Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap ülkeleri, Yemen’de Şiî Ensarullah Hareketi’nin (Husiler) ilerleyişini durdurmak için askeri müdahalede bulundu. Operasyona 100 savaş uçağı ve 150 bin asker ile katılan Suudi Arabistan ve 10 ülkeden oluşan koalisyonun, kayıplara karışan Yemen Cumhurbaşkanı Abdurrabu Mansur Hadi’yi desteklemek için harekete geçtiğini açıkladı. Hadi’yi El Kaide’yle mücadelede önemli bir müttefik olarak gören ABD de operasyona lojistik yardım ve istihbarat desteği yaptığını duyurdu. 

100 savaş uçağı ve 150 bin asker

Dubai merkezli El Arabiya televizyonu, Suudi Arabistan’ın Yemen’deki Şii Husilere yönelik operasyona 100 savaş uçağı ve 150 bin asker ile katıldığını bildirdi. El Arabiya’nın haberinde, Suudi Arabistan’ın yanı sıra Mısır, Fas, Ürdün, Sudan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve Bahreyn’in de operasyona destek verdiği, Mısır, Pakistan, Ürdün ve Sudan’ın olası bir kara harekâtına hazır oldukları belirtildi.

Türkiye’den destek

Dışişleri Bakanlığı, Yemen’de Husilere karşı başlatılan ve Türkiye’ye Suudi Arabistan’ın önceden bilgi verdiği harekâtın desteklendiğini bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Yemen’de varılan bütün anlaşmaların yanı sıra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararını da reddederek, Sana’dan ve hükümet kurumlarından çekilmeyen Husi hareketi milislerinin tek taraflı eylemlerini sürdürmesi ve meşru Cumhurbaşkanı Hadi’nin sığındığı ve geçici başşehir ilân ettiği Aden’i ele geçirmek üzere askerî harekât başlatması şiddetle kınandı.

Fakir halk şimdi de savaş tehdidi altında

Yemen’in yarısı yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Halk yıllarca savaşlara ve istikrarsızlığa göğüs germek zorunda kaldı. Ekonomi zayıflıyor ve gelecek belirsizliğini koruyor. Arap Yarımadası’nda faaliyet gösteren El Kaide güçleri Husi karşıtlığının yükselişte olduğu Sünnî bölgelerinde yayılmak için bu durumu kullanabilir.

Kara operasyonu yapılabilir

Reuters’e konuşan Suudi Arabistan’dan güvenlik kaynakları, hava saldırılarının ardından Yemen’de düzenin sağlanması için kara operasyonuna da gerek duyulabileceğini belirtti. İsmini açıklamayan bir güvenlik kaynağı Reuters’a yaptığı açıklamada, ‘Yemen’de düzeni sağlamak için kara operasyonu gerekebilir” dedi. Bu arada Suudi Arabistan ülkenin güneyindeki havaalanlarında tüm iç ve dış uçuşları durdurma kararı aldı.

ABD lojistik destek sağlıyor

Beyaz Saray, ABD Başkanı Barack Obama’nın emri doğrultusunda Yemen’e askeri operasyon düzenleyen Suudi Arabistan ve Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK) üyelerine lojistik ve istihbarat desteğinin sağlanacağını duyurdu.

Mısır’ın savaş gemileri yolda

Suudi Arabistan’ın desteklediği Mısır’daki Sisi yönetimi, Yemen operasyonuna destek vermek amacıyla dört savaş gemisini Aden Körfezi’ne yolluyor. Reuters’a konuşan Süveyş Kanalı’ndan yetkililer, savaş gemilerinin kanaldan geçerek Aden Körfezi’ne doğru yola çıktığını belirtti. Mısır, Yemen operasyonuna destek veren 10 ülkeden biri.

Savaş uzun sürer

Washington’daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden Jon Altman ise “Asıl tehlike, Yemen üzerinden Körfez İşbirliği Konseyi ile İran’ın savaşması” diyor. İran Husilere destek veriyor. Ancak son 10 yıl içinde bu destek hem sınırlı hem de yavaş oldu. Altman, “İran’ın Yemen’i stratejik bir öncelik olarak gördüğüne dair hiçbir işaret yok. Bu yüzden Yemen üzerinden yürütülecek bir savaş yıllarca sürebilir” diyor.

İran Dışişleri: Ateş bütün bölgeye yayılacak

İran Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan’ın Yemen’e yönelik hava operasyonunu “uluslar arası hukuka ve ulusal egemenlik haklarına aykırı, tehlikeli bir hamle, Saldırılar derhal durdurulmalı” açıklamasıyla kınadı. İran Dışişleri Sözcüsü Marziye Efkam, “askeri müdahalenin durumu daha da karmaşıklaştıracağını, krizi bölgeye yayacağını ve Yemen’deki iç farklılıkların barışçıl yolla çözülmesi fırsatının kaybedileceğini” söyledi. Al Jazeera’ye konuşan İranlı milletvekili Alaaddin Burucerdi de, “Suudi Arabistan’ın Yemen’de yaktığı savaş ateşi bütün bölgeye yayılacak” dedi.

Müdahale sonrası Dolar yükselişte

Suudi Arabistan’ın Yemen’deki iç karışıklığa müdahale etmesinin ardından küresel piyasalarda petrol yükselişe geçti. Petrolün varil fiyatının 60 dolara kadar çıkması net petrol ithalatçısı Türkiye’de TL’ye değer kaybı olarak yansıyor. ABD Doları sabah saatlerinde Türk Lirası karşısında 2,61 seviyesine yükselerek son bir haftanın en yükseğini gördü. Doların yükselmesiyle birlikte altının gramı Ekim 2012’den bu yana en yüksek seviye olan 102,17 lirayı gördü. Analistler, Yemen ile ilgili haber ve açıklamaların altın fiyatının yönü üzerinde belirleyici olacağını belirterek, altının gramının 102 liranın üzerinde kalması durumunda hedefinin 104 lira olabileceğini, ons fiyatında ise 1.224 seviyesinin direnç konumunda olduğunu kaydediyor.

Petrol fiyatları arttı, Ruble yükseldi

Yemen’e yapılan askerî müdahalenin ardından Brent tipi petrolün varili 56,5 dolardan 59,5 dolara çıktı. Yemen, dünya petrol arzının sadece yüzde 0,2’sini gerçekleştirmesine rağmen, dünya enerji merkezinin yanı başında bulunması nedeni ile riskin artmasına sebep oldu. Bu durum, Ukrayna krizi ve petrol fiyatlarının düşmesi dolayısıyla zor günler yaşayan Rusya mali piyasalarına olumlu yansıdı. Moskova saati ile 12.00 itibarıyla 1 ruble kadar düşen dolar 56,45 rubleye gerilerken, 1,15 ruble gerileyen Euro da 61,9 rubleye geriledi. Yılbaşından bu yana dolar en düşük seviyeyi gördü.

25 sivil öldü 

Sağlık kaynaklarından alınan bilgilere göre, operasyonun yoğunlukla hedef aldığı Sana’nın kuzey bölgelerinde sivil kayıplar olduğu aktarıldı. Operasyonlarda 25 sivilin öldüğünü bildiren kaynaklar, 40 kişinin de yaralandığını ifade etti. Husilere ait el-Mesire televizyonu Sana’daki bütün sağlık personelinin acilen hastanelere gelip görev başında olmalarını istedi.

Yemen'de kimler savaşıyor?

Yemen, Şii Husi isyancılar, Sünnî aşiretler, Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkeleri, İran, El Kaide ve şimdi de IŞİD’in çıkarlarının çatıştığı bir savaşın içinde. Bölgenin en büyük rakip iki ülkesi Suudi Arabistan ve İran bu kez Yemen’de karşı karşıya geldi. İran son aylarda başşehir Sana başta olmak üzere ülkenin birçok yerini ele geçiren Şiî Husiler’i destekliyor. Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkeleri ise, Husilerin ilerleyişi sonrası güneydeki Aden şehrine kaçan Devlet Başkanı Abdur Rabbu Mansur Hadi’ye destek veriyor. 

Haber Merkezi