İşşizler arttı, alım gücü eridi

İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası, hazırladığı “Kriz çalışanı vurdu” raporunda Türkiye’nin “ekonomik krizden en fazla etkilenen ülkeler arasında yer aldığını, bu süreçte işsizler ordusunu en fazla büyüten ülkelerden biri olurken çalışanların alım gücünün de eridiğini’’ bildirdi.

Krizde, çalışanlar yoksullaştı

İSTANBUL Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO), Türkiye’nin, ‘’ekonomik krizden en fazla etkilenen ülkeler arasında yer aldığını, bu süreçte işsizler ordusunu en fazla büyüten ülkelerden biri olurken çalışanların alım gücünün de eridiği gelişmelere sahne olduğunu’’ savundu. İSMMO’nun hazırladığı ‘’Kriz Çalışanı Vurdu’’ başlıklı rapora ilişkin olarak yapılan yazılı açıklamada, Türkiye’nin, krize karşı ÖTV, KDV’de dönemsel indirimler, enerji başta olmak üzere bazı alanlarda teşvikler getirirken bu tedbirlerin, krizin etkilerini, çalışan açısından hafifletmediği görüşüne yer verildi. Krizin faturasının çok büyük kısmının, ‘’işi olan ya da bu süreçte işsiz kalan’’ çalışanlara çıktığı ifade edilen açıklamada, ‘’Alınan önlemlere karşın, reel ücretler geriledi, işsizlik ve kayıt dışı çalışma arttı’’ denildi. Açıklamada, raporun sonuçlarına ilişkin şu bilgeler yer aldı: ‘’İSMMMO’nun Türkiye İstatistik Kurumu, Hazine Müsteşarlığı ve Devlet Planlama Teşkilâtı’nın verilerinden yararlanarak yaptığı hesaplamaya göre, 2,2 milyon kişilik işsizler ordusu 4 milyon sınırını zorlarken işyerleri kriz nedeniyle ilk olarak çalışanları gözden çıkarınca kayıt dışı çalışma oranı da yüzde 45’leri aştı. İşsiz kalanlar İş-Kur’a hücum etti. 2008 yılının tamamında 1 milyonu aşkın işsiz İş-Kur’un kapısına dayandı. Ancak, bunların sadece 97 bin 786’sı kurum tarafından bir işe yerleştirilebildi. 2009 yılının ilk sekiz ayında ise İş-Kur’a başvuranların sayısı 755 bini aştı. İşsizlik hızla artarken çalışan başına reel brüt ücret de hızla düştü ve Haziran 2009 itibarıyla son bir yıl içinde sanayide yüzde 11,4 geriledi. Aynı dönemde, tarımda reel ücretlerdeki kayıp yüzde 12’yi buldu. Kriz, kişi başına düşen milli gelirden de bin 829 dolar götürdü. 2008 yılında kişi başına gelir 10 bin 285 dolarken, 2009 yılında 8 bin 456 dolara düştü. DPT, bu rakamı, 2010 yılında ise 8 bin 821 dolar olarak tahmin etti. Türkiye’deki işsizlik, OECD verilerine de yansıdı. 2009 yılının ikinci çeyreği itibarıyla Türkiye dünya işsizlik sıralamasında İspanya’nın ardından ikinci sırada yer aldı.’’

“SOSYAL YANSIMALARI DA OLACAK’’

İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, verilere ilişkin yaptığı değerlendirmede, artan işsizlik ve ücretlerdeki reel gerilemenin sadece yoksulluğu artırmakla kalmayıp, sosyal yansımalarının olacağını da vurguladı. Arıkan, Türkiye’nin krizi olmadığı savıyla en başında hafif atlatılacağı düşünülen krizin ağır sonuçlara neden olduğunu savunarak, Türkiye’nin aldığı önlemlerin işyerlerinin hayatını sürdürmek üzere oluşturulduğunu, ancak çalışanlar açısından yeterli gelmediğini belirtti.

25.10.2009