Güncel

Buharlı tren nostaljisi

Türkİye’de belki de bir elin parmağını geçmeyecek kadar buharlı tren ve makinisti bulunuyor.

Bunlardan biri de Adana’da görevli Şevki Deveci. Bu makinistlere buharlıdan sonra dizele, daha sonra da elektrikli trenleri kullanmak nasip olmuş durumda. Onlar, bazen bir filmde yer alarak buharlı trende görev alıyor, bazen de vatandaşlarla özlem gideren Cumhuriyet trenlerini hareket ettiriyor. Adana’da çekilen Hanımın Çiftliği dizisindeki bir sahnede, dönemi anlatan buharlı tren TCDD 6. Bölge Müdürlüğü’nden kiralandı. Yaklaşık 12 bin TL kira bedeli ödeyen yapımcı firma için Konya’dan buharlı tren iki ateşçi ve bir makinist geldi. Buharlı tren ve makinisti bir gün boyunca çekimler için Adana’da kaldı. Konya ve Uşak’ta bulunan buharlı trenlerden Konya’daki sadece görüntü amaçlı kullanılırken Uşak’taki ise 250 tondan fazla yük çekemiyor. Film ve dizilere kiraya verilen bu buharlı trenleri kullanan makinistlere de maaş artı kilometre başı ücret ödeniyor. TCDD 6. Bölge Müdürlüğü’nde görev yapan ve 2 Ocak 2010 tarihinde emekli olacak buharlı tren makinisti Şevki Deveci, 45 yıldır demir yollarında görev yapıyor. ‘Şimdiki trenler çocuk oyuncağı’ diyen Deveci, “Nerede o eski günler’ diyerek buharlı trenlere attığı kömürleri hatırlıyor. Deveci, 1969 yılında girdiği sınavla TCDD’de işe başlamış. İlk olarak buharlı trende ateşçi olarak göreve yapan Deveci, 6 yıl kürek sallamış. Katıldığı kurslar ve girdiği sınavlardan sonra yardımcı makinist olmayı başarmış. Buharlının zorluğunun insan gücüne dayanmasından kaynaklandığını ifade eden Şevki Deveci, yardımcı makinist olduğunda buharlı trenlerin ortadan kalktığını kaydetti. Daha sonra makinistliğe geçtiğini vurgulayan Deveci, “Makinist olarak 22 yıl çalıştım. Toplam 42 yıl TCDD görev yaptım.” ifadesini kullandı.

BUHARLI TREN KULLANMAK HERKESİN HARCI DEĞİL

BuharlI treni kullanmanın her makinistin harcı olmayacağını anlatan Deveci, bunun gerekçelerini de şu şekilde sıraladı: “Buharlıyı tornadan geçirmeden yağlamadan yol alınmazdı. Su, kömür ve ateş can damarı buharlı trenlerin. Su ikmali yapıldıktan sonra kömür ikmali de yapılmazsa kaldıramazsınız koca treni yerinden. O da bitti mi sıra işin en zor kısmına ateş dökmek. Ateşi döktükten sonra yolculuğa çıkardık. Kara duman takip ederdi treni.” Film ve dizilerde de görev aldıklarını anlatan Deveci, “Çok az sayıda makinist kaldığı için buharlılara bizi gönderiyorlar. Ancak televizyonda sadece treni görebiliyoruz. Buharlı tren önemli ama biz de buharlılar kadar tarih olmuş durumdayız.” dedi.

05.12.2009