Kültür-Sanat

Yüzlerce yıllık bir gelenek

İNSAN vücuduna sayısız faydaları olan üzüm pekmezinin her üründe olduğu gibi tabiî olanı tercih ediliyor. Üzümü işlemek ve pekmeze dönüştürmek oldukça zahmetli ve yorucu bir iş olarak dikkat çekerken, geleneksel yöntemlerle pekmez üretiliyor.

Pekmez yapımı ile ilgili bilgi veren Asiye Öztürk, Doğu Karadeniz bölgesinde birçok meyveden pekmez yapıldığının altını çizerek, “Pekmez deyince insanların aklına sadece üzüm pekmezi geliyor. Halbuki dut başta olmak üzere yöremizde elma ve armudun bile pekmezi yapılıyor. Yine yöremizde üzüm pekmezi üretimi geleneksel olarak yüzyıllık bir geçmişe sahip. Bir kg üzüm pekmezi ortalama 5-6 kilogram üzümden çıkmaktadır. Pekmezlik üzümler çeşitli şekillerde sıkılır ve şırası elde edilir. Bu şıra üzerinde ekşiliği giderme işlemi uygulanır. Bu sürenin sonunda şıra kaynatma kazanına boşaltılır. Kaynatma işlemi açık yayvan kaplarda yapılır ve düşük ısıda koyulaşıncaya kadar kaynatılır. Kaynatma kazanında şıra kaynamaya başlayınca köpük oluşur. Bu köpükler kepçe ile alınır. Kaynama ilerledikçe şıranın üstü kırmızı köpük bağlar, şıra içten içe kızarır göz göz olarak kaynar ve pekmez kokusunu yayar” dedi.

Uzun yıllardır pekmez yapan Kadriye Öztürk de amaçlarının pekmez kaynatma geleneklerini sürdürmek, eş dost ve akrabalara tabiî pekmez yedirmek olduğunu belirterek tabiî pekmez yapmanın çok zahmetli bir iş olduğunu söylüyor. Yüzyıllardır üretilen ve kış aylarının vazgeçilmez şifa kaynağının pekmez olduğunu ifade eden Kadriye Öztürk, “Biz küçükken antibiyotik veya ilâç nedir bilmiyorduk. Öksürdüğümüzde, üşüttüğümüzde bize pekmez yedirirlerdi, iyi olurduk. Onun için pekmezin küçük çocuklara da yetişkinlere de çok faydası var. Artık son yıllarda bir çok hastalığa da iyi geldiğini araştıranlar söylüyor” diye konuştu. Artık pekmez kaynatmanın özlemli bir hal aldığını kaydeden Kadriye Öztürk, “İyi bir pekmez için bahçelerimizde yetiştirdiğimiz üzümlerimizle pekmez yapıyoruz. Az da olsa gurbetteki çocuklarımıza torunlarımıza gönderiyoruz” şeklinde konuştu.

PEKMEZİN FAYDALARI

PEKMEZ hızla kana karışabilecek nitelikte bir gıda maddesi olduğundan acil enerji ihtiyacı için gerekli bir gıda maddesidir. İki yemek kaşığı 20 gram pekmez insan vücudu için çok değerli olan 2 miligram demir, 80 miligram kalsiyum ve enerji içermektedir. Üzüm pekmezinin özellikleri açısından bala göre daha zengin olduğu tesbit edilmiştir. Yapılan bir diğer araştırmaya göre 1 kilogram üzüm ve 200 gram pekmezin kalori açısından bin 150 gram süte, 300 gram ekmeğe, 390 gram ete eşdeğer olduğu belirtilmektedir.

ABDULLAH UZUN

19.11.2009