Yosunların gıda, enerji kaynağı ve su kalitesinin artırılması için kullanılabileceğini belirten Boğaziçi Üniversitesi’nden Yrd. Doç. Dr. Berat Zeki Haznedaroğlu, dünyayı tehdit eden açlık sorununa çözümün yosunlarla bulunabileceği görüşünde.
Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü yosunlardan besin kaynağı ve alternatif enerji olarak yararlanmayı ve yosunları su kalitesinin yükseltilmesi yönünde kullanmayı hedefleyen projelere imza atıyor.
Yosunların insanların gıda tüketimine uygun ürünler sentezlediklerini ve bu açıdan başlı başına bir besin kaynağı olduğunu belirten Yrd. Doç. Dr. Berat Zeki Haznedaroğlu, yosunların bitkisel kaynaklı omega-3 ve omega-6 ile faydalı yağ asitleri yapabildiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Yağ asitlerinin yosunlar tarafından optimal seviyede sentezlenmesi üzerine çalışmalarımız var. Yaygın olarak tercih edilen balık yağları normalde balıkların bu yağ asitlerini sentezledikleri bir durum olmayıp balıkların çok fazla yosun tüketmeleri sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Yosunlar ayrıca antioksidan ürünler de üretebiliyor. Posası yüksek lifli besin destekleri söz konusu. Yosunlarda yağ, protein ve karbonhidrat olmak üzere tüm besin grupları bulunuyor. Tüm bu özelliklerden hareketle sadece yosun tabanlı bir tam-gıda ürün formatı üzerinde deneysel çalışmalar yürütmekteyiz.”
TABİÎ AFETLERDE GIDA YARDIMI OLARAK YOSUN
Dünyada yosunlarla ilgili çalışmaların bir hayli popüler olduğunu belirten Haznedaroğlu, yosunların iki hafta süreyle steril bir ortamda kolaylıkla yetiştirebildiğini aktararak, özellikle acil gıda yardımlarının hayati önem taşıdığı kuraklık, deprem gibi afet durumlarında yosunun tam gıda takviyesi olarak kullanılabileceğini söyledi. Haznedaroğlu’nun bu konudaki görüşleri şöyle:
“Afet gibi durumlarda gıda yardımı olarak konsantre gıda takviyesi (barları) yapılması düşüncesi üzerine çalışıyoruz. Tek başına bir besin olarak şu an yurtdışında kullanılmıyor. Bunun için çalışmalara başladık, deniz yosunları ile de çalışmaya başlayacağız.’’
YOSUNLARDAN YENİLENEBİLİR, ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
Yosunların yüksek miktarda yağ sentezleyebilme özelliğinin belirli kimyasal reaksiyonlar sonucunda biyodizele çevrilebildiğine dikkat çeken Haznedaroğlu, bunun alternatif enerji kaynağı olarak da kullanılabildiğine dile getirdi. Dünyadaki petrol ve diğer konvansiyonel fosil tabanlı enerji kaynaklarının sınırlı ve sürdürülemez oluşunun şirket ve ülkeleri alternatif enerji kaynakları konusunda çalışmalara ittiğini belirten Haznedaroğlu, biyodizelin dışında yosunlardan biyohidrojen üretimi konusunda da çalışmalara başladıklarını kaydetti.
Gıda ve enerji sektörleri dışında yosunların su kalitesini artırmak üzerine önemli işlevlerinin olduğunu söyleyen Haznedaroğlu, özellikle şehir şebeke, kaynak sularının kalitesinin artırılması veya endüstriyel atıksuların arıtılabilmesi için yosun kültürlerinin kullanılabileceğini açıkladı.
EGE VE AKDENİZ COĞRAFYASI YOSUN YETİŞMESİ İÇİN EN UYGUN İKLİM
Yosunlardan, hem çevre kirliğini önlemek hem de enerji üretmek için yararlanmanın mümkün olduğunu bildiren Yrd. Doç. Dr. Berat Zeki Haznedaroğlu, yosunu bol güneş alan, ılıman iklimlerde çok kolay yetiştiğini söyledi. Haznedaroğlu, Ege ve Akdeniz Bölgeleri’nin dış mekan üretimi için ideal olduğunu; iç mekan üretimi için de seracılık mantığında Türkiye’nin diğer bölgelerinde yosunun kolaylıkla büyütülme şansı bulunduğunu sözlerine ekledi.
NTV