Güncel

13 YIL SONRA KALDIRILDI

Balyoz darbe planıyla birlikte gündeme gelen ve 13 yıldır yürürlükte olan EMASYA protokolü yürürlükten kalktı. Karar, İçişleri Bakanı Atalay'ın yaptığı açıklama ile duyuruldu. 7 Temmuz 1997'de Genelkurmay adına Çetin Doğan'la dönemin Bakanlık Müsteşarı Teoman Ünüsan tarafından imzalanan protokol, geçtiğimiz günlerde tartışılan ve çok sayıda suç duyurusuna konu olan darbe planlarının da dayanağı olarak gösterilmiş ve kamuoyunda bir an önce yürürlükten kaldırılması taleplerine konu olan düzenlemeler arasında yer almıştı.

EMASYA’NIN İPTALİ YETMEZ

Protokolün yürürlükten kaldırıldığına ilişkin açıklamanın, Genelkurmay Başkanınca dile getirilen “Kalkabilir, zaten kanunda yetki var” beyanından sonra yapılması dikkat çekerken, Org. Başbuğ'un atıfta bulunduğu kanunun İl İdaresi Kanunu olduğu ve bu kanunun 1996'da değiştirilip EMASYA protokolüne dayanak oluşturan 11/D maddesinin de düzeltilmesi gerektiği belirtiliyor. Bu maddeyi de suiistimallere açık olmaktan çıkarıp düzeltmeden sadece EMASYA'yı kaldırmanın, sorunu çözmek için yeterli olmayacağı vurgulanıyor. Atalay: Ortak imzayla yürürlükten kaldırdık İÇİŞLERİ Bakanı Beşir Atalay, kamuoyunda ‘’EMASYA’’ olarak bilinen protokolün yürürlükten kaldırıldığını bildirdi. Bakan Atalay, yaptığı açıklamada, Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı arasında 7 Temmuz 1997 tarihinde imzalanan ve ismi ‘’Genelkurmay Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığı Arasında 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11/d Maddesi Gereğince Alınması Gereken Müşterek Tedbirlere İlişkin Protokol’’ olan, ancak kamuoyunda ‘’EMASYA’’ olarak bilenen protokolün bugün (dün) yürürlükten kaldırıldığını kaydetti. Atalay, bu konuda Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ ile görüşme yaptığını belirterek, ‘’Bunun ortak imza ile yine yürürlükten kaldırılmasını kararlaştırmıştık’’ dedi. Beşir Atalay, sözlerine şöyle devam etti:’’Arkadaşlarımız bir araya geldiler. Bugün ortak imzayla yürürlükten kaldırdılar. Bildiğiniz gibi protokolü 1997 yılında Genelkurmay Harekat Başkanı ile İçişleri Bakanlığının o zaman ki Müsteşarı imzalamıştı. Şimdi de yine aynı şekilde Genelkurmay Başkanlığı Harekat Başkanı Sayın Korgeneral Mehmet Eröz ile bakanlığımız Müsteşarı Sayın Osman Güneş imzalayarak tutanağı yürürlükten kaldırmış oldular. Bu hem Genelkurmay Başkanlığımıza, hem de il valililerimize bugün gönderilmiştir. Esasen görüşmelerimizde vurgulamıştık, ilgili mevzuat, ilgili kanunun ilgili maddesi çok tafsilatlı ve detaylı yazılmış. Bu konuda yeni bir düzenlemeye, yeni protokole veya bu konuda yeni tespite ihtiyaç olmadığı kanaatine varmış olduk. Mevzuat şu haliyle bu konudaki ilişkileri düzenlemek için yeterli. Zaten bildiğiniz gibi genelde kanun bu konudaki yetkileri valilere verir. Şu anda ilgili kanunun hükümleri geçerli olacak.’’

EMASYA tarih oldu

7 TEMMUZ 1997’de hükümet ve Genelkurmay Başkanlığı arasında imzalanan protokolle valilik talep etmese bile askere toplumsal olaylara müdahale etme yetkisi veren EMASYA Protokolünün kaldırılışı, İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamayla duyruldu. Protokolün içeriği şimdiye kadar tam olarak hiçbir zaman açıklanmadı. EMASYA Protokolü’nün kaldırılacağı sinyalini ilk olarak Başbakan Erdoğan vermişti. Erdoğan, geçtiğimiz hafta sonu verdiği bir röportajda EMASYA protokolününün gündemden çıkarılacağını belirterek, “Bu protokolü ortadan kaldıracağız” demişti. ‘’Harekat ve darbe planlarının gerekçesi olarak iç tehdit tanımı veya buna bağlı EMASYA protokolü gibi şeyler söylendi. Mevcut Milli Güvenlik Strateji Belgesi yaklaşımı bunları onaylayan bir tarzda mıdır?’’ sorusu üzerine Erdoğan, şu cevabı vermişti: ‘’Çıkarmamız gerekenleri tamamen çıkartırız ve buna göre de adımlarımızı atarız. Bakanımızın da ifade ettiği şekliyle EMASYA Protokolü’nü gündemimizden çıkaracağız. EMASYA Protokolü diye bir şey olamaz, olmayacak. Bunun adımını atıyoruz, atacağız. Şu anda arkadaşlar hazırlıklarını yapıyorlar ve bu işi bitireceğiz. Zaten bu bir protokol, kanun filan değil. Kanun, Genelkurmay, İçişleri burada müşterek bir çalışma yapar. Yasal düzenleme gerekiyorsa, yasal düzenleme de yapacağız. Protokolü ortadan kaldıracağız, bunun adımını atacağız. ’’

Genelkurmay Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ da verdiği röportajda EMASYA’nın kalkabileceğini söylemişti. Başbuğ, “Gizliliği işin içine katıldı, EMASYA’ya aşırı önem verildi. Olmadık yerlere çekildi. Bu protokollere gerek yok, kalkabilir” demişti

EMASYA PROTOKOLÜ NEDİR?

İçişleri Bakanlığı ile Genelkurmay Başkanlığı arasında 7 Temmuz 1997’da imzalandı. İl İdaresi Kanunu’nda yapılan değişiklik askerin, polisin yeterli olmadığı durumlarda toplumsal olaylara müdahalesine dönük bir düzenlemeyi zorunlu kılmıştı. EMASYA Protokolü işte bu yasal zorunluluktan doğdu. Şimdiye kadar içeriği resmi olarak hiç açıklanmadı ancak İl İdaresi Kanunu’ndan farklı olarak protokolün 9’uncu maddesi Valilik talep etmese de askere, kendisi gerekli gördüğü durumlarda toplumsal olaylara el koyma yetkisi veriyor. Protokol şehir merkezleriyle ilgili istihbaratı askerle paylaşma imkanı da getiriyor. Özel olarak tahsisi edilmiş EMASYA birlikleri yoktur ve Türk Silahlı Kuvvetleri EMASYA birlikleri olarak ikiz görevli olarak kullanılır.

05.02.2010