Finlandiya'daki uzmanların yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) yayılmasını 3 boyutlu (3D) olarak modellediği araştırma, virüs içeren damlacıkların başlangıçta düşünüldüğünden daha uzun süre havada asılı kalabileceğini ortaya koydu.

Aalto Üniversitesi, Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü, Finlandiya VTT Teknik Araştırma Merkezi ve Helsinki Üniversitesinden uzmanlar, Kovid-19'un hava yoluyla taşınması ve yayılması üzerine bir araştırma gerçekleştirdi.

Öksürük, hapşırma ve hatta konuşma sırasında solunum yollarından yayılan çok küçük damlacıkların havada asılı kalışı üzerine yapılan araştırmanın ön sonuçları kamuoyuyla paylaşıldı.

Ön sonuçlar, virüs içeren damlacıkların başlangıçta düşünüldüğünden daha uzun süre havada asılı kalabileceğini ortaya koyarken, Kovid-19 için bulaşma ana yolu olan damlacık enfeksiyonu riskini azaltmak için yoğun insan trafiğinin yaşandığı kapalı alanlardan kaçınmanın önemine dikkat çekildi.

Araştırmacılar, bir kişinin markette raflar arasındaki bir koridorda öksürdüğünde oluşan muhtemel bir senaryoyu marketteki mevcut havalandırmayı da dikkate alarak modelledi. Araştırmaya katılan kurumların her biri, aynı başlangıç koşullarını kullanarak modellemeyi bağımsız olarak gerçekleştirirken, dört kurum da aynı ön sonuçlara ulaştıklarını bildirdi.

Aalto Üniversitesinden Ville Vuorinen, damlacık bulutunun öksüren kişinin yakınında yayılmaya başladığını, birkaç dakika içinde seyrelme kaydedildiğini ancak tümden kaybolmadığını söyledi. Vuorinen, Kovid-19 ile enfekte bir kişinin öksürdükten sonra oradan uzaklaşmasının ardından da enfekte damlacıkların o bölgede havada asılı olarak kaldığının saptandığını kaydetti.

3D olarak modellendi

Solunum yolundan çıkan damlacıkların havadan taşınması ve korunmasının simülasyonu, bir süper bilgisayar kullanılarak yapıldı ve sonuçlar 3D olarak görselleştirildi.

Araştırmacılar, 20 mikrometreden küçük damlacıkların hava hareketini modellerken, Kovid-19 enfeksiyonun tipik bir belirtisi olan kuru öksürük için parçacık boyutunun genelde 15 mikrometreden daha küçük olduğu belirtildi. Bu boyuttaki son derece küçük parçacıkların ise zemine çökmeyip hava akımlarında hareket ettikleri ve aynı yerde asılı kalıp adeta havada yüzdükleri bildirildi.

Finlandiya Sağlık ve Refah Enstitüsünde kıdemli uzman olarak görev yapan Jussi Sane, araştırma grubu tarafından elde edilen ön sonuçların halka yapılan önerilerin doğruluğunu ve önemini vurguladığını söyledi.

Finlandiyalı uzmanlar, kendini iyi hisseden insanların dahi belirti göstermeden enfeksiyonu ayakta geçirebileceği ve virüsü çevrelerine taşıyabileceği ihtimalinden dolayı mağaza, restoran ve toplu ulaşım araçları gibi birçok insanın bir araya geldiği yerlerden mümkün olduğunca kaçınılmasını öneriyor.

AA