Çaresizlik göstergesi

Ekonomİst Ali Rıza Güngen: “Bankacılık  Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından alınan kararla, gerçek kişilerin 100 bin USD üzeri döviz alımlarını geciktirme emri çaresizlik göstergesi. Uluslararası piyasaya panik sinyali yayıyorlar.”

Endişeleri beslersiniz

Gökhan Uskuay: “Kayıt dışını artırır. 100 bin $ alacak olan döviz bürosuna ya da ayaklı borsaya gider. Kapalıçarşı'daki ayaklı borsa ve gelen giden valizler artar.”

Mustafa Sönmez: “Böyle yaparsan, yarın bunlar dövizimize el koyar endişesini de beslersin.”

***

Kayıtdışı artar, güven biter

BDDK’nın gerçek kişiler tarafından yapılan 100 bin dolar üzerindeki döviz alımı işlemleri bir gün gecikmeyle gerçekleştirme kararını değerlendiren ekonomistler, kararın kayıtdışılığı arttırırken, ekonomiye olan güvenin de kaybolacağı görüşünde.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) bugün itibarıyla devreye giren kararı gereğince gerçek kişiler tarafından yapılan 100 bin dolar üzerindeki döviz alımı işlemleri bir gün gecikmeyle gerçekleşecek.

Kurum tarafından bankalara Pazartesi günü gönderilen yazıda, “finansal piyasaların istikrarlı işleyişi, kredi sisteminin etkin çalışması ve spekülatif işlemlerin önüne geçilmesi” karara gerekçe olarak gösteriliyor. Bu uygulama kapsamında 100 bin dolar dövizin TL karşılığı bir gün önce yatırılacak, alınan döviz ilgilinin hesabına ertesi gün geçecek. Döviz satımında ise bekleme süresi olmayacak; satılan dövizin TL karşılığı aynı gün hesaba aktarılacak. Reuters konuyla ilgili haberinde bu adımın ‘TL’nin değerini korumak için sermaye kontrolünün hayata geçirilebileceğine dair endişelerin artmasına’ neden olabileceğini söyledi. 

Güven tesis etmek yerine, kısa dönemli adımlar atıldı

Reuters haber ajansına konuyla ilgili konuşan bir bankacı, alınan bu kararın Türkiye’nin ‘ekonomik problemlerini güven tesis etmek yerine kısa dönemli adımlarla aşmaya çalıştığının bir göstergesi’ olduğunu söyledi: “Bu ve bunun gibi adımlar, sermaye kontrollerinin ileride daha da artacağına dair kaygıları güçlendirerek risk algısını yükseltiyor.” BBC’nin haberine göre yine ajansa konuşan bir başka kıdemli bankacı ise bu adımın bundan sonra hangi kararın alınacağı konusunda kaygı yarattığını söyledi.

Kapalıçarşı’daki ayaklı borsa ve gelen giden valizler artar 

Twitter’dan BDDK’nın son kararıyla ilgili bir yorum yapan ekonomist Gökhan Uskuay, “BDDK önlemi kayıt dışını arttıracaktır. 100 bin $ alacak olan döviz bürosuna ya da ayaklı borsaya gider. Kapalıçarşı’daki ayaklı borsa ve gelen giden valizler artar” yorumunda bulundu. Ekonomist Mustafa Sönmez ise, “Dövize vergi, kısıt getirmeye başlarsan, yarın bunlar dövizimize el koyar, endişesini de beslersin. Ahmakça işler bunlar. Farklı bankalarla çalışır, engellerinizi aşar” dedi. Ekonomist Ali Rıza Güngen de, “Gerçek kişilerin 100 bin USD üzeri döviz alımlarında geciktirme emri. Çaresizlik göstergesi. Uluslar arası piyasaya panik sinyali yayıyorlar” ifadesini kullandı.

Döviz borcu yüksek ülkeler alarm veriyor

Gözler ABD’nin Çin ve İran’la gerilimine çevrildi ama asıl risk yüksek döviz borcu olan ülkelerde. Analistler, aralarında Türkiye’nin de olduğu birçok gelişmekte olan ülkelerin euro ve dolar cinsinden borçlarının büyüklüğüne dikkat çekerek, bunun önümüzdeki günlerde bütün finans piyasalarını olumsuz etkilemesi ihtimalinin bulunduğu uyarısı yapıyor. Credit Suisse’e göre Türkiye yabancı para cinsinden borçlanma konusunda gelişmekte olan ülkeler arasında en kritik noktada bulunan ülke. Türkiye’de finans dışında yabancı para birimi cinsinden kurumsal borçlanma oranı GSYH’nin yüzde 35’i.

***

Seçim vaatlerini kamu bankaları karşıladı

Seçimin kamu bankaları tarafından piyasa verilen 330 milyar lira ile finanse edildiğini söyleyen ekonomist İbrahim Kahveci “Eğer kamu, bütçe üzerinden bu harcamalarına devam ederse, kamu bankaları olmayan paralarını vermeye devam ederse, enflasyonun bu sefer parasal genişlemeden dolayı önü alınamayacak” dedi. TV5’te yayınlanan Ekonomi Ve Ötesi programında ekonomi gündemini değerlendiren ekonomi yazarı Kahveci, seçimlerin ekonomiyi olumsuz etkilediğini ve verilen vaatlerin krize yol açacağını belirterek, devlet bütçesinden finanse edilen 330 milyar liraya rağmen işsizliğin artarak devam ettiğini söyledi.

Özel sektör artık kur zararına muhatap

İş dünyasının baskı altında olduğunu söyleyen Kahveci şöyle devam etti; “Özel sektör kur riski altında. Gerçi artık riskte kalmadı, özel sektör kur zararına muhatap. 197 milyar dolar özel sektörün döviz açığı var. Döviz açığı demek şudur, İstanbul seçimlerini erteledik. 31 Mart’ta dolar kuru 5.40, sonra 6.20’ye çıktı. 150 milyar lira sırf İstanbul seçimleriyle özel sektöre maliyet yükledik. İş dünyası bunun üzerine konuşmasın mı? Faizler yüzde 22, 23’lerden 25 ilâ 26’lara çıktı.Kredi faizleri yüzde 30’ların üzerinde... İş dünyası hem kur gideriyle hem yüksek faiz ile baskı altında, dolayısıyla özel sektörün bu yönde canlanması lazım.”

Haber Merkezi