Bir yanda açlık ve sağlıklı gıdaya erişimde yaşanan zorluklar, diğer yanda obezite ve gıda israfı çelişkisi devam ederken, Birleşmiş Milletler (BM) Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından başlatılan ve her yıl bütün dünyada çeşitli etkinliklerle kutlanan 16 Ekim Dünya Gıda Günü’nde, bu yıl iklim değişikliğinin tarımdaki üretim ve gıda güvenliğinde oluşturacağı sıkıntılar öne çıkıyor. Sürdürülebilir tarım ve gıda sistemlerinin oluşturulabilmesi için kimseyi geride bırakmayan düzenlemeler yapılması; ekonomik, sosyal ve çevresel unsurlardan taviz vermeden gelecek nesiller ve herkes için gıda güvenliği ve sağlıklı beslenmenin sağlanması gerekiyor.

Tarım ve gıda sistemi, gıda üretimini tehdit eden iklim değişikliğinde önemli bir paya sahip. Bir yanda milyonlarca insan karnını doyurabilmek için gıda bankalarına veya âcil gıda yardımına güvenirken, milyonlarcası da büyük miktarlarda gıda kaybı ve israfına sebep oluyor. Toprak ve su kirliliği ile iklim değişikliğine sebep olan, sağlığımızı tehdit eden zehirli kimyasalların yoğun olarak kullanıldığı tarım ve gıda üretim yöntemleri ise âcilen değişmesi gereken bir sorun olmaya devam ediyor. FAO verilerine göre, her yıl dünyada kullanılan 3 milyon ton tarım zehiri, toprağı, suyu ve havayı kirleterek sağlığımıza zarar veriyor. Gıda güvenliği, çiftçi refahı, toprağın iyileştirilmesi, su varlığının korunması, iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması ve gıda israfının önlenmesi için yapılabilecek çok şey var. Çeşitliliği ve toprağı iyileştirip zenginleştirmeyi esas alan tarımsal sistemler, iklim değişikliğine ve diğer şoklara uyum sağlama yeteneğine sahip oluyor. 

Çevre ve iklim üzerindeki baskı artıyor

Küresel sera gazı salınımının yüzde 10’undan fazlası tüketilmeyen gıdalar ile ilişkili. Ayrıştığında CO₂’den daha zararlı bir sera gazı olan metanın ortaya çıkmasına sebep olan gıda atıkları çöplükleri dolduruyor. Bununla birlikte, mevcut tarım ve gıda sistemleri derin eşitsizlikler ve adaletsizlikler barındırıyor. Halbuki, iyi, güvenli, besleyici gıdanın uygun fiyatlı ve erişilebilir olması gerekiyor. Dünyadaki gıda arzının yüzde 70’ini oluşturan kentsel ortamlarda, tedarik zincirlerini kısaltmak için kentsel tarımı teşvik etmek, beslenme kaynaklı hastalıkları azaltmak için sağlıklı diyetleri önermek, gıda israfını azaltmak ve yönetmek, daha sağlıklı ortamlar için yeşil alanların güçlendirilmesi ve daha iyi bir gıda sistemi planlaması için şehirlerin kırsal alanlarla yeniden bağ kurması gerekiyor. Bu değişimin gerçekleşmesi için hepimizin üzerine düşen görevler var. Dolayısıyla, hükümetlerin politikalarını, özel sektörün iş modellerini ve bireylerin zihniyet ve davranışlarını değiştirmesi çözümün sağlanması adına oldukça önem kazanıyor. Söz konusu değişiklikler için; Yerel üretim ve tüketimi, atalık tohumların, çeşitliliğin teminatı olan küçük çiftçileri, tarladan sofraya gıda israfının önlenmesine yönelik sistemleri, kırsalda cinsiyet eşitliğini ve gençler için gelişim fırsatlarını, konuyla ilgili sivil toplum kuruluşu, kolektif, inisiyatif vb. toplulukların çabasını destekleyen politikaların hayata geçirilmesi gerekiyor.