20 Mart Cuma günü yılın en önemli olaylarından birisi yaşanacak. Türkiye’den parçalı gözlenecek tutulma saat 09.40’ta başlayıp 13.50’ye kadar sürecek. Peki tutulma nasıl ve hangi saatlerde daha iyi görülecek? İşte detaylar...
EGE Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Evren, 20 Mart’ta yaşanacak güneş tutulmasını izlekmek isteyen İzmirlileri Havagazı Fabrikası’na davet etti, güneşe çıplak gözle bakılmaması için de uyardı.
HAVA UYGUN OLURSA HER YERDEN GÖRÜLEBİLECEK
20 Mart Cuma günü yaşanacak "Güneş Tutulması" hava koşulları uygun olduğu takdirde, Türkiye’nin her yerinden izlenebilecek. İzmir için tutulma 10.48’de başlayacak ve 12.55’de bitecek.
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Evren; "Tutulma aslında Norveç’in açıklarındaki adalarda ’Tam Tutulma’ olarak gözlenecek. Avrupa’nın güneyine doğru indikçe tutulma, parçalı tutulmaya dönüşecek. Bu yüzden ülkemizden de ancak yüzde 40’ı kapanacak şekilde gözlenebilecek" dedi.
NASIL BAKABİLİRSİNİZ?
Tutulma ortası, yani Güneş’in en fazla kapanacağı an 11.51’de olacağını söyleyen Prof. Dr. Evren; Güneş’in bunun da güneşin yüzde 40’ının kapanması şeklinde yaşanacağını anlattı. Prof. Dr. Evren, "Tutulmayı gözlemek için İzmir’deki meraklıları İzmir Büyükşehir Belediyesi, Tarihi Havagazı Fabrikası’na bekliyoruz. 20 Mart Cuma günü saat 10.00-13.00 arası yapacağımız gözlem etkinliğinde, güneş filtreli teleskoplarla gözlem, söyleşiler, bilgi posterleri ve basit deneylerle tutulmayı canlı olarak aktaracağız. Eğer bulunduğunuz şehirde bir etkinliğe katılamazsanız ve çıplak gözle, çok çok kısa süreli bakacaksanız, koyu bir röntgen filmi veya koyu bir isli camla görme şansınız var. Ama bu bakış bir-iki saniyeden fazla olmamalı. Yoksa gözünüz büyük hasar görür" dedi.
TÜRKİYE’DE HİLAL GÖRÜNÜMLÜ OLACAK
Ay’ın Güneş ve Dünya arasına girerek açısal büyüklüğüyle Güneş’i örtmesiyle oluşacak tutulmaya ilişkin bilgi veren TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi (TUG) Müdürü Prof. Dr. Halil Kırbıyık, "20 Mart’taki tutulmayı Türkiye’den tam göremeyeceğiz. Avrupa’nın kuzey bölgelerinde tam tutulma görülebilecek. Tam tutulmayı Türkiye’de 1999 ve 2006’da izlemiştik. Türkiye’den kısmi görünecek, bir hilal gibi" dedi.
09.40’TA BAŞLAYACAK
20 Mart Cuma günü yaşanacak tam güneş tutulmasının saat 09.40:48’de başlayacağını belirten TUG’da görev yapan İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü’nden Dr. Hasan Esenoğlu, tutulmanın saat 11.09’da gölge konisinin güney kenarından başlayacağını, saat 11.12’de de merkezi tutulmanın başlayacağını açıkladı. Saat 11.16’da gölge konisinin kuzey kenarında başlayacak tutulmanın saat 12.14’te sona ereceğini belirten Dr. Esenoğlu, saat 12.17’de tutulma ortası, saat 12.18’de merkezi tutulma sonu, saat 12.21’de gölge konisinin güney kenarında tutulma sonu ve saat 13.50’de de tutulma bitişi olarak gerçekleşeceğini kaydetti.
EN İYİ GÖZLENECEK YERLER
Dr. Esenoğlu, Güneş’in 21 Mart saat 00.45’te gece ve gündüz sürelerinin yaklaşık eşitlendiği ve ’İlkbahar Gündönümü’ olarak anılan sanal noktada bulunacağını söyledi. 20 Mart’ta gece gündüze eşitken güneşin tutulacağını kaydeden Dr. Esenoğlu, tam tutulmanın dünyada en iyi Grönland, İzlanda, Kuzey Avrupa, Kuzeybatı Asya’da izlenebileceğini kaydetti. (Milliyet)
* * *
Güneş tutulmasında ibadete davet var!
Güneş tutulması, Küsûf namazının vaktidir
Bediüzzaman Said Nursî, Risale-i Nur'da Güneş ve Ay tutulmalarını "gece ve gündüzün nurânî âyetlerinin nikaplanması [Ay ve Güneş'in perdelenmesi)" olarak ifade ederek, Allah'ın o vakitlerde kullarını ibadete davet ettiğini söyler.
İşte Risale-i Nur'daki o satırlar:
"..güneşin ve ayın tutulmaları, Küsûf ve Husûf namazları denilen iki ibâdet-i mahsusanın vakitleridir. Yani, gece ve gündüzün nurânî âyetlerinin nikaplanmasıyla bir azamet-i İlâhiyeyi ilâna medâr olduğundan, Cenâb-ı Hak, ibâdını (kullarını), o vakitte bir nevî ibâdete dâvet eder. Yoksa, o namaz, açılması ve ne kadar devam etmesi, müneccim [astrolog] hesâbiyle muayyen olan ay ve güneşin husûf ve küsûflarının inkişafları için değildir." (Sözler, 23. Söz, 5. Nokta, s. 287)
Küsûf namazı nasıl kılınır?
Güneş tutulduğu zaman iki rekât namaz kılmak sünnettir. Bu namazda ezan ve kamet okunmaz. Cemaatle kılınır. Cemaatle kılınmadığı durumlarda ise, herkes tek başına kılabilir. Cemaatle kılındığında, imam Fatiha ve sûreyi gizlice okur.
Peygamberimiz (asm) bir Güneş tutulması esnasında iki rek'at namaz kılıp şöyle bir konuşma yapmıştır:
"“Dikkat ediniz. Güneş ve Ay, Allah'ın kudret ve azametini gösteren büyük alâmetlerden iki alâmettir. (...) Bu hallerden birini gördüğünüz zaman Allah'a hamd edin, Ona tekbir getirin, Onu tesbih edin ve ortalık açılıncaya kadar namaz kılın.”"
(Yeni İslam İlmihali, Yeni Asya Neşriyat, s. 363)
Haber Merkezi