Devlet belgeli tefeciler |
Dünyada geçen yıl yaşanan ekonomik kriz finansal piyasaları alt üst ederken, Türkiye’de, bankacılık kesimi dışında vatandaşa kredi sağlayan ‘’ikrazatçılık’’ müessesesinin borç para verme faizlerinin de ‘’fırlamasına’’ neden oldu. Devletten belgeli ikrazatçılık yapanların aylık borç faizi, bankacılık kesiminin faizinin 5,3 katına çıkarken, basit ortalama faiz yüzde 100’e yaklaştı. Bankanın 5,3 katı faizine karşın vatandaşlar, geçen yıl ikrazatçılardan 455,3 milyon lira borç aldı. Hazine Müsteşarlığı’nın verilerine göre, 2008 yılında 28 olan resmi ikrazatçı sayısı, 2009’da da değişmedi. İkrazatçılar, 2008’de 63 bin 567 işlem karşılığında 417 milyon 895 bin liralık işlem hacmi gerçekleştirirken, geçen yıl, işlem sayısı yüzde 12,7 azalarak 55 bin 472’ye geriledi. İşlem sayısındaki azalmaya karşın işlem hacmi yüzde 8,9 artarak 455 milyon 326 bin liraya yükseldi. İkrazatçılardan, bir işlemde yapılan ortalama borçlanma tutarı, 2008 yılında 6 bin 574 lira iken, geçen yıl 8 bin 208 liraya çıktı. Verilere göre, 2009 yılı sonu itibariyle, 18’i İstanbul’da, 6’sı Ankara’da, İzmir, Antalya, Denizli ve Yalova’da birer tane olmak üzere toplam 28 ikrazatçı faaliyet gösteriyor. 2008 yılında 98 milyon 150 bin lira olan ikrazatçıların toplam sermayesi, geçen yıl 99 milyon 197 bin liraya yükseldi. İkrazatçıların dönen varlıklarının tutarı, aynı dönemler itibariyle 141,7 milyon liradan 178,5 milyon liraya çıktı. İkrazatçılar, 2008’de 18 milyon 561,7 bin lira olan karlarını, geçen yıl yüzde 13,58 artırarak 21 milyon 83,3 bin liraya yükseltti.
BASİT ORTALAMA FAİZ YÜZDE YÜZE YAKLAŞTI Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, 2008’de yüzde 3,1 olan ikrazat işlemlerindeki ortalama aylık faiz, 2009’da yüzde 7,9 düzeyinde gerçekleşti. Önceki yıllarda yüzde 100’ler düzeyinde olan bankalar ile ikrazatçıların aylık kredi faizi arasındaki fark, geçen yıl tam anlamıyla ‘’fırlayarak’’ 5,3 kata çıktı. Geçen yıl bankaların aylık kredi faizi yüzde 1,25 düzeyindeyken, ikrazatçıların ‘’resmi faizi’’ yüzde 7,9 oldu. Banka kredilerinin yüzde 15 olarak hesaplanan basit faizi, ikrazatçıların kredilerinde yüzde 94,8’e ulaştı. Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, geçen yıl 238 kişi çalıştıran ikrazatçıların yaptığı işlemler nedeniyle 7,4 milyon lira gelir vergisi tahakkuk etti, 1,9 milyon lira BSMV, 2,5 milyon lira damga vergisi, 754,3 bin lira harç olmak üzere 12 milyon 651,7 bin lira devlete ödeme yapıldı.
Kredi kartına nakit verenler, kart ile altın ticareti yapanlar da var
VatandaşlarIn, daha kısa sürede para ihtiyaçlarını karşılayabildikleri, ipotek, teminat gibi işlemlerin daha kolay yapılması sebebiyle ikrazatçıları tercih edebildiği belirtiliyor. İkrazatçılar, mevzuat gereği borç alamıyor, mevduat toplayamıyor ve sermaye piyasası işlemi yapamıyor. Vatandaş bir taraftan kayıtlı şekilde çalışan ikrazatçılardan nakit ihtiyacını karşılarken, bir taraftan da ‘’kredi kartına nakit’’ veren kişiler aynı piyasada bulunuyor. Bazı kuyumcular da altın satmış gibi göstererek vatandaşa gecikmiş kredi kartı borcunu ödemesi için nakit sağlıyor, borcunu da kredi kartı ile 12 aya varan vade ile taksitlendiriyor. |
25.07.2010 |