Dünya

İran-UAEK pazarlığı sürüyor

İran’In, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun bu ülkenin düşük seviyede zenginleştirilmiş uranyum stokunun azaltılmasıyla ilgili teklifine gelecek hafta cevap vereceği bildirildi.

İran’ın UAEK daimi temsilcisi Ali Asker Sultani, İran devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, ülkesinin, hâlâ teklif edilen anlaşmayı incelediğini belirterek, “Cevabımızı, (UAEK Başkanı Muhammed) Bay El Baradei’ye gelecek hafta vereceğiz” dedi. UAEK, Çarşamba günü İran, Rusya, ABD ve Fransa’ya, İran’ın düşük seviyede zenginleştirilmiş uranyum stokunun azaltılmasıyla ilgili bir anlaşma taslağını vermiş ve buna iki gün içinde cevap gönderilmesini istemişti.

İran’ın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’ndaki (UAEK) Daimî Temsilcisi Ali Asker Sultaniye, Tahran’daki araştırma reaktörünün yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyum ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak 19 Ekimde Viyana’da UAEK, ABD, Rusya ve Fransa ile yapılan üç günlük müzakereler sonucu hazırlanan anlaşma taslağına bir hafta içinde cevap verileceğini söyledi.

Sultaniye, söz konusu taslağın çeşitli yönleriyle değerlendirildiğini belirterek, bu konuda müzakereci ülkelerden de olumlu cevap beklediklerini belirtti.

Yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyumu satın alma tekliflerinin, iyi niyetlerini göstermesi ve İran halkının güvenini kazanması açısından müzakereci ülkeler için bir fırsat olduğunu kaydeden Sultaniye, Viyana’daki görüşmeleri bir kez daha olumlu olarak değerlendirdi.

Bu arada, ABD, Rusya ve Fransa’nın, UAEK’nın önerdiği anlaşma taslağına olumlu cevap verdikleri ve İran’dan da aynı yaklaşımı sergilemesini bekledikleri kaydedildi. UAEK’nın önerisi, iade edilmek üzere İran’ın yüzde 5 kadar zenginleştirdiği uranyumu yüzde 20 seviyesine çıkartmak için Rusya’ya, yakıta dönüştürülmesi için de Fransa’ya gönderilmesini öngörüyor. Bu öneriye sıcak bakmayan Tahran yönetiminin, yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uranyumu doğrudan satın almak istediği ifade ediliyor. İran, uranyum satın alma tekliflerine ‘’açık, yapıcı ve güven verici’’ cevap beklediğini belirtmişti. İran, yaklaşık 200 hastanenin ihtiyacını karşılamaya yönelik izotoplar için Tahran’daki araştırma reaktörüne yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum satın almak istediğini UAEK’ya bildirmişti. UAEK’nın da söz konusu talebi ilgili ülkelere bildirmesinden sonra ABD, Rusya ve Fransa öneriye sıcak baktığını açıklamış ve taraflar arasında müzakerelerde bulunulmuştu.

Bu arada, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK), İran’ın cevabını bir hafta içinde vereceğini doğrulayarak, İran’ın, teklifi detaylı olarak incelediğini ancak cevabını vermek için gelecek hafta ortasına kadar zaman gerektiği konusunda UAEK Başkanı Muhammed El Baradei’e bilgi verdiğini açıkladı. Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ian Kelly, ABD’nin, İran’ın cevabını “birkaç gün” bekleyebileceğini bildirdi. Kelly, “birkaç gün bekleyebileceklerini, ancak sonsuza kadar da beklemeyeceklerini” söyledi.

25.10.2009