir süre iddianamesiz cezaevinde tutulduktan sonra 16 Şubat’ta serbest bırakılmıştı. Yücel henüz tutukluyken “özgürlüğünün tank ticaretiyle lekelenmesini istemediğini” ifade etmiş, buna karşılık Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel de “Türkiye ile herhangi bir kirli anlaşma yok” diye konuşmuştu. Benzer açıklamaları Yücel’in serbest bırakılmasından sonra da tekrar eden Gabriel, “Yücel’in serbest bırakılması ile ilgili ortada ne kirli ne de temiz bir anlaşma yok” demişti.
Bir Alman vatandaşı daha serbest bırakıldı
Ancak Türk hükümetinin Yücel’in tahliye edilmesinden sonra açıkça Alman şirketleriyle birlikte savaş tankı imal etmek istediğini duyurması, Türkiye’nin önemli bir engelin ortadan kalktığı noktasından hareket ettiğini gösteriyordu. Almanya’da Türkiye’ye silah satışının durdurulmasını talep eden insan hakları savunucuları ve politikacıların sayısı artıyor. Son olarak Türkiye’de tutuklu bulunan bir Alman vatandaşı daha serbest bırakıldı. Hakkında yurt dışına çıkış yasağı olduğu için Türkiye’de bulunan Alman vatandaşının kimliğine ilişkin olarak her hangi bir açıklama yapılmadı. Son tahliye kararı ile birlikte Türkiye’de tutuklu olan Alman vatandaşlarının sayısı 4’e düştü.