Güncel

CEVAP BEKLEYEN SORULAR

NATO zirvesinde alınan karardan memnuniyet duyduklarını söyleyen Gül “Bugün, 'Şu şu ülkelerde balistik füze var' denilebilir. Belki bazılarında var, bilinmiyor. Belki yarın başka ülkelerde olacak. Belki var olan ülkeler vazgeçecek, bu işleri masraflı görecek” diyerek, belirsizliklerin bir kısmını dile getirdi.

KOMUTA VE KONTROL KİMDE? Gül “Füze kalkanında bizden habersiz kullanım olmayacak” derken, ABD'li yetkililerin bir taraftan “Önce esasta uzlaşalım, detayları sonra konuşuruz” derken, diğer taraftan “Komuta ve kontrol bizde olacak” mesajını ısrarlı bir şekilde tekrarlamaları, en çok dikkat çeken noktalardan biri. DIŞİŞLERİ MEMNUN NATO’nun 10-15 yıllık geleceğine şekil verecek “stratejik konsept”in onaylanması, Dışişleri Bakanlığında memnuniyetle karşılandı. NATO’nun onayladığı “stratejik konsept” metnini değerlendiren diplomatik kaynaklar, “İstediğimiz unsurların tamamı içeride var” açıklamasında bulundu. Alınan bilgilerde, NATO’nun Avrupa’da füze savunma sistemi kurmasıyla ilgili “Hiçbir ülkenin hedef gösterilmemesi”, “Bütün müttefikleri kapsaması”, “Malî denge getirilmesi” ve “Güvenliğin bölünmezliği”, önemli başlıklar olarak gösterildi.

Cevap bekleyen sorular

NATO devlet ve hükümet başkanları, İttifak’ın gelecek 10-15 yılını şekillendirecek yeni stratejik konsepti onayladı. NATO’nun 21’inci yüzyıldaki rolünü tanımlayan belgede, füze savunma sistemi kapsamında Türkiye’nin talepleri karşılandı.

“Halklarımızı ve topraklarımızı balistik füze saldırılarından koruma kapasitesi geliştirmek, kolektif savunmamızın temel unsurudur” denilen belgede, bunun, İttifak’ın güvenliğinin bölünmezliği ilkesine katkı yapacağı vurgulandı. Belgede, Rusya, füze savunma sisteminde NATO’yla iş birliğine dâvet edildi.

NATO’nun gelecek 10-15 yılını şekillendirecek belgede NATO-AB işbirliğinin ilerletilmesi ve ‘’stratejik ortaklık’’ için AB’nin Türkiye’ye karşı yükümlülüklerini yerine getirmesi istendi. Belgede, AB üyesi olmayan Avrupalı NATO müttefiklerinin (Türkiye, Norveç ve İzlanda) AB misyonlarına önemli katkı yaptığı vurgulanarak, ‘’NATO ve AB arasında stratejik ortaklık için AB üyesi olmayan Avrupalı NATO müttefiklerinin bu çabalara bütünüyle katılımı elzemdir’’ denildi. Diplomatik kaynaklar, Türkiye’nin ısrarlı talebiyle metne giren bu ifadenin, Türkiye’nin Avrupa Savunma Ajansı’na ortak üyeliği, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası’na dahil olması ve operasyonlarda karar mekanizmasına katılım beklentilerini yansıttığını kaydetti. NATO’nun 5’inci maddesi olan kollektif savunmayı güçlendiren ifadelere yer verilen belgede, ‘’NATO üyeleri saldırılara karşı daima birbirine yardım edecek’’ denilerek, bu taahhüdün ‘’güçlü ve bağlayıcı’’ olduğu vurgulandı.

NATO’nun herhangi bir ülkeyi tehdit olarak göstermemesi gerektiğini vurgulayan Türkiye, bu görüşünün belgeye yansımasını sağladı. Yeni stratejik konseptte, ‘’İttifak, hiçbir ülkeyi düşman olarak değerlendirmez. Fakat kimse, herhangi bir üyesinin güvenliği tehdit edildiğinde, NATO’nun kararlılığından şüphe duymamalıdır’’ denildi. Onaylanan yeni stratejik konseptle birlikte NATO, balistik füzeler ve siber saldırı gibi 21’inci yüzyılın tehditlerine göre yeni yeteneklerin geliştirilme iradesini gösterdi. Yeni sistemin, Kuzey Amerika’da var olan füze kalkanının, Avrupa’daki NATO ülkelerini de kapsayacak şekilde genişletilmesi şeklinde oluşturulacağı, komuta ve kontrol gibi konuların daha sonra belirleneceği belirtiliyor. Yetkililer, sistem için 28 NATO ülkesinin, 280 milyon dolar yatırım yapmasının gerekeceğini bildiriyor.

21.11.2010