Donbas’ın özel statüsü ile ilgili kararın seçimlerden sonra uygulanacak olması, Donbas’ın işgal bölgesi ilan edilmesi, barış gücü askerlerinin davet edilmesi ve sınırlı alanın özel bölgeye dahil edilmesi iplerin kopmasına neden oldu.

Tek taraflı olarak bağımsızlıklarını ilan eden Lugansk Halk Cumhuriyeti (LPR) lideri İgor Plotnitski ve Donetsk Halk Cumhuriyeti (DPR) lideri Aleksandr Zaharçenko ortak açıklama yayınlayarak, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko ve parlamentonun Donbas’ın özel statüsü ile ilgili kararını geri alıncaya kadar hiçbir uzlaşma olmayacağı restini çekti.

Donbas’a özel statü verilmediği, Kiev’in Minsk Anlaşması’na uymayarak durumu çıkmaza getirdiği kaydedilen açıklamada, “Poroşenko ve Yatsenyuk müzakereler için yoğun çaba sarf eden Avrupalı ortakları ile alay etmiştir. LPR ve DPR olarak dün alınan utanç verici karar iptal edilene kadar herhangi bir uzlaşı içinde olmayacağız.” ifadelerine yer verildi.

Kiev’i barış istememekle suçlayan yerel milis güçler, Donbas’ın şiddet ve ekonomik blokajla imha edilmesinin planlandığı iddiasında bulundu.

Ukrayna parlamentosunda 265 milletvekilinin “evet” oyu ile kabul edilen Donbas’a özel statü verilmesi ile ilgili yasaya göre, düzenleme uluslar arası gözlemcilerin denetiminde yerel seçimler yapıldıktan sonra yürürlüğe girecek. AGİT, Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi ve diğer uluslar arası örgütlerin seçimlerde gözlemci olması talep ediliyor. Seçimlerin yapılabilmesi için yasadışı silahlı birlikler ve askeri teçhizatın Ukrayna’dan çıkarılması şart koşuluyor. Ayrılıkçı güçlerin kontrolündeki bölge “işgal edilen topraklar” olarak tanımlanırken, bölgeye barış gücü gönderilmesi için gerekli çalışmaların başlatılması isteniyor.

Özel statü ile ilgili yasaya sert tepki gösteren Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, “Minsk Anlaşması’ndan ayrılış” eleştirisi getirdi.

Minsk’te Rusya, Almanya, Fransa ve Ukrayna liderlerinin katılımı ile 12 Şubat’ta imzalanan anlaşmaya göre ateşkes, ağır silahların geri çekilmesi ve esirlerin serbest bırakılmasının ardından Donbas’ın statüsü ile ilgili parlamentonun karar alması gerekiyordu. 

Karar öncesi açıklamada bulunan Poroşenko, doğudaki Donetsk ve Luhansk'ta, Ukrayna yasaları çerçevesinde uluslararası standartlara uygun olarak yapılacak ve dünyaca kabul görecek seçimler sonucunda ancak meşru seçilecek temsilcilerle muhatap olacaklarını söyledi.

Doğu Ukrayna’da bir yıla yakın süredir devam eden iç savaşta 6 binin üzerinde kişi hayatını kaybetti. Minsk Barış Anlaşması’nın bozulması durumunda bölgede akan kanın şiddetlenmesinde endişe ediliyor.