ABD ve İngiltere’nin 2003 yılında Irak’a ‘Demokrasi’ götürmek maksadıyla başlattıkları işgal hareketinin üzerinden 13 yıl geçmesine rağmen, işgalin yankıları devam ediyor. Önceki gün İngiltere’de açıklanan Chilcot Raporu’nda ‘Irak’a askerî müdahalenin son seçenek olmadığına dikkat çekilirken, İngilizler arasında tartışmanın fitilli ateşlendi. Dönemin Başbakanı Tony Blair ABD’ye destek kararının arkasında dururken, İşçi Parti’sinin lideri Jeremy Corbyn operasyon kararına yönelik önemli tesbitlerde bulundu. 

“Yüz binlerce insanın ölümüne sebep oldu”

İngiliz parlamentosunda Chilcot Raporunu değerlendiren ana muhalefetteki İşçi Parti’sinin lideri Jeremy Corbyn Irak’ın ABD ve İngiltere tarafından istilasını “sahte bahanelerle girişilmiş askerî saldırganlık” ve “sömürge tarzı işgal” olarak nitelendirdi. Yaptığı değerlendirmede savaş yüzünden yüz binlerce insandın öldüğünü milyonlarcasının ise sığınmacı durumuna düştüğünü vurgulayan Corbyn, “İşgal ölümcül bir mezhepçiliği besledi ve bu bir iç savaşa dönüştü. Bu savaş yurtta ve dünyada güvenlik sağlamak yerine terörü besledi ve bütün bölgeye yaydı” ifadelerini kullandı. 

Blair kendini savundu

Raporun açıklanmasının ardından yaklaşık 2 saat süren bir basın toplantısı düzenleyerek kendini savunan eski Başbakan Tony Blair ise kendini savundu.  “İstihbarat değerlendirmelerinin yanlış olduğu ortaya çıktı, müdahale sonrası ortam, düşünüldüğünden hasmane, uzun ve kanlı oldu.” ifadelerini kullanan Blair, Chilcot Raporu’nda Irak müdahalesine yönelik dile getirilen bütün eleştirilere katılmasa da hepsi ile ilgili bütün sorumluluğu kabul ettiğini dile getirdi. 

“En büyük terörist Blair”      

Irak harekâtında ölen İngiliz askerlerinin bazılarının aileleri Blair’in yargılanmasını istedi. Ailelerin Chilcot Raporu’nun açıklanmasının ardından düzenlediği ortak basın toplantısında, harekat sırasında kardeşini kaybeden Sarah O’Connor adlı İngiliz vatandaşı “Dünyada bir tek terörist var ve dünyanın bunu bilmesi gerekiyor. Adı Tony Blair’dir, dünyanın en büyük teröristidir” dedi. 25 ailenin katıldığı basın toplantısında konuşan bir başka asker yakını Pauline Graham da, “Tony Blair cinayetle yargılanmalı. Artık bundan kaçamaz” ifadesini kullandı.

İstihbarat sağlam dayanaktan yoksun

İngiltere’nin Irak istilâsına ve işgaline katılma sürecine yönelik soruşturmayı 2009-2011 yılları arasında yürüten emekli bürokrat Sir John Chilcot’ın 2 milyon 600 bin kelimelik raporunda İngiltere’nin Irak istilâsına “barışçıl seçenekler tükenmeden katıldığı” belirtilerek, “Askerî eylem o an için son şans değildi” ifadesi kullanıldı. Irak’ın sahip olduğu iddia edilen kitle imha silahlarıyla ilgili Tony Blair başbakanlığındaki İngiliz hükümetinin değerlendirmelerinin yeterli gerekçeye sahip olmadığını ifade edildiği raporda, Saddam Hüseyin’in kimyasal ve biyolojik silâh üretimine devam ettiğiyle ilgili istihbaratın sağlam dayanaktan yoksun olduğunu vurguladı.