Türkiye’nin linyit santrallerinden bir an önce vazgeçmesi gerektiği tesbitinde bulunan uzmanlar, karşı karşıya kalınan iklim değişikliğine dikkat çekiyor ve ‘acil tedbir alınmalı’ diyor.
Türkiye’nin enerji alanındaki gündemini oluşturan yerli ve millî enerji politikası kapsamında ele alınan linyit yakıtlı termik santraller, EKOLOGOS tarafından hazırlanan “Linyit Yanmaz! Yakar!” raporu dikkatleri üzerine çekti. Ekonomik, çevresel ve sosyal maliyetleri açısından linyit yakmanın hiçbir bilimsel temeli olmadığını ortaya koyan rapor, Alpu (Eskişehir), Yenice Çırpılar (Çanakkale) ve Çerkezköy Termik Santralı (Tekirdağ) projelerine odaklanarak, mahalli tepkileri de aktarıyor. Rapor millî ve yerli enerji politikası kapsamında işletime alınması planlanan/işletimdeki linyit yakıtlı termik santral projeleri yerine enerji kaynağı olarak güneş ve rüzgârın kullanılmasının gerekliliğini gözler önüne seriyor.
Tabiatı tehdit etmeyin
Türkiye’nin linyit santrallerinden bir an önce vazgeçmesi gerektiği tesbitinde bulunan rapor karşı karşıya kalınan iklim değişikliğine de dikkat çekiyor. Raporda yer alan bilgilerden bazıları şu şekilde:
* “Yanma teknolojisi ne olursa olsun iklim değişikliğine en çok etkisi olan santraller kömürlü ve bilhassa linyit yakıtlı santraller. İklim değişikliğinin hidrolojik, meteorolojik ve klimatolojik parametreleri değiştirmesi de termik santralleri olumsuz etkiliyor.”
* “Türkiye’nin yerli kömür kaynak potansiyelini değerlendirmek için birbiri ardına attığı adımlar, ülkede çıkarılan linyit kömür miktarını, tüketimini ve sera gazı emisyonlarını arttırıyor. Bu tercih, Türkiye’nin iklim değişikliği ile mücadelesini ve sorumluluklarını yerine getirmesini zorlaştırıyor.”
* “Kömürlü termik santraller tabiatı tehdit etmekle kalmıyor, halk sağlığını da etkiliyor; ciddî hastalıklara yol açarak erken ölüm sayısındaki artışı tetikliyor.”
Almanya başı çekiyor
Dikkatle incelendiğinde dünyadaki kömürlü santrallerin çoğunun kritik-altı teknolojideki santraller olduğu görülebilir. Bunun yanında rafa kaldırılan ve iptal edilen projelerin çoğu daha maliyetli olan ultra süper kritik ve süper kritik teknolojideki santraller. Dünyayı tehdit etmekten kaçınan ülkelerin başında ise Almanya geliyor. Almanya kömürden enerji kazanımına hızla son vermeyi planlıyor ve bu doğrultuda çalışmalar yürütüyor. Konuyu değerlendiren uzmanlar “dünya linyitten vazgeçiyor, peki ya Türkiye” diyerek yetkililere seslendi.
Kaç santral var?
Ülkenin farklı bölgelerinde 2017’nin sonu itibarıyla işletilen toplam 27 kömürlü termik santral bulunuyor (9167 MWe ) ve bunların 14 tanesini linyit yakıtlı termik santrallar oluşturuyor. İşletmedeki termik santrallara ek olarak bir de kurulması planlananlar var: 2017 sonu itibarıyla 14 tane lisans sürecinde, üç tane ilân edilen, üç tane inşa halinde dört tane de lisans almış toplamda 24 linyitli termik santral planı mevcut. Bu santralların toplam kurulu gücünün 16.420 MWe olacağı hesaplanıyor.
Haber: Nurdan Toprak